450
Hiếu đạo - ngọn nguồn của mọi hạnh phúc
Trong mùa Vu lan, khi tiếng chuông chùa ngân vang, khi những đóa hồng cài trên áo làm lay động trái tim hàng triệu người con, chúng ta lại được nhắc nhở về cội nguồn của đạo lý làm người: hiếu đạo.
Đức Phật từng dạy: “Nếu có người nào suốt cả trăm năm, vai phải cõng cha, vai trái cõng mẹ, và dù cha mẹ có đại tiểu tiện trên vai mình, cũng chưa thể gọi là làm tròn hiếu đạo...”. Lời dạy này không nhằm phủ nhận sự hy sinh tận lực, mà để nhấn mạnh rằng công ơn cha mẹ rộng sâu như biển cả, không gì có thể sánh bằng.
Cha mẹ không chỉ là người đã sinh thành, dưỡng dục, mà còn là những vị thầy đầu tiên. Từ lời ru trong nôi, từ bước chân tập tễnh, từ những bài học đầu đời, chúng ta được nuôi dưỡng không chỉ bằng cơm áo mà bằng tình thương vô bờ. Một cái nhìn trìu mến của mẹ, một lời dạy nghiêm khắc của cha, tất cả đã góp phần hình thành nhân cách, trí tuệ và tình thương trong ta hôm nay. Thế nhưng, giữa dòng đời tất bật, nhiều khi ta vô tình quên đi rằng cha mẹ vẫn đang cần một lời hỏi han, một cái ôm ấm áp, một bữa cơm sum vầy.
Vu lan không chỉ là nghi lễ tôn giáo, mà còn là một lời nhắc nhở nhân sinh. Trong câu chuyện về Tôn giả Mục Kiền Liên cứu mẹ, hình ảnh người con chí hiếu đã trở thành biểu tượng cho lòng hiếu thảo. Dù đã chứng quả Thánh, Ngài vẫn cúi đầu trước nỗi khổ của mẹ và khẩn cầu Đức Phật chỉ dạy phương cách cứu độ. Từ đó, lễ Vu lan ra đời, để con cháu có cơ hội báo hiếu, không chỉ bằng nghi thức tụng kinh, cúng dường, mà còn bằng những hành động thiết thực trong đời sống.
Hiếu đạo không phải là điều gì cao xa, mà chính là sự trở về bên cha mẹ, lắng nghe và chăm sóc. Khi cha mẹ còn sống, đó là cơ hội để ta báo đáp. Khi cha mẹ đã khuất, đó là cơ hội để ta tiếp nối hạnh lành của các Ngài, sống một đời tử tế, hiếu thuận, làm rạng danh gia phong. Người con có hiếu không chỉ phụng dưỡng cha mẹ lúc già yếu, mà còn biết sống đời chánh hạnh để cha mẹ được an vui, tự hào.
Trong xã hội hôm nay, khi tốc độ đô thị hóa và nhịp sống công nghiệp cuốn con người đi xa khỏi mái nhà, hiếu đạo càng trở nên cần được nhắc nhớ. Chúng ta có thể thành công trong sự nghiệp, có thể vươn xa trên nhiều nẻo đường, nhưng nếu để cha mẹ sống lặng lẽ trong nỗi cô đơn, thì sự thành công ấy chưa trọn vẹn. Một tin nhắn hỏi thăm, một cuộc gọi về nhà, một lần sắp xếp để ăn bữa cơm cùng cha mẹ, đôi khi lại quý giá hơn muôn vàng bạc.
Đức Phật dạy, cha mẹ là “Phạm thiên trong nhà”, là “thần thánh đáng thờ phụng”. Phụng sự cha mẹ tức là phụng sự Phạm thiên, hiếu kính cha mẹ tức là gieo phước điền vô lượng. Bởi cha mẹ là nguồn cội, là gốc rễ. Gốc có bền, cây mới xanh; nguồn có trong, dòng mới mát. Người con sống có hiếu, gia đình được an hòa; gia đình an hòa, xã hội mới bền vững.
Mùa Vu lan, khi cài lên ngực bông hồng đỏ, hãy nhớ rằng chúng ta vẫn còn cha mẹ để thương yêu, để phụng dưỡng. Khi cài bông hồng trắng, hãy nhớ sống sao cho những bậc sinh thành nơi cõi vô hình cũng được an vui, tự tại. Và cho dù bông hồng nào, thì bài học hiếu đạo cũng vẫn nguyên vẹn: biết ơn và báo ơn.
Hiếu đạo không chỉ nằm trong lễ nghi, mà nằm trong từng lựa chọn sống hằng ngày. Ta chọn sống tử tế, không làm điều ác, chính là báo hiếu. Ta chọn sống có trách nhiệm, nuôi dạy con cháu nên người, chính là tiếp nối công ơn cha mẹ. Ta chọn mở lòng từ bi, giúp đời, chính là làm rạng rỡ gia phong.
Trong guồng quay của xã hội hiện đại, có lẽ hiếu đạo chính là một điểm tựa, một mảnh đất thiêng để mỗi người quay về. Bởi lẽ, càng đi xa, ta càng cần nhớ gốc rễ. Và khi biết sống hiếu thuận, ta sẽ nhận ra: báo hiếu không chỉ là trả nợ ân tình, mà còn là gieo trồng hạnh phúc cho chính mình và thế hệ mai sau.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Tăng sĩ Sri Lanka cầu an cho miền Trung tại chùa Tam Bảo
Tâm linh Việt
11:10 18/11/2025
Đoàn Phật giáo Sri Lanka do Hòa thượng Gemunupura Soamawansa Thero - Hiệu trưởng Trường Phật học Viddyalankara Maha Pirivena - vừa đến thăm chùa Tam Bảo (Đà Nẵng).
Lung linh lễ cúng Trăng - Ok Om Bok của đồng bào Khmer An Giang
Tâm linh Việt
19:38 06/11/2025
Đêm 5/11 (nhằm ngày 16/9 âm lịch), khán đài sông Cái Lớn, xã Gò Quao (tỉnh An Giang) rực sáng trong muôn vàn ánh đèn hoa đăng.
Hãy thiền mỗi ngày, dù ít!
Tâm linh Việt
15:28 05/11/2025
Nguyện ai cũng được bình an. Giữa cuộc sống bộn bề, xin chúc người vững tâm. Giữa thế sự nổi trôi, xin chúc người đứng vững.
Khai chuông bảng trong Phật giáo: Tiếng gọi tỉnh thức và khởi duyên lành
Tâm linh Việt
09:35 02/11/2025
Trong nghi thức Phật giáo, lễ khai chuông bảng được xem là thời khắc mở đầu thiêng liêng trước khi một pháp sự, khóa tu hay lễ hội chính thức bắt đầu.
Xem thêm
