450
Giá trị chân thật của việc lắng nghe diệu Pháp
Trong đời sống tu học Phật pháp, có một pháp hành quan trọng được Đức Thế Tôn tán thán nhiều lần: đó là lắng nghe chánh pháp (Dhammasavana). Nhờ nghe pháp, người chưa rõ được rõ, người đã rõ lại càng vững chắc. Nhờ nghe pháp mà trí tuệ được khai mở, tín tâm được tăng trưởng, và con đường hành trì mới có thể bắt đầu một cách đúng đắn.
Đức Phật dạy trong Tăng Chi bộ:
“Người nghe pháp nhiều, có trí, giữ giới, sống tỉnh giác – là người có ánh sáng trong đời.”
Nghe pháp không chỉ là nghe bằng tai, mà là lắng nghe bằng cả tâm – với tâm cung kính, học hỏi và ứng dụng. Khi ấy, pháp không còn là âm thanh bên ngoài, mà trở thành chất liệu nuôi lớn tâm linh bên trong.
Lắng nghe Pháp - Con đường đến giải thoát
Giáo pháp của Đức Thế Tôn là con đường thâm sâu cần phải được học hỏi, suy tư và hành trì. Người trí tuệ không bao giờ chán nghe Pháp, vì mỗi lần lắng nghe là một lần thấm nhập. Đức Phật dạy trong Tăng Chi bộ rằng: Trí tuệ được thành tựu do học từ từ và hành từ từ.
Tu tập đúng bắt đầu từ việc chú tâm lắng nghe. Khi nghe nhiều lần, tâm sẽ được hướng đúng. Khi hành trì chánh pháp, tâm sẽ đạt được lạc, rồi định, rồi tuệ. Đó là con đường đưa đến sự toàn hảo – từ đầu, giữa cho đến cuối.
Bậc Đạo Sư nghe Pháp không biết mỏi:
Một thời, sau khi giảng dạy đại chúng xong, Đức Phật nghỉ ngơi đôi chút, rồi tắm rửa và mặc y tề chỉnh. Ngài đến trước giảng đường, đứng lặng lẽ nắm dây cửa để lắng nghe Đại đức Nandaka thuyết pháp suốt ba canh của đêm. Khi bài giảng kết thúc, Ngài khen rằng:
“Này Nandaka, Bài pháp ông thuyết thật dài….. sau đó Ngài khích lệ Đại Đức Nandaka “Bài pháp được thuyết rất hay ”.
Lời khen ấy vang động đến chư thiên, long thần, kim-xí-điểu, cho đến tận cõi Phạm thiên. Khi ấy, Đại đức Nandaka xúc động thưa:
“Bạch Thế Tôn, nếu con biết Ngài đến, con đã không giảng nhiều như vậy!”
Đức Phật đáp:
“Này Nandaka, trong vô lượng kiếp hành Bồ Tát đạo, Ta không hề chán ngán việc thuyết Pháp hay lắng nghe Pháp. Dù có giảng một kiếp, Ta cũng có thể lắng nghe trọn kiếp ấy.”
Vì thế, người học Phật hãy noi theo hạnh của Đức Thế Tôn – lắng nghe không biết chán, thực hành không gián đoạn, để tâm mình hòa nhập với Chánh Pháp, được bảo hộ và dẫn đến giải thoát.
Chúng ta là người con của Đức Phật, càng cần nuôi dưỡng tâm hoan hỷ với việc nghe Pháp, xem đó là hương vị cao quý nhất trong cuộc đời tu học.
Sự vi diệu của công đức nghe pháp
Pháp - Người bạn hộ trì lúc lâm chung
Trên đời này, không ai có thể đi theo ta mãi mãi ngoài nghiệp. Nhưng nếu người ấy từng sống bằng Pháp, từng hành trì Pháp, thì Pháp sẽ hộ trì người ấy trong lúc cuối cùng.
Vào giờ phút lâm chung, không ai có thể thay ta quyết định con đường tái sinh – chỉ có tâm làm điều đó. Nếu tâm ấy khởi lên với tham lam, sân hận, si mê, thì con đường dẫn đến ác đạo sẽ mở ra. Nhưng nếu tâm ấy khởi lên với định, tuệ, niệm, tín, thì con đường an lành sẽ hiện tiền.
Những người sống mà không từng nghe Pháp, không từng thực hành, đến cuối đời mới “cầu siêu” thì như một chiếc bình trống, không chứa gì bên trong để Pháp có thể vận hành. Khi ấy, tiếc nuối cũng không kịp.
Hướng dẫn thực hành
1. Tạo điều kiện nghe Pháp thường xuyên: Dù bận rộn đến đâu, hãy dành thời gian mỗi ngày hoặc mỗi tuần để nghe một bài pháp, đọc một đoạn kinh không gián đoạn.
2. Nghe với tâm cung kính và tỉnh giác: Khi nghe Pháp, giữ thân ngay ngắn, tâm tĩnh lặng, không nghĩ ngợi chuyện khác. Đừng nghe như nghe chuyện thế gian, mà hãy nghe như nghe chính con đường sống con đường giải thoát.
3. Ghi nhận và hành trì từng điểm nhỏ: Nghe pháp nhiều mà không thực hành là chất chứa vô ích. Hãy chọn ra một lời dạy phù hợp nhất với hoàn cảnh mình – như buông sân, nhiếp tâm, giữ giới… rồi thực hành nghiêm túc.
4. Biến việc nghe pháp thành một phần đời sống: Dạy con cháu nghe pháp, tụng kinh, hành thiền. Biến gia đình thành nơi có Chánh Pháp hiện diện. Pháp là ngọn đèn soi sáng cả nhà.
5. Phật tử tại gia bận rộn nhiều công việc thì ít nhất phải thu xếp thời gian ngồi 1-2 tiếng hành thiền, thực hành theo sự hướng dẫn của Đức Phật.
Trích bài giảng của Bhante Mahātissa (Sư Duấn).
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Để mẹ nói, còn mình giữ tâm an
Phật giáo thường thức
11:07 21/11/2025
“Cứ để mẹ than phiền. Còn con, con sẽ không dao động”.
Cách nhận biết ma chướng trên đường tu
Phật giáo thường thức
09:03 21/11/2025
Nay chúng ta bắt đầu học Phật, những điều gây chướng ngại cho chúng ta rất nhiều. Chúng ta muốn đến đây nghe kinh, nhưng bạn thân của quý vị gọi điện thoại hẹn sẵn, khiến cơ hội của quý vị bị phá hoại. Đó là gì? Ma chướng đạo.
Nghiệp chứa ở đâu?
Phật giáo thường thức
08:01 21/11/2025
Một lần nọ, vua Milanda hỏi Đại đức Nāgasena rằng: “Bạch Ngài, Ngài có thể chỉ cho tôi biết Nghiệp chứa đựng ở đâu không?”.
Quở trách hay xúc phạm chư Tăng mang nghiệp rất nặng!
Phật giáo thường thức
17:28 20/11/2025
Việc quở trách hay xúc phạm chư Tăng - theo lời dạy của ngài Luang Pu Mun - không chỉ là hành vi bất thiện trong đời sống thường nhật, mà còn là một loại nghiệp rất nặng, có thể đưa người tạo nghiệp vào những cảnh giới đau khổ sau khi chết.
Xem thêm
