450
Để dạy con tỉnh thức, bắt đầu từ đâu?
Dạy con tỉnh thức là ước nguyện của hai vợ chồng tôi. Tuy nhiên, việc này không dễ, nhất là khi con trẻ đi vào cuộc đời với nhiều tương tác kéo cháu đi. Gia đình tôi làm gì để kiến tạo tâm hồn con tử tế, tỉnh thức, an vui? (Tâm An)
Chị Tâm An thân mến,
Ước nguyện “dạy con tỉnh thức” của anh chị là một ước nguyện rất đẹp và sâu sắc. Thực ra, bất kỳ bậc cha mẹ nào cũng mong con mình lớn lên thành người tử tế, hạnh phúc, nhưng cách để gieo hạt giống tỉnh thức vào tâm hồn con trẻ không hẳn dễ dàng, nhất là trong thời đại mà các tác động từ môi trường, bạn bè, mạng xã hội thường mạnh mẽ hơn cả những lời khuyên trong gia đình. Tuy vậy, hành trình này hoàn toàn khả thi nếu anh chị kiên nhẫn và gieo trồng bằng tình thương.
Điều đầu tiên, cha mẹ chính là tấm gương sống động nhất. Trẻ con ít khi nghe theo lời răn dạy khô khan, nhưng lại rất nhanh nhạy quan sát cách cha mẹ ăn nói, ứng xử, thậm chí cả ánh mắt và thái độ sống. Nếu cha mẹ sống tỉnh thức - biết lắng nghe nhau, biết trân trọng những điều nhỏ bé, biết thở chậm và mỉm cười trong những tình huống khó khăn - thì con trẻ sẽ tự nhiên thấm vào mà không cần nhiều lời dạy.
Có thể bắt đầu bằng những việc nhỏ: cùng con ăn một bữa cơm trong chánh niệm, không vội vàng, không điện thoại xen vào; cùng con đi dạo và chỉ ra vẻ đẹp của cây cỏ, bầu trời.
Thứ hai, hãy gieo cho con thói quen biết dừng lại và quan sát cảm xúc. Khi con giận dữ hay buồn bã, thay vì trách mắng, cha mẹ có thể hướng dẫn con gọi tên cảm xúc của mình: “Con đang buồn”, “Con đang giận”. Chỉ cần gọi tên, cảm xúc đã được nhận diện và dịu bớt. Đây là bước khởi đầu quan trọng để con không bị cảm xúc dẫn dắt, mà học cách làm chủ chính mình.
Thứ ba, hãy dạy con tinh thần biết đủ và biết ơn. Xã hội thường khuyến khích con trẻ chạy theo thành tích, vật chất, nhưng nếu ngay từ nhỏ con được nghe lời nhắc: “Có cơm ăn áo mặc là đã hạnh phúc”, “Có cha mẹ, có mái ấm là đã quý báu”, thì hạt giống biết đủ và biết ơn sẽ nảy nở.
Tỉnh thức không phải chỉ trong giây phút ngồi thiền, mà hiện hữu trong từng hành động, từng lời cảm ơn chân thành.
Một điều quan trọng nữa là tạo môi trường gia đình chan hòa thương yêu. Con trẻ sẽ không thể an vui nếu thường xuyên nghe tiếng cãi vã, trách móc. Khi cha mẹ biết lắng nghe nhau và lắng nghe con, không áp đặt mà khích lệ, con sẽ cảm nhận được sự an toàn trong tâm hồn. Nơi ấy chính là mảnh đất màu mỡ để gieo hạt tỉnh thức.
Dĩ nhiên, không thể kỳ vọng con sẽ “ngay lập tức tỉnh thức” như người lớn mong muốn. Trẻ con vẫn cần chạy nhảy, sai lầm, vấp ngã. Tỉnh thức của trẻ có khi chỉ là biết xin lỗi khi làm bạn buồn, biết chia sẻ món đồ chơi, biết im lặng vài giây khi tức giận. Hãy kiên nhẫn và mỉm cười với từng bước nhỏ, vì mỗi bước đều có giá trị.
Nói cho cùng, dạy con tỉnh thức chính là dạy con biết thương chính mình và thương người khác. Khi con biết trân trọng hơi thở, trân trọng những gì mình có, con sẽ biết yêu quý sự sống và hành xử tử tế hơn. Và hành trình này bắt đầu không ở đâu xa, mà ngay trong chính cách anh chị sống mỗi ngày cùng con.
Chúc gia đình chị nuôi dưỡng được một mái ấm an vui, nơi mà mỗi thành viên đều được học cách thở, cách cười và cách yêu thương trong tỉnh thức.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Vì sao niệm Phật mà tâm chẳng được quy nhất?
Phật giáo thường thức
14:32 20/11/2025
Niệm Phật điều cần yếu là thường xuyên đặt mình vào trường hợp sắp chết, sắp đọa địa ngục thời không khẩn thiết cũng tự khẩn thiết. Dùng tâm sợ khổ để niệm Phật, ấy là “xuất khổ diệu pháp đệ nhất” cũng là “tùy duyên tiêu nghiệp diệu pháp đệ nhất”. Tâm niệm Phật sở dĩ chẳng qui nhất là do lỗi của tâm đối với sự sanh tử chẳng tha thiết.
Hai cách để chuyển hóa cảm xúc tiêu cực trong ta
Phật giáo thường thức
12:23 20/11/2025
Hỏi: Có cách nào đi thẳng vào con đường tu tập của mình một cách tốt hơn khi đối diện trước những nỗi buồn, những cảm xúc tiêu cực không?
Muốn tâm thanh tịnh thì hãy niệm Phật
Phật giáo thường thức
11:15 20/11/2025
Người đời phần nhiều không tin pháp môn niệm Phật, nói một câu niệm Phật thì tác dụng chỗ nào? Không biết một câu A Di Ðà Phật có thần lực không thể nghĩ bàn, trị được hết thảy tâm bệnh phiền não.
Xem thêm
