Ký ức mùa khoai mì

Đó là hình ảnh về những mùa khoai mì tôi đã trải qua.

Nhà tôi trồng nhiều khoai mì. Đó là nguồn thu nhập chính của gia đình tôi. Thuở ấy, ở quê tôi hầu như nhà nào cũng có rẫy trồng khoai mì. Nhà nào không có rẫy thì đi làm cỏ mì, nhổ mì, gọt củ mì thuê.

Mùa thu hoạch khoai mì thường rơi vào mùa hè, bởi khi đó trời nắng ấm, khoai mì rất nhanh khô, màu sắc đẹp và dễ bán.

Vào mùa thu hoạch, những chiếc xe bò lúc lắc chở hàng tạ khoai mì nối nhau đi trên đường. Những đống khoai mì đầy ăm ắp được bày ra khắp hiên trong các nhà hàng xóm. Từ sáng đến chiều, mọi người tập trung quanh đống củ, người bào vỏ, người xắt lát, người đem phơi. Không khí rộn ràng đông vui hơn hẳn ngày thường. Cũng ở đó, những câu chuyện vui buồn khắp nơi từ xóm trên đến xóm dưới, làng này qua làng nọ, chuyện thật, chuyện xạo, chuyện khóc, chuyện cười đều được đem ra kể một cách rôm rả, khi mọi người mặc những bộ quần áo cũ kĩ nhất để không phải tiếc rẻ khi mủ mì dính vào và ngồi suốt mười tiếng đồng hồ chỉ với công việc bào vỏ, xắt lát, đem phơi…

Những đứa trẻ như chúng tôi cũng hăm hở lao vào cái công việc thú vị đó. Dường như chúng tôi là lực lượng “lao động” đông đúc và ồn ào nhất. Nhưng chỉ gọt được vài chục củ là đã chán, chúng tôi bèn len lén bỏ đi chơi.

Một lần bố tôi nhặt nhạnh những củ mì bé tí, dồn thành đống rồi gọi tôi lại, bố nói: “Nếu con chịu khó gọt, xắt, phơi, thì bán được bao nhiêu bố sẽ cho con khoản tiền đó”. Nghĩ đến cơ hội được kiếm số tiền đầu tiên trong đời, tôi thích chí đồng ý ngay.

Ngày đó, mỗi khi đi học về, tôi đều chăm chỉ học bài sớm rồi lại cặm cụi bên đống khoai mì, gọt gọt, xắt xắt... Khi bạn bè tôi bắt đầu những ngày tháng tự do rong ruổi, thoát khỏi bài vở và áp lực của những kỳ thi tôi cũng lại cặm cụi bên những củ khoai bé xíu, cần mẫn với công việc của mình.

Khoai mì sau khi cạo sạch và xắt lát được tôi đem phơi trên tận mái nhà. Bố cho phép tôi được phơi ở đó với điều kiện đi lại nhẹ nhàng. Sáng phơi lên, chiều gom xuống, sáng mai lại phơi... Cứ thế, nhờ sức nóng của mái tôn và nắng trời, chỉ vài ba hôm khoai mì đã khô. Tôi sung sướng nhận ra những lát khoai của tôi trắng và sạch nhất.

Cuối mùa, mẹ gom chỗ khoai của tôi lại và cho vào một bao tải mang đi bán. Khi mẹ cầm về số tiền bán được từ chỗ khoai mì mà tôi cần mẫn sửa soạn trong một thời gian dài, tôi đã vô cùng hụt hẫng. Số tiền khá nhỏ so với công sức mà tôi đã bỏ ra. Tôi buồn xo. Lúc đó, bố đã đến ngồi cạnh tôi và nói rằng: “ Bố làm vậy không phải muốn con làm ra tiền ngay lúc này. Bố chỉ muốn con bỏ công sức ra để hiểu được giá trị của sức lao động và đồng tiền mà thôi. Đây là công việc mà bố mẹ đã làm bằng tất cả tâm huyết lẫn sức lực có thể để gom góp những khoản tiền bé tí nuôi nấng các con ăn học ăn học thành người. Bố muốn con hiểu được những kỳ vọng lớn lao mà bố mẹ đã tin tưởng gửi nơi các con. Có thể khoản tiền nhỏ nhoi ấy sẽ làm con thấy thất vọng nhưng nó sẽ giúp con học được một bài học lớn lao rằng khi con bỏ công sức ra để làm một việc gì đó con cũng sẽ nhận lại được thành quả của mình. Có thể, thành quả đó chưa xứng đáng với công sức con đã bỏ ra nhưng điều đó chẳng hề gì. Cuộc sống không có điều gì là dễ dàng cả. Để nhận lại được một thành quả xứng đáng với công sức bỏ ra, con cần phải nỗ lực và phấn đấu thật nhiều. Đó mới chính là mục đích mà cuộc sống mang đến, con ạ!”.

Những điều bố nói với tôi hôm ấy đã làm tôi vỡ lẽ ra nhiều điều. Tôi không còn buồn bã vì khoản tiền nhỏ nhoi ấy chưa tương xứng với sự nỗ lực và chăm chỉ của tôi. Tôi đã làm phẳng từng tờ tiền nhăn nheo ấy và cất giữ nó một cách thật cẩn thận trong ngăn tủ của mình để mỗi khi nhìn lại nó tôi sẽ nhớ về những điều bố đã từng nói. Đó sẽ là khoản tiền nhắc nhở tôi về giá trị của sức lao động mà bố mẹ đã bỏ ra để nuôi chúng tôi ăn học thành người, nhắc nhở tôi về sự nỗ lực không ngừng nghỉ để đạt được những mong ước mà chúng tôi và bố mẹ chúng tôi đang mong đợi.

Giờ đây, tôi đã khôn lớn, không còn là một cô bé ngây thơ như ngày nào. Tôi đã là sinh viên của một trường đại học như những gì bố mẹ luôn kỳ vọng nơi tôi nhưng những điều bố nói với tôi hôm ấy, tôi vẫn sẽ luôn khắc ghi và mang theo bên mình như một hành trang quý báu, để khi bước vào đời, mỗi lần bắt đầu một công việc nào đó tôi cũng sẽ cố gắng làm hết sức mình có thể để đón đợi những thành quả xứng đáng.