Đồng tiền với mạng người

Ngày xưa, tại nước Tu Hòa Đa, có vị quốc vương tên Tát Đa Phù. Một hôm, vua ra ngoài đi săn, tình cờ gặp một tháp Phật, bèn lấy ra năm xu cúng dường. Lúc đó, có một người đi ngang qua trông thấy bèn vỗ tay ca ngợi:

- Lành thay! Lành thay!

Vua nghe khen chẳng những không vui mà còn giận dữ, hạ lệnh bắt hắn. Nhà vua nghiêm khắc hỏi anh chàng cắc cớ thốt lời khen ngợi kia:

- Này, có phải là ngươi thấy ta chỉ bố thí có năm xu nên vỗ tay cười mỉa hay là vì một nguyên do gì khác?

Anh ta trả lời:

- Nếu bệ hạ hứa tha chết, thì kẻ hèn này mới dám nói.

Khi cho đi, ta nhận lại được nhiều hơn thế!

Nhà vua hứa:

- Được rồi, những điều ngươi nói ra hôm nay ta đều miễn tội chết. Anh ta liền dập đầu lạy tạ, rồi bắt đầu kể:

- Mấy năm trước đây, tôi là một tên cướp dữ dằn. Một lần nọ, tôi chặn đường một người, bắt hắn phải giao nộp tất cả của cải. Nạn nhân ngoài túi hành lý quần áo ra chẳng có gì cả, nhưng chẳng hiểu sao bàn tay hắn cứ nắm chặt. Tôi nghĩ, trong tay hắn chắc hẳn phải có gì quý giá lắm đây nên không chịu buông ra.

Tôi bèn đe dọa, hết bằng lời đến dùng dao kề cổ uy hiếp, vậy mà hắn vẫn không chịu khuất phục. Cuối cùng tôi đành đánh hắn đến bất tỉnh. Nhưng khi lật tay hắn ra, chỉ vỏn vẹn một đồng tiền nhỏ. Tôi cảm thấy hết sức thất vọng và khó hiểu.

Tại sao lại có người thà bị đánh đến chết ngất, có thể mất mạng chứ không chịu mất của, nhất là khi chỉ có một đồng xu? Nếu vậy quả cuộc đời thật đáng buồn...

Sau đó tôi từ bỏ nghề cướp và mỗi lần thấy ai bố thí, bất luận sang hèn tôi đều ngợi ca. Vì dù sao thì người ấy cũng không quá coi trọng đồng tiền, đó là con người có trí tuệ vậy. Vua nghe thế, tha tội chết cho hắn.

(Theo Đại trang nghiêm kinh luận).

Bài học đạo lý: 

Mở bàn tay ra, một hành động tuy đơn giản mà khó vô cùng. Bởi tập nghiệp của chúng sinh là nắm giữ, quyết không buông. Thành ra, tâm và hạnh thí xả cho người, giúp đời phải được tích lũy mỗi ngày, nhiều đời chứ không phải muốn là có được.