Dù đã ra trường được hơn 10 năm nhưng tôi vẫn nhớ như in 5 điều Bác Hồ dạy - tấm bảng luôn được đặt trang trọng bên cạnh bảng phấn. Nhớ lại hồi tiểu học, một cậu bạn lớp tôi có thói quen ăn cắp vặt, thường hay lấy trộm bút hoặc tẩy của các bạn và giấu vào cặp. Sau này, khi bị phát hiện, cô giáo đã nhẹ nhàng xoa đầu và nói với bạn tôi: “
Con hãy đọc lại 5 điều dạy của Bác Hồ, đặc biệt là lời dạy cuối cùng: “Khiêm tốn, thật thà, dũng cảm”. Không phải tự nhiên tấm bảng này lại được đặt ở tất cả các trường tiểu học đâu con à. Các con nên nhớ, đi học không chỉ học con chữ, học đọc, học viết mà quan trọng nhất là các con phải học làm người, phải học để trở thành một con người có đạo đức”.
Khi thấy cô không trách mắng mà chỉ dịu dàng, ân cần nhắc nhở, bạn tôi đã nhận thức được hành động xấu của mình và từ đó không bao giờ tái phạm. Thế mới hiểu giáo dục có vai trò rất quan trọng đối với việc hình thành nhân cách của một con người. Nhưng thật đáng buồn và hổ thẹn khi dấu ấn nền giáo dục để lại trong tâm trí người dân thời gian qua chỉ là hai chữ “gian lận”.
Kì thi THPT Quốc gia năm 2018 có lẽ sẽ là một vết nhơ không thể nào quên được đối với ngành giáo dục Việt Nam. Gian lận điểm thi như một “bệnh dịch”, nó khởi nguồn từ tỉnh Hà Giang và bắt đầu “lây lan” tới Sơn La, Hòa Bình. Dư luận đặc biệt quan tâm đến vụ việc này bởi nó được đánh giá là rất nghiêm trọng, tinh vi và xảo quyệt. Trên tất cả, những sai phạm về việc can thiệp sửa điểm bài thi đã làm tổn thương tâm lý của các em học sinh.
Là một thí sinh năm nay cũng dự thi đại học, cháu tôi khi đọc tin về vụ việc đã thấy rất sốc và buồn: “Nếu ai cũng được nâng điểm như vậy thì 12 năm học của cháu có nghĩa lý gì? Công bằng ở đâu cơ chứ?”. Đây có lẽ cũng là tâm lý chung của hơn 900.000 thí sinh dự thi năm nay. Đề thi các môn được nhận định là khá khó nên điểm thi của những em có học lực khá giỏi cũng không quá cao. Có những em vì thấy bất công đã thực hiện những hành động tiêu cực ảnh hưởng đến sức khỏe. Tâm sự với thầy cô, các em thấy thất vọng vô cùng khi điểm số của mình còn kém cả những bạn học lực trung bình - đã được can thiệp vào bài thi theo hướng làm tăng điểm để có thể trúng tuyển vào trường đại học tốt. Đổi lại của điểm số là những lợi ích về tiền bạc hoặc chính trị tại địa phương.
Có thể nói, kì thi THPT Quốc gia năm 2018 là vụ việc gian lận điểm số với quy mô rộng lớn nhất từ trước đến nay. Suy cho cùng, mọi vấn đề tiêu cực trong cuộc sống đều khởi nguồn từ lòng tham và sự gian dối của con người.
 |
| Ảnh minh họa (Nguồn: Internet) |
Một trong năm giới được quý thầy răn dạy khi làm lễ quy y Tam bảo để trở thành phật tử là không nói dối. Trong kinh có kể: "Tiền thân đức Phật chính là một vị sa môn đang ngồi thiền trong rừng. Khi nhà vua cùng quân lính đi săn, đuổi theo con nai, đến chỗ đức Phật thì lại mất dấu. Họ đến hỏi vị sa môn: “Ông có thấy con nai chạy về hướng nào không?”. Vị sa môn lẳng lặng và không nói. Quân lính nổi giận la hét, sau đó lôi sa môn đến trước mặt nhà vua. Vua lặp lại câu hỏi trên thì vị sa môn đáp: “Thưa đức vua, tôi là một kẻ tu hành, giữ gìn giới luật thì không được nói dối và cũng không được sát sinh. Nếu tôi nói tôi không thấy là tôi nói dối và phạm tội khi quân. Nhưng nếu tôi nói thật để vua giết con nai thì tôi sẽ phạm giới sát sinh. Xin đức vua hãy tha thứ và cho tôi được miễn trả lời câu hỏi này. Nếu đức vua bắt tội tôi thì tôi sẵn sàng chịu chết chứ không thể nào trả lời câu hỏi của người được”.
Câu chuyện trên càng khẳng định nhà Phật luôn đề cao sự thật và không cho phép sự dối trá. Chúng ta thường xem nhẹ một lời nói dối, nghĩ rằng nó vô hại và chẳng ảnh hưởng tới ai. Nhưng quên rằng khi nói dối là chúng ta đã không sống thật với bản thân và không sống thật với người khác. Từ đó, chúng ta sẽ chẳng thể nào biết cách tôn trọng sự thật và con đường đi tìm sự chứng ngộ giải thoát, thấu hiểu mọi chân lý sẽ ngày càng xa vời.
“Nói một lời dối gian thì phải bịa thêm mười câu không thật nữa để đắp vào, cần gì khổ như vậy?”.
Vụ việc gian lận điểm thi suốt hai tháng qua vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Mới đây, Bộ Giáo dục khẳng định thí sinh gian lận điểm thi sẽ bị buộc thôi học. Thật sự nếu không có sự dũng cảm, lên tiếng của ba thầy giáo về những nghi vấn trong điểm số bất thường ở tỉnh Hà Giang thì sự gian trá, dối lừa ấy sẽ tiếp diễn vào những năm sau.
Từ thế kỷ XIX, Henri Frédéric Amiel, nhà triết học người Thụy Sỹ đã nói rằng: “Xã hội tồn tại nhờ niềm tin và phát triển nhờ khoa học”. Niềm tin đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong đời sống xã hội. Ngày nhậm chức, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạn đã nói: “Nhiệm vụ quan trọng của tôi là tạo niềm tin. Chỉ khi xã hội có niềm tin vào giáo dục thì mới thắng lợi. Còn khi chưa có niềm tin vào giáo dục thì vẫn là thất bại”, “niềm tin phải được xây dựng bằng nhận thức. Trước khi làm cho xã hội tin thì người trong ngành phải tin đã”. Thiết nghĩ, cơ sở đầu tiên của niềm tin đó là sự thật. Vậy nên, trước hết ngành giáo dục cần phải nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật về những bất cập, yếu kém để tìm ra nguyên nhân, rút ra những bài học cần thiết trong quá trình tạo dựng niềm tin cho chính mình.
Niềm tin chưa được tạo dựng vững chắc nay lại càng lung lay và mất dần sau vụ việc gian lận điểm thi vừa qua. Đau lòng hơn, khi chính các em học sinh - thế hệ tương lai của đất nước - lại là nạn nhân của sự gian lận trong chính ngành giáo dục. Nơi đáng ra phải đề cao sự thật, nơi dạy con người về đạo đức, lại là nơi dung dưỡng sự gian dối và tham lam.
Lưới trời thưa nhưng khó lọt, nhân quả vẫn luôn công bằng. Mọi hành động gian trá, phạm pháp cuối cùng cũng sẽ bị phát giác và chịu sự trình phạt thích đáng mà thôi. Trong cuộc đời, thứ gì không phải của mình thì sẽ mãi không thuộc về mình, nhất là khi nó được mua bán, đổi chác bằng tiền bạc thì chẳng thể bền vững.
“Lương tâm là tòa án công bằng nhất của mỗi người, bạn dối người khác được nhưng không bao giờ dối nổi lương tâm của mình”. Nếu sống trong sự dối gian thì cuộc đời của chúng ta sẽ mãi lẩn quẩn và bế tắc.
Cháu tôi đã đỗ vào ngôi trường đại học mình mong muốn, đúng với điểm số được đánh đổi bằng 12 năm cần cù đèn sách. Nhìn cháu hào hứng khoe kết quả với gia đình tôi cũng thấy mừng. Niềm hạnh phúc chân thật này chính là thứ có tiền cũng không thể mua được; bởi nó là thành quả của sự nỗ lực bền bỉ, của những giọt mồ hôi và đôi khi là cả nước mắt của các em học sinh.
Lứa “rồng vàng” sinh năm 2000 quả là đặc biệt khi đã chứng kiến những cột mốc quan trọng của đất nước, nhưng thật tiếc khi đó không phải là một cột mốc “vàng son”...
Tâm Thuần
-
Tham khảo:
http://www.doisongphapluat.com/giao-duc/tan-bo-truong-giao-duc-nhiem-vu-quan-trong-la-tao-niem-tin-a140724.html
450
13:37 09/11/2018
