Có một người cảm thấy mình rất tu tâm tích đức, thường xuyên làm điều tốt, chả hại ai bao giờ. Ấy vậy mà cuộc đời cứ mãi long đong vất vả, không được bằng bạn, bằng bè.

Một lần lên chùa vãn cảnh, quá buồn cho số phận mình liền tiến đến hỏi một vị sư:

- Thưa sư, vì sao con sống tốt, sống thiện, mà đời con cứ khổ mãi chưa thấy khá lên được?

Sư thong thả hỏi lại :

- Con nói con khổ, hãy nói rõ cho ta biết nỗi khổ của con là gì?

- Thưa sư, con thấy mình sống tốt mà cuộc sống vẫn khổ sở, trong khi bao kẻ gian ác, làm ăn giả dối lại sống thoải mái quá vậy? Con biết sư sẽ nói con có ác tâm nhưng thực tình con không hề làm điều ác, con sống đúng lời Phật dạy. Sư bình tĩnh trả lời :

- Nếu con nghĩ mình có ác tâm, rằng trong lòng con còn có gì đó sai, thì con sẽ sửa chính mình. Còn khi con phủ nhận điều đó, thì con chỉ lo sửa thế giới, sửa người xung quanh, mà có sửa thế giới được không?

Vì sao sinh ra đời? Vì đâu mà đau khổ?

Hiện nay con sống đầy đủ, có cơm ăn, áo mặc, thân thể khỏe mạnh không bệnh tật. Để tồn tại được con chỉ cần những thứ đó là đủ. Thế nhưng con lại muốn nhiều hơn cái mình cần. Mọi sự đều vận hành theo quy luật tự nhiên, đầy đủ nhân duyên quả sẽ trổ, nhưng khi con làm phước không phải với tâm xả ly mà mong cầu một điều gì sau đó, rồi còn muốn hơn bạn bè. Đó gọi là Tham.

Con thấy người khác làm điều ác mà sống sung sướng giàu có, con khó chịu với điều đó. Đó gọi là Sân.

Con nghĩ rằng chỉ cần sống tốt là sẽ được giàu có sung sướng mà không hiểu rằng phải đủ Nhân Duyên Quả việc đó mới xảy ra. Không hiểu về Nhân Duyên Quả, không hiểu về sự thật, đó gọi là Si. 

Con nghĩ mình sống lương thiện, còn người khác sống ác. Con so sánh mình với họ, cho rằng họ kém con. Đó là tâm Mạn (Kiêu ngạo) 

Con nghĩ mình làm việc tốt mà đời sống còn mãi long đong, trong khi người khác làm ác mà sung sướng, tức là con không tin vào Nhân Quả. Đó gọi là Nghi. 

Ngũ độc của nhà Phật có "Tham, Sân, Si, Mạn, Nghi". Vậy làm sao con sống an nhàn hạnh phúc với những thứ đó được!