450
Đức Phật dạy chúng ta điều gì?
Đức Phật không dạy điều gì vượt ngoài nhân và quả. Chỉ có nhân và quả.
Có Tập khởi thì Khổ phát sinh.
Nếu hành Đạo, thì Diệt sẽ hiện khởi.
Mọi sự, rốt ráo, đều nằm trọn trong hai con đường ấy.
Điều Đức Phật chỉ dạy - rằng “biết rằng không có” - chỉ là để chúng ta đơn thuần chấp nhận tri kiến ấy. Và từ sự chấp nhận đó, dần dần nó thấm vào trong tim.
Vừa tiếp nhận, vừa ghi khắc, rồi từ đó mà nhìn - mỗi lần quan sát là mỗi lần Pháp ấy được thấm nhuần.
Trong tiến trình ấy, cái gì mà ta thường gọi là “bám chặt”, thực ra rất ngắn ngủi. Gọi là “bám” - chỉ vì nó có vẻ kéo dài. Nhưng thật ra, nó chẳng kéo dài bao lâu.
Không phải là tách rời. Không phải là chết. Mà là vừa mới hiện khởi đã lập tức tan biến. Pháp ấy không biến mất từ từ, mà tan hoại trong chớp mắt. Nó hoại diệt ngay khi vừa hiện hữu.
Khoảnh khắc ấy - một sát-na rỗng không - ngắn đến mức không thể đo đếm. Tất cả tan biến chỉ trong một chớp thời gian cực kỳ nhanh chóng. Nói là “nó hoại diệt” - chứ không phải là “đang hoại diệt”.
Vì ngay khi hoại diệt xong, cái mới liền sinh khởi để thế vào.
Sinh - rồi diệt - rồi lại sinh.
Cực kỳ mau lẹ.
Và nếu ta tiếp tục quan sát, tiếp tục theo dõi - với một chánh niệm không gián đoạn, với một nỗ lực tinh tấn chân thành - thì rồi ta sẽ thấy.
Thấy rằng không có một con người, không có chúng sinh, không có cái gọi là “tôi” hay “người khác”.
Chỉ có vô thường, khổ, và vô ngã.
Chỉ có những gì xảy ra - mà không có ai ở trong đó.
Và khi ấy, ta không còn muốn kiểm soát, không còn cố chấp, chỉ còn sự chấp nhận - sự chấp nhận tự nhiên sinh khởi.
Chính nơi đó, nơi thân tâm này, ta thấy rõ: nó rỗng không.
Thấy thân ngũ uẩn này - vốn thường được xem là “ta” - thực chất rỗng không dưới ánh sáng trí tuệ.
Tâm - không có thật.
Cảm thọ - không có thật.
Sắc thân - không có thật.
Tất cả chỉ là tánh không đang hiện hữu.
Chỉ có sự hoại diệt là thật. Chỉ có sự sinh khởi là thật. Chỉ có nhân và quả là thật. Ngoài ra, không có gì “thật” mà ta có thể nắm giữ.
Điều đó không có nghĩa là “không có gì cả”, mà là: mọi pháp hữu vi đều không chắc chắn.
Có khổ.
Có bất toàn.
Và cũng có một sự thật chắc chắn - đó là: không có cái gì gọi là “người”, “chúng sinh”, “tôi”, hay “người khác”.
Khi nhận ra điều đó, khi thấy rõ rằng “ta” không thể bị nắm giữ - lúc ấy, những bệnh điên của tà kiến, những mù lòa của vô minh, dần dần tiêu tan.
Chỉ cần thấy một chút thôi - là dính mắc đã giảm đi một chút.
Ít dính mắc thì nhẹ hơn một chút.
Nhẹ hơn - là mát mẻ, là dễ chịu.
Nếu thấy được nhiều hơn - thì sẽ an lạc nhiều hơn.
Và con đường ấy cứ thế mà tiếp tục, cho đến khi không còn gì để nắm giữ, không còn ai để chịu khổ.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Đừng quá coi trọng lời nói của những người không hiểu rõ bản thân bạn
Phật pháp và cuộc sống
17:30 24/11/2025
Bởi họ chỉ nhìn thấy một phần nhỏ trong câu chuyện của bạn, cái phần được kể ra, được nhìn thấy, được phán xét qua lớp vỏ ngoài. Họ không biết bạn đã đi qua bao nhiêu đêm không ngủ, đã gắng gượng ra sao để mỉm cười, đã bao lần gục ngã rồi vẫn đứng lên.
Vingroup hỗ trợ khẩn cấp thêm 500 tỉ đồng cho miền Trung
Phật pháp và cuộc sống
16:23 24/11/2025
Ngày 24/11, Tập đoàn Vingroup cho biết đã gửi công văn hỏa tốc đến Chính phủ và Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, đề xuất hỗ trợ khẩn cấp thêm 500 tỉ đồng cho công tác cứu trợ và tái thiết các tỉnh miền Trung đang chịu thiệt hại nghiêm trọng do mưa lũ.
Nhớ mái chùa quê
Phật pháp và cuộc sống
15:41 24/11/2025
Huế quê tôi mỗi làng đều có một ngôi chùa. Tuổi thơ tôi êm đềm trôi qua với bao kỷ niệm đẹp về mái chùa, nơi đã dạy chúng tôi bài học đầu tiên về đạo làm người, về từ bi hỷ xả để bước chân vào cõi đời đầy chông chênh hệ lụy. Những lúc vấp ngã, sóng gió, chênh vênh... tôi lại nhớ về mái chùa quê để nghe lòng bình yên, thanh thản, xua tan đi bao muộn phiền, lắng sâu từ tâm với đời với người...
Thứ duy nhất không phản bội ta chính là nội lực của ta
Phật pháp và cuộc sống
15:00 24/11/2025
Sự ổn định lớn nhất không nằm ở ai đó cam kết ở bên ta, mà nằm ở khả năng ta đứng vững khi họ rời xa. Bởi lời hứa của con người, dù đẹp đến đâu vẫn chỉ là tiếng vọng của cảm xúc nhất thời.
Xem thêm
