Thứ ba, 18/08/2015, 14:12 PM

Chùa Thiên Tôn - gốc nôi Phật giáo cổ truyền Việt Nam

Năm 1969, Giáo hội Phật giáo Cổ truyền Việt Nam (GHPGCTVN) được thành lập, Đại hội Đại biểu GHPGCT Việt Nam đã suy cử Hòa thượng Thích Minh Đức làm Viện trưởng Viện Hoằng đạo Giáo hội Phật giáo Cổ Truyền Việt Nam. Chùa Thiên Tôn là trụ sở của T.Ư GHPGCTVN.

Trước đây, con được thị giả, đồng thời là Thư ký của Hòa thượng Bổn sư Thích Bích Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Hoằng Đạo GHPGCTVN theo hầu Thầy đã nhiều lần được hội họp, làm việc và hầu HT.Thích Minh Đức tại chùa Thiên Tôn trong khoảng thời gian từ năm 1969 đến khi Hòa thượng Viện trưởng Viện Hoằng Đạo viên tịch ngày 15/05/Tân Hợi (1971).

Ngày đó đến nay, thấm thoắt đã 44 năm.

Thật đúng như Tổ Quy Sơn Linh Hựu Đại Viên Thiền sư đã dạy “Nhật nguyệt dị mại, nhược phất vân lai, sinh giả bất tu tử tương hề cụ” (ngày tháng mau qua, qua rồi không bao giờ trở lai, sanh mà chẳng tu, chết đem theo  những gì?)
Chùa Thiên Tôn - gốc nôi Phật giáo cổ truyền Việt Nam 1
Chư Tôn Hòa thương thăm chùa Thiên Tôn ngày Húy kỵ Tổ Khai sơn

“Ơn giáo dưỡng một đời nên huệ mạng

Nghĩa ân sư muôn kiếp khó đáp đền”

Nhân ngày húy kỵ lần thứ 44 Tổ Khai sơn chùa Thiên Tôn, cảm niệm công đức Tổ sư, xin dâng nén tâm hương và ghi lại những điều đã thấy, đã đọc về chùa Thiên Tôn (trước đây là số 9 đường An Binh) hiện nay là số 117/3/2 đường An Binh, phường 6, quận 5 thành phố Hồ Chí Minh…

Đã 44 năm trôi qua, nhưng con còn nhớ như in, từ Trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh - Hòn Ngọc Viễn Đông, theo đại lộ Trần Hưng Đạo hướng từ Đông sang Tây đến gần nhà hàng Đồng Khánh rẽ về bên tay trái là đến đường An Bình, đi một đoạn ngắn vài trăm mét, rẻ bên tay phải là đến chùa Thiên Tôn.

Theo thư tịch: Chùa Thiên tôn ngày xưa là chùa Giác Hoàng, do Hòa thượng Thích Minh Đức (1903-1971) đệ tử của Tổ Huệ Đăng khai sơn vào năm 1947 tại bến đò Cây Keo, Bến Hàm Tử, nay là đại lộ Võ Văn Kiệt, phường 5, quận 5.

Năm 1952, chùa Giác Hoàng dời về số 9 đường An Bình, (địa chỉ hiện nay  là số 117/3/2 đường An Bình) phường 6, quận 5, thành phố  Hồ Chí Minh. Năm 1954, nhân dịp Lễ Lạc thành và An vị Phật, Tổ Khai sơn an danh là chùa Thiên Tôn.
Chùa Thiên Tôn - gốc nôi Phật giáo cổ truyền Việt Nam 2
Bằng Di tích cấp Thành phố
Điểm đặc biệt của chùa Thiên Tôn là trong hai thời kỳ kháng chiến đấu tranh giành độc lập tự do cho dân tộc, chùa Thiên Tôn luôn đồng hành cùng dân tộc, là cơ sở an toàn của Đặc Khu ủy Sài Sòn - Gia Định.

Chùa có phòng thuốc nam từ thiện để chữa bệnh cho dân và che mắt địch. Chùa xây hầm bí mật và tổ chức bảo vệ, nuôi giấu cán bộ cách mạng về ăn ở, hội họp và làm việc như: ông Nguyễn văn Linh (cố Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam), ông Huỳnh Tấn Phát, ông Võ văn Tuấn, ông Nguyễn Ngọc Thanh, Hòa thượng Thích Minh Nguyệt (cố Phó Pháp chủ HĐCM GHPGVN), Hòa thượng Thích Thiện Hào … chùa cũng là cơ sở của Ban Trí vận Khu ủy, tiếp đón ông Nguyễn Hữu Thọ và các nhà trí thức yêu nước.

Năm 1960, cơ sở bị địch lục soát, theo dõi gắt gao, Đặc khu ủy Sài gòn - Gia Định và Ban Trí vận Khu ủy được dời đi nơi khác. Tuy vậy, chùa Thiên Tôn vẫn là cơ sở hoạt động cách mạng. Hòa thượng Thích Minh Đức - trụ trì chùa, tham gia BTS T.Ư Giáo hội Phật giáo lãnh đạo các phong trào đấu tranh chống Mỹ - Diệm, tiếp tục vận động tài chính, thuốc men, vật dụng chuyển vào chiến khu ủng hộ cuộc kháng chiến. Chùa còn là cơ sở nòng cốt, tích cực ủng hộ tài chính cho Liên Quận 5 (Quận 7 và Quận 8). Thượng tọa Thích Nhựt Quang tiếp tục quản lý phòng thuốc nam từ thiện để chữa bệnh cho dân nghèo, đồng thời làm bình phong che mắt địch, tạo điều kiện thuận lợi giúp cán bộ cách mạng lui tới hoạt động. 

Năm 1969, GHPGCTVN được thành lập, Đại hội suy cử Hòa thượng Thích Minh Đức làm Viện trưởng Viện Hoằng đạo của Giáo hội; chùa Thiên Tôn được chọn làm trụ sở của T.Ư GHPGCTVN. 
Chùa Thiên Tôn - gốc nôi Phật giáo cổ truyền Việt Nam 3
HT.Thích Chơn Không, trụ trì chùa Thiên Tôn từ năm 2006 đến nay
Sau năm 1975, đất nước thống nhất, chùa Thiên Tôn vẫn tiếp tục tích cực tham gia các công tác phật sự của Giáo hội Phật giáo Việt Nam.
Chùa Thiên Tôn - gốc nôi Phật giáo cổ truyền Việt Nam 4
 Lễ Truy tặng Huân chương và Bằng xếp hạng Di tích cấp thành phố
Sau hơn nửa thế kỷ hình thành và phát triển, đã ghi dấu chư Tôn Đức các đời trụ trì chùa Thiên Tôn:
        1. Hòa thượng Thích Minh Đức (1954-1971)
        2. Thượng tọa Thích Nhựt Bửu (1973-1978)
        3. Thượng tọa Thích Nhựt Quang (1978-1985)
        4. Thượng tọa Thích Chơn Định, tự Lệ Tập (1996-1997)
        5. Hòa thượng Thích Chơn Không, tự Lệ Hoa (2006 đến nay) 
Chùa Thiên Tôn - gốc nôi Phật giáo cổ truyền Việt Nam 5
Ngày Húy kỵ Tổ Khai sơn chùa Thiên Tôn
Với những cống hiến và đồng hành cùng dân tộc, chùa Thiên Tôn đã được công nhận Di tích lịch sử cấp Thành phố năm 2011 theo Quyết định số 696/QĐ- UBND ngày 17/2/2011 của Uỷ ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh.

Bằng xếp hạng di tích cấp Thành phố của Uỷ ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh ngày 3/3/2011.  Cố Hòa thượng Thích Minh Đức đã được truy tặng Huân chương Kháng chiến chống Pháp hạng Ba và Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng Nhì. Cố Thượng tọa Thích Nhựt Quang đã được truy tặng Huân chương Kháng chiến chống Pháp hạng Ba và Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng Ba.
Chùa Thiên Tôn - gốc nôi Phật giáo cổ truyền Việt Nam 6
Cổng chùa Thiên Tôn, phường 6, Quận 5 thành phố Hồ Chí Minh


Trí Bửu

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

TIN LIÊN QUAN

Ngân nga tiếng chuông Thiên Mụ

Chùa Việt 12:31 17/11/2025

Tôi có diễm phúc sinh sống ở Huế được bảy năm. So với cuộc đời con người thì thời gian đó chưa phải là dài, song cũng đủ để người ta gắn bó để rồi thầm thương, thầm nhớ mỗi khi phải đi xa. Từ hồi còn là chàng sinh viên nghèo, với chiếc xe đạp cà tàng, không biết bao nhiêu lần tôi đã lên thăm chùa Thiên Mụ mỗi dịp Chủ nhật, để rồi tiếng chuông thu không trầm hùng, lắng đọng lan tỏa giữa không gian bàng bạc màu sương khói của chốn đế kinh cứ theo tôi suốt dọc dài trong từng nỗi nhớ nhung vời vợi trên đất khách quê người thăm thẳm niềm nhật mộ hương quan.

Khám phá nét cổ kính và an yên của chùa Pháp Vân giữa lòng Hà Nội

Chùa Việt 13:30 13/11/2025

Khám phá chùa Pháp Vân, ngôi chùa cổ kính tại phường Hoàng Mai với kiến trúc bề thế và là nơi thờ Pháp Vân, một trong Tứ Pháp của tín ngưỡng dân gian Việt Nam.

Khám phá Chùa Khleang, điểm hẹn tâm linh và nghệ thuật giữa miền Tây

Chùa Việt 14:58 12/11/2025

Tọa lạc trên đường Tôn Đức Thắng, phường Sóc Trăng, thành phố Cần Thơ, Chùa Khleang được xếp hạng là Di tích Kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia năm 1990.

Về Thanh Hóa khám phá chùa Nam trên núi Hinh

Chùa Việt 16:42 11/11/2025

Giữa lòng phố thị, có một chốn linh thiêng, thanh tịnh, nơi lưu giữ dấu ấn văn hóa và tâm linh qua bao đời – đó là Chùa Nam, hay còn gọi là Hinh Sơn tự, tọa lạc trên núi Hinh, thuộc phố Tân Cộng, phường Đông Sơn.

Xem thêm