Họ bắt đầu bắt đầu khơi lại chuyện 25 năm kể từ khi đức Đạt Lai Lạt Ma nhận giải Nobel Hòa bình, chủ nghĩa khủng bố đã lan rộng. Họ hỏi Ngài thấy tình hình thế nào!.

Ngài trả lời:

“Sau sự sụp đổ của bức tường Berlin, Đức quốc, khối Hiệp ước Warszawa (một Hiệp ước quân sự được ký kết tại Warszawa (Ba Lan) vào năm 1955 giữa tám nước theo chế độ Xã hội chủ nghĩa ở Trung và Đông Âu, gồm Liên Xô, Albania (rút ra năm 1968), Ba Lan, Bulgaria, Đông Đức, Hungary, Romania và Tiệp Khắc) và Liên Xô sụp đổ. Một thành viên cũ của khối Hiệp ước Warszawa nổi lên như các nước Dân chủ. Các mối đe dọa hạt nhân giảm xuống, kết quả là cho thấy thế giới trở nên an toàn hơn. Đúng là có những sự cố khủng bố nghiêm trọng, nhưng ngay cả họ đều nhẹ so với một sự trao đổi hạt nhân.

Một trong những khía cạnh đáng buồn cười nhất của Chủ nghĩa khủng bố đã trở thành liên kết với đức tin Tôn giáo. Chúng ta cần phải nỗ lực hơn nữa để tiếp cận với những người liên quan. Tất cả Tôn giáo đã đem lại sự an ủi cho hàng triệu người trong quá khứ và họ sẽ tiếp tục làm như vậy. Chúng ta phải chấp nhận rằng trong thế giới rộng lớn có một số Tôn giáo và một số sự thật.

Sau sự kiện ngày 11 tháng 9, tôi đã viết Thư cho Tổng thống Bush, Hoa Kỳ để bày tỏ lời chia buồn của tôi: 

Tôi hy vọng quý vị có thể đối phó với những hậu quả này một cách bất bạo động. Cần phải phân biệt hành động với người thực hiện hành động đó phù hợp với nguyên lí bất bạo động (ahimsa) của Phật giáo - hành động nhằm chống lại cái ác, chứ không phải chống lại người gây ra cái ác. Ngay từ khi Bin Laden còn sống, tôi đã phản đối việc tiêu diệt trùm khủng bố này và kêu gọi hãy dùng các biện pháp nhân từ để chống lại bọn khủng bố. Tôi nói: “Giết ông ta hôm nay, ngày mai sẽ xuất hiện mười Bin Laden như thế. Giết mười tên sẽ có trăm tên thay thế”.

Vấn đề là việc sử dụng bạo lực gây ra một phản ứng dữ dội. Chúng ta nên nhớ rằng những kẻ khủng bố cũng là những con người quá hung bạo, nên tìm cách để đối thoại với họ”.

Các nhà báo nói rằng rất khó khăn để mở một cuộc đối thoại như vậy. đức Đạt Lai Lạt Ma đồng ý, nhưng vẫn kiên trì, mặc dù nó có thể là một số người bảo thủ sẽ không lay chuyển, những người khác rất khó có khả năng sẽ đáp ứng những đề nghị thích hợp từ bên thích hợp. Ngài đề cập đến những người Hồi giáo, Ngài đã gặp họ ở Jordan, họ  là người có giáo dục và có kiến thức về thế giới rộng lớn, những người Hồi giáo Ấn Độ là những người đã quen với nếp sống trong một xã hội đa Tôn giáo, người có thể có ảnh hưởng tích cực trên người Hồi giáo của mình.

 “Đó là cách duy nhất để giải quyết điều này. Không cần thả bom nhiều hơn nữa”. 

Các Phóng viên hỏi Ngài làm thế nào để tìm một sự cân bằng giữa Tự do Ngôn luận và Tự do Tôn giáo?. 

Ngài trả lời rằng:

“Tự do không có nghĩa là quý vị chỉ có thể giết người”. Ngài lặp đi lặp lại những gì Ngài đã báo cáo trước đó, người Hồi giáo đã nói với Ngài, đó là khi một người Hồi giáo gây sự đổ máu thì anh không còn là một người Hồi giáo thích hợp. Tương tự như vậy, bạn bè của mình thường hiểu sai danh từ jihād (bổn phận Tôn giáo của người Hồi giáo). Có hai ý nghĩa thường được chấp nhận của cuộc Thánh chiến (jihād). Một cuộc đấu tranh nội tâm tinh thần và một cuộc đấu tranh vật chất. Cuộc "Thánh chiến lớn hơn" là cuộc đấu tranh nội tâm của một người tin hoàn thành nhiệm vụ Tôn giáo của mình. Nghĩa không bạo lực được nhấn mạnh bởi cả các tác gia người Hồi giáo và không theo Hồi giáo. Và từ quan điểm đó, một số truyền thống Tôn giáo tham gia vào từ jihād.

 
“Tự do Ngôn luận là quan trọng, nhưng nó phải được thực hiện một cách tích cực. Tự do như vậy là dựa trên sự hiểu biết bản chất con người là cơ bản nhẹ nhàng và con người ở hữu trí tuệ có thể được sử dụng một cách xây dựng”.

Đối với các can thiệp độc lập trong các cuộc khủng hoảng bạo lực và có khả năng với bạo lực, Ngài nói rằng: Khi cuộc khủng hoảng Iraq đang diễn ra, ở  đó nói chuyện người đoạt giải Nobel Hòa bình, để tiếp cận với Saddam Hussein, Bagdad. Họ sẽ cho rằng Saddam Hussein không muốn chết, cũng không phải ông muốn các cuộc xâm lược của đất nước mình. 

Đức Đạt Lai Lạt Ma nói rằng nó vẫn có thể cho một nhóm người đoạt giải Hòa bình đến Syria để đáp ứng hai bên và hỏi rằng: 

Thực sự những gì bạn muốn đạt được? Thực sự bạn có niềm tin vào đạo Hồi ? Các bạn không quan tâm đến danh tiếng của Hồi giáo?

Có những xung đột các nơi mà cũng có thể phản ứng để hòa giải. Ngài đề cập đến sự xung đột giữa Phật giáo và Hồi giáo ở Myanmar, sự hấp dẫn của mình cho phật tử ở đó, khi họ tìm thấy chính mình trong cuộc đối đầu, để hình dung khuôn mặt của đức Phật. Ngài tái khẳng định rằng nếu đức Phật đã có mặt trong tình huống đó, Phật sẽ cung cấp bảo vệ cho những người Hồi giáo bị tấn công.

Các nhà báo hỏi về sự triển vọng qua đối thoại giữa Chính quyền Trung ương Tây Tạng (CTA) và chính quyền Trung Quốc.

Ngài trả lời rằng: :Mở cửa tiếp xúc trực tiếp vào năm 1979 và đã được nối lại vào năm 1993, nhưng cho đến nay vẫn không có kết quả cụ thể”.
 

Ngài nói rằng: “Những người bảo thủ trong giới Chính quyền Cộng sản Trung Quốc vẫn tồn tại trong việc khẳng định rằng người Tây Tạng đang có ý định  'Splittists' tách Tây Tạng khỏi Trung Quốc, trong khi thế giới biết rằng họ không tìn độc lập. Ngài nhận xét rằng Tập Cận Bình có vẻ thực tế hơn và phải chân thành trong nỗ lực chống tham nhũng. Trong khi đó, hỗ trợ cho người Tây Tạng giữa Trung Quốc bình thường dường như được tiến triển.

Sau khi ăn trưa, Ngài đi từ khách sạn đến Trung tâm Hội nghị ở Thành phố Nagarakawa, nơi Ngài được mời dự Lễ kỷ niệm lần thứ 40 của Hiệp hội Tăng sĩ trẻ Thiền phái Tào Động (Soto Zen) Nhật Bản (AJSYPA). Sự kiện bắt đầu với một đoạn video nổi bật tập trung vào quan hệ hữu nghị giữa đức Đạt Lai Lạt Ma và các truyền thống Thiền phái Tào Động (Soto Zen). Chư Tăng Thiền phái Tào Động hướng dẫn các Thiếu nhi Phật tử thực hiện chương trình Văn nghệ để chào mừng Lễ và tỏ lòng cung kính đức Đạt Lai Lạt Ma trên sân khấu.

Đức Đạt Lai Lạt Ma phát biểu rằng: “Kể từ khi đức Phật Thích Ca mâu Ni tịch diệt đến nay hơn hai mươi lăm thế kỷ, giáo pháp của Ngài vẫn tiếp tục phát triển mạnh ở các nước điển hình như Nhật Bản. Trong khi hiện nay ngày càng thêm sự quan tâm và gia tăng ở các Quốc gia không có Phật giáo. Kể từ khi Phật giáo và các truyền thống Tôn giáo khác đóng góp vào phúc lợi con người, chúng ta nên có sự tôn trọng tất cả.

Một yếu tố độc đáo của giáo lý đạo Phật là khái niệm về Duyên khởi, nhưng điều đó không có nghĩa là để nói rằng Phật giáo là tốt so với các truyền thống khác, vì có hay không hay truyền thống này thích hợp phụ thuộc vào sự bố trí của người đó. Chính đức Phật đã giảng dạy khác nhau bởi những khuynh hướng khác nhau bởi đáp ứng nhiều đối tượng”. 

Ngài giải thích trong một số trường hợp là không có tồn tại độc lập, trong khi ở những người khác, Ngài dạy rằng Ngũ uẩn-Vật lý giống như một gánh nặng và người đó là các Tàu sân bay. Thông điệp chung của tất cả các truyền thống Tôn giáo là tình yêu, lòng từ bi và sự mãn nguyện.

Phật pháp cơ bản dạy về Tứ Diệu đế và 37 phẩm Trợ đạo cho cả hai truyền thống hệ ngôn ngữ Pali và Sanskrit. Đây là một nấc thang căn bản trên lộ trình giác ngộ. Họ yêu cầu chúng tôi giảng giải và phân tích để phát triển trí tuệ. Điều này liên quan đến các cơ sở, con đường dẫn đến kết quả. Các cơ sở này là thiết lập một người quen với trí tuệ. Trên con đường chúng ta tăng cường nó thông qua thiền định và kết quả là chúng ta nhận ra sự giác ngộ”.

Đức Đạt Lai Lạt Ma nhấn mạng rằng việc phân tích và giảng giải, việc sử dụng logic là một trong những tính năng quan trọng nhất của truyền thống Nalanda, trong này có sự tương ứng với một cách tiếp cận khoa học hiện đại. Trên cơ sở đó để đối thoại với các nhà khoa học đã phát triển hiện đại và nghiên cứu khoa học đã được giới thiệu trong các Tu viện Phật giáo Tây Tạng. Ngài nhận xét rằng lý thuyết lượng tử hiện đại có rất nhiều điểm chung với các quan điểm triết học Trung đạo của Phật giáo.

Ngài giải thích rằng các phương pháp trí tuệ liên quan đến thính giác, tư duy và thiền định. Chúng ta tìm hiểu những hướng dẫn bằng cách nghe hay đọc về nó. Chúng ta thực hành sâu sắc thêm sự hiểu biết của chúng ta bằng cách nghĩ về nó và sau đó bằng cách làm quen với mình trong sự hiểu biết của thiền định, chúng ta phát triển cái quán chiếu. Sự liên quan này cho ba môn học cao hơn. Việc đào tạo cao hơn về đạo đức liên quan đến giới luật và kỷ luật. Trong thiền định nó đòi hỏi sự tập trung duy nhất và trong trí tuệ nó đòi hỏi sự phát triển của quán chiếu.

Trong Bát Nhã Tâm kinh có câu Thần chú: Paragate Parasamgate Bodhi Svaha. Nghĩa là Tinh tiến, tinh tiến, tinh tiến hơn nữa, triệt để tinh tiến hơn nữa để đạt đến Vô thượng Bồ đề.

Gate - Lộ trình tích lũy hay tích lũy đạo

Gate - Lộ trình chuẩn bị hay gia hành đạo

Paragate - Lộ trình tri kiến hay kiến đạo

Parasamgate - Lộ trình thiền định hay tu tập đạo

Bodhi - Lộ trình vô học hay vô lậu học đạo

Một Giám đốc Trung tâm dịch vụ Mai táng muốn biết những gì chung ta có thể làm để giúp những người quá cố?

Ngài trả lời rằng: “Vì chúng ta là phật tử không tin vào Thượng đế sáng tạo, những gì xảy ra đến với chúng ta là trong tay chúng ta. Nếu người quá cố lúc sinh tiền tạo Thiện nghiệp, anh ta hoặc cô ấy sẽ tái sinh nơi an lành. Đức Phật nói: “Mình là ông chủ của chính mình” tất cả đều do nhân quả tạo thành nghiệp Thiện-Ác và dẫn đến nghiệp báo tái sinh. Nếu người đã chết là một thành viên trong gia đình đạo hữu, đạo hữu có thể thực hiện các dịch vụ cho họ. Nếu anh ấy hoặc cô ấy là một trong những cha mẹ của đạo hữu, đạo hữu có thể thực hiện các việc báo ân báo hiếu cho họ, nếu anh ta hoặc cô ấy là Thầy Cô giáo của đạo hữu, đạo hữu có thể làm lễ cầu nguyện cho họ. Tùy theo hoàn cảnh mà đạo hữu có thể thích nghi cho phù hợp”.

Và rất nhiều câu hỏi thắc mắc, đức Đạt Lai Lạt Ma đều giải đáp thỏa đáng từng cá nhân của các thành viên trong lễ hội.

Chùm ảnh Đức Đạt Lai Lạt Ma viếng thăm Gifu, Kanazawa, Nhật Bản. Trân trọng giới thiệu đến quý bạn đọc cùng chia sẻ:

Phóng viên ký giả báo Asahi Shimbun, một trong  những tờ báo lớn của Nhật Bản phỏng vấn đức Đạt Lai Lạt Ma. Gifu, Nhật Bản. 08/04/2015. (Ảnh: Tenzin Jigme)

Đức Đạt Lai Lạt Ma được sự kính quý của quý đại biểu tại Trung tâm Hội nghị Nagaragawa ở Gifu, Nhật Bản. 08/04/2015. (Ảnh: Tenzin Jigme)

Hai vị Tăng sĩ trẻ của Thiền phái Tào Động (Soto Zen) chắp tay cung thỉnh đức Đạt Lai Lạt Ma chứng minh Lễ kỷ niệm lần thứ 40 của Hiệp hội Tăng sĩ trẻ Thiền phái Tào Động Nhật Bản (AJSYPA). 08/04/2015. (Ảnh: Tenzin Jigme)

Đức Đạt Lai Lạt Ma chắp tay kính lễ Tôn tượng Phật Thích Ca đản sinh trước khi Khai mạc Lễ kỷ niệm lần thứ 40 của Hiệp hội Tăng sĩ trẻ Thiền phái Tào Động Nhật Bản (AJSYPA). 08/04/2015. (Ảnh: Tenzin Jigme)

Đội Thiếu nhi học sinh Phật tử, các Giáo viên, chư Tăng Thiền phái Tào Động (Soto Zen) đồng cung kính thỉnh đức Đạt Lai Lạt Ma khai thị trong dịp Lễ kỷ niệm lần thứ 40 của Hiệp hội Tăng sĩ trẻ Thiền phái Tào Động Nhật Bản (AJSYPA). 08/04/2015. (Ảnh: Tenzin Jigme)

Đức Đạt Lai Lạt Ma xoa đầu chúc Phúc Cát tường và động viên các Thiếu nhi học sinh Phật tử trong dịp Lễ kỷ niệm lần thứ 40 của Hiệp hội Tăng sĩ trẻ Thiền phái Tào Động Nhật Bản (AJSYPA). 08/04/2015. (Ảnh: Tenzin Jigme)

Đức Đạt Lai Lạt Ma choàng lên mình một tấm Ca sa Mini theo truyền thống Phật giáo Nhật Bản trước khi Khai thị trong dịp Lễ kỷ niệm lần thứ 40 của Hiệp hội Tăng sĩ trẻ Thiền phái Tào Động Nhật Bản (AJSYPA). 08/04/2015. (Ảnh: Tenzin Jigme)

Hơn 1600 khán thính giả trong khán thính phòng và 400 khán thính giả xem video màn ảnh rộng tại Trung tâm Trung tâm Hội nghị ở Thành phố Nagarakawa, nghe đức Đạt Lai Lạt Ma Khai thị nhân dịp Lễ kỷ niệm lần thứ 40 của Hiệp hội Tăng sĩ trẻ Thiền phái Tào Động Nhật Bản (AJSYPA). 08/04/2015. (Ảnh: Tenzin Jigme)

Đức Đạt Lai Lạt Ma phát biểu tại Trung tâm Trung tâm Hội nghị ở Thành phố Nagarakawa, Lễ kỷ niệm lần thứ 40 của Hiệp hội Tăng sĩ trẻ Thiền phái Tào Động Nhật Bản (AJSYPA). 08/04/2015. (Ảnh: Tenzin Jigme)

Đức Đạt Lai Lạt Ma được tặng một chiếc Ô cổ điển Nhật Bản khi kết thúc buổi Khai thị, Lễ kỷ niệm lần thứ 40 của Hiệp hội Tăng sĩ trẻ Thiền phái Tào Động Nhật Bản (AJSYPA). 08/04/2015. (Ảnh: Tenzin Jigme)

Chư Tăng Thiền phái Tào Động (Soto Zen) cung tiển đức Đạt Lai Lạt Ma rời khỏi khách sạn ở Gifu và bắt đầu đến Thành phố Kanazawa, Nhật Bản. 09//04/2015. (Ảnh: Tenzin Jigme)

Đức Đạt Lai Lạt Ma đang thư giản tại khu vực dịch vụ Hiragano Tây Nguyên trong thời gian chờ đi đến Thành phố Kanazawa, Nhật Bản. 09//04/2015. (Ảnh: Tenzin Jigme)

Đức Đạt Lai Lạt Ma tham quan các cửa hàng tại khu vực dịch vụ Hiragano Tây Nguyên trong thời gian chờ đi đến Thành phố Kanazawa, Nhật Bản. 09//04/2015. (Ảnh: Tenzin Jigme)

Đức Đạt Lai Lạt Ma xem bản đồ hiển thị vị trí khu vực dịch vụ Hiragano Tây Nguyên trong thời gian chờ đi đến Thành phố Kanazawa, Nhật Bản. 09//04/2015. (Ảnh: Tenzin Jigme)

Đức Đạt Lai Lạt Ma vòng quanh ngắm nhìn khu vực dịch vụ Hiragano Tây Nguyên trong thời gian chờ đi đến Thành phố Kanazawa, Nhật Bản. 09//04/2015. (Ảnh: Tenzin Jigme)

Khách du lịch tranh thủ ghi ảnh đức Đạt Lai Lạt Ma, khu vực dịch vụ Hiragano Tây Nguyên trong thời gian chờ đi đến Thành phố Kanazawa, Nhật Bản. 09//04/2015. (Ảnh: Tenzin Jigme)

Đức Đạt Lai Lạt Ma chia sẻ với cộng đồng tại khu vực dịch vụ Hiragano Tây Nguyên trong thời gian chờ đi đến Thành phố Kanazawa, Nhật Bản. 09//04/2015. (Ảnh: Tenzin Jigme)

Thích Vân Phong lược dịch