450
Không phóng dật - cốt lõi lời Phật dạy
Lời dạy cuối cùng của Đức Phật chính là tinh yếu toàn bộ giáo pháp: Các pháp hữu vi đều vô thường. Hãy tinh cần, đừng phóng dật. Có sinh, có già, có bệnh, có chết là lẽ tự nhiên của kiếp người; điều quan trọng là phải nỗ lực sống đúng trước khi thời gian cạn kiệt.
Không phóng dật (appamāda) nghĩa là không trì hoãn, không buông trôi, không để đời trôi qua trong những điều vô nghĩa. Giống như người vào phòng thi phải tập trung làm bài, cuộc đời này cũng chỉ là một kỳ thi ngắn ngủi - mải mê chuyện bên ngoài thì đến cuối chỉ còn hoang mang và tiếc nuối.
Vì vậy, Đức Phật dạy quán niệm sự chết để tỉnh thức. Khi biết rằng cái chết có thể đến bất cứ lúc nào - hôm nay, ngày mai, hay ngay phút này - ta sẽ không còn chạy theo danh lợi, sắc đẹp, tiếng khen hay lạc thú giác quan. Những thứ ấy chỉ nuôi dưỡng thân, nhưng không nuôi được tâm. Khi thân sắp hoại, chỉ có Pháp là điểm tựa thật sự.
Người thấy rõ vô thường sẽ khởi bốn yếu tố tinh tấn (tứ như ý túc): hoan hỷ tu tập, siêng năng, tâm chuyên chú và trí suy xét. Nhờ đó, đường tu liên tục, không gián đoạn. Họ giản lược nhu cầu vật chất, dành thời gian cho thiền hành, thiền tọa, giữ giới tùy căn cơ, phát triển định lực, rồi quán tuệ thấy rõ vô thường, khổ, vô ngã. Mọi hiện tượng - thân thể, cảm thọ, suy nghĩ, danh lợi - đều sinh rồi diệt, không phải “ta”, không nằm trong kiểm soát của “ta”.
Khi bám víu, khổ sinh; khi buông xả, tâm an. Người tu học biết buông từng lớp: từ lợi danh, sắc thanh hương vị xúc, đến thân già bệnh chết, đến cả những cấu trúc tâm lý vi tế. Tất cả chỉ là pháp sinh diệt. Thấy được vậy, tâm tự nhiên lắng trong, giải thoát.
Con đường ấy bắt đầu từ bố thí, trì giới, thiền định, và thành tựu bằng tứ như ý túc. Ai nhớ vô thường mỗi ngày sẽ biết quý thời gian, biết chọn điều thiện, biết chuẩn bị cho giờ phút cuối cùng bằng tâm an ổn, thanh thản, không hối tiếc.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Trong bão lũ, nhớ lời Phật dạy về tài sản thuộc về 5 nhà
Lời Phật dạy
07:17 22/11/2025
Mỗi mùa mưa lũ tràn qua miền Trung, người Việt lại chứng kiến cảnh nhà cửa chìm trong nước, ruộng đồng tan hoang, lúa thóc trôi theo dòng xiết. Những gia đình vừa gượng dậy sau trận lụt trước lại tiếp tục đối mặt với mất mát mới.
Nhìn thấy tánh Phật Dược Sư trong mỗi người
Lời Phật dạy
19:00 19/11/2025
Mỗi lần 30 tháng 9 âm lịch về, khi tiếng chuông chùa ngân vang trong không khí se lạnh cuối thu, tôi lại nhớ đến hình ảnh Đức Phật Dược Sư Lưu Ly Quang Như Lai - bậc Tối Thắng Y Vương với nguyện lực chữa lành không chỉ bệnh tật của thân, mà còn những đớn đau âm thầm của tâm.
Tâm đáng sợ hơn rắn độc
Lời Phật dạy
14:25 18/11/2025
Hình ảnh “kẻ bưng bát mật, chân chạy nhảy, mắt chỉ chăm chăm nhìn mật” là ẩn dụ sâu sắc về sự mê đắm.
Pháp như giếng nước giữa đời
Lời Phật dạy
10:56 18/11/2025
Giáo pháp Đức Phật là con đường trung đạo, không thuộc về riêng ai, không có đặc quyền cho bất kỳ thầy hay cá nhân nào.
Xem thêm
