Làm sao biết điều gì là ảo, điều gì là thật?

Tuổi trẻ thường tưởng mình đang đi tìm thế giới, nhưng thật ra, thế giới mà họ kiếm tìm chỉ là tấm gương phản chiếu của chính họ. Mỗi giấc mơ, mỗi mối tình, mỗi cuộc tranh đấu ngoài kia đều là hình ảnh phóng chiếu từ một tâm hồn đang muốn hiểu mình là ai.

Và rồi, khi những giấc mơ vỡ tan, khi tình yêu phai nhạt, khi danh vọng trở nên nặng nề mới bắt đầu nhận ra điều mình đuổi bắt bấy lâu không phải là cuộc sống, mà chỉ là ảo ảnh của cuộc sống.

Có bạn trẻ hỏi tôi: “Làm sao biết điều gì là ảo, điều gì là thật?”

Tôi mỉm cười, đáp: “Khi em còn muốn nắm giữ, đó là ảo; khi em có thể buông ra mà lòng vẫn bình an, đó mới là thật.”

Bởi cái thật không bao giờ cần được chứng minh. Ánh sáng không cần ai khen là sáng, và tình yêu chân thành không cần ai công nhận. Còn cái ảo thì phải được tán tụng, bảo vệ, khoe khoang vì nếu không được soi rọi, nó sẽ tan biến như khói sương.

Tuổi trẻ thường chạy theo bằng cấp, địa vị, danh tiếng, người yêu hoàn hảo mà quên rằng ánh đèn chỉ sáng trong đêm tối. Khi mặt trời thật của trí tuệ mọc lên, mọi thứ ấy đều phai mờ. Có người vì vậy mà sợ mặt trời, sợ sự thật, sợ sự cô đơn, vì khi tất cả ảo ảnh tan đi, họ không biết mình còn lại gì. Nhưng chính giây phút ấy, giây phút trần trụi giữa hư vô, mới là khởi đầu của đời sống thật sự.

Tôi đã từng nhìn thấy trong ánh mắt của nhiều người trẻ thứ ánh sáng ấy, ánh sáng của những tâm hồn vừa rơi khỏi giấc mộng. Có người tan nát vì tình, có người vỡ mộng vì đời. Nhưng chính họ, nếu đủ can đảm, sẽ là những người đầu tiên nhìn thấy sự thật. Bởi ánh sáng luôn lọt qua những vết nứt.

Tuổi trẻ của bạn là gì?

Làm sao biết điều gì là ảo, điều gì là thật? 1
Ảnh minh họa. 

Ngày xưa, vua Trần Nhân Tông ngộ đạo cũng giữa chốn phù hoa. Ngài không bỏ cung điện để tìm đạo, mà ngay trong cung điện, đã thấy rõ cái hư ảo của nó. Thế gian gọi đó là “vô thường”, còn đạo gọi là “giác ngộ”. Nhưng thực ra, chỉ là một sự tỉnh dậy.

Các bạn trẻ hôm nay cũng có thể tỉnh dậy như thế mà không cần bỏ phố lên rừng, không cần mặc áo cà sa, chỉ cần một lần dừng lại giữa guồng quay bất tận của mạng xã hội, của deadline, của sự so sánh và hỏi: “Tôi thật sự muốn gì?”

Có thể bạn sẽ ngỡ ngàng nhận ra bạn không muốn quá nhiều như bạn vẫn tưởng. Bạn chỉ muốn được sống một đời có ý nghĩa, được yêu mà không phải giả vờ, được cười mà không cần che giấu điều gì.

Và bạn muốn có một công việc khiến bạn thấy mình đang góp phần làm thế giới này tốt hơn, dù chỉ một chút.

Những năm tháng tuổi trẻ là cơn bão của cảm xúc, là ngọn lửa của đam mê, nhưng cũng là giai đoạn nguy hiểm nhất vì lửa ấy có thể sưởi ấm hoặc thiêu rụi. Bạn càng thông minh, lửa càng lớn; bạn càng khát vọng, bão càng mạnh. Câu hỏi không phải là “Làm sao để chấm dứt cơn bão?” mà là “Làm sao để đi xuyên qua bão mà vẫn giữ được yêu thương?”

Câu trả lời, lại nằm trong chính bạn. Một người có thể có tất cả, nhưng nếu không có chính mình, thì chẳng có gì cả. Một người có thể chẳng có gì, nhưng nếu đã tìm thấy mình, thì họ đã có tất cả.

Có lẽ, đó là lý do vì sao vua Trần Nhân Tông có thể rời ngai vàng mà lòng vẫn an nhiên. Vì người đã không còn tìm kiếm bản thân trong ngai vàng, mà trong ánh sáng của tâm thức.

Tuổi trẻ của bạn rồi sẽ có những đoạn tối, có lúc tưởng như mất phương hướng. Nhưng hãy nhớ không có bóng đêm nào kéo dài mãi, miễn là bạn không dập tắt ánh sáng bên trong. Và mỗi lần bạn nhận ra mình đang chạy theo một ảo ảnh, hãy mỉm cười vì điều đó nghĩa là bạn vừa tiến gần thêm một bước về phía sự thật.

Sự thật không ở cuối con đường, mà nằm trong từng bước chân. Và chỉ khi bạn dám đi trong tỉnh thức, trọn vẹn nhận biết thì mỗi bước sẽ hóa thành một đóa sen nở giữa đời.

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Đừng câu like trên nỗi đau ở vùng lũ

Phật pháp và cuộc sống 06:29 25/11/2025

Trong những ngày miền Trung - Tây Nguyên đang oằn mình chống chọi mưa lũ, khi nước lũ vẫn cuồn cuộn đổ về cuốn theo ruộng vườn, nhà cửa và biết bao nỗi đau của người dân, thì cũng là lúc lòng người cả nước hướng về vùng tâm lũ bằng tất cả sự sẻ chia. Từng chuyến xe cứu trợ, từng chiếc áo phao, từng lời động viên được gửi gắm với mong muốn xoa dịu những khó khăn mà đồng bào đang trải qua.

Đừng quá coi trọng lời nói của những người không hiểu rõ bản thân bạn

Phật pháp và cuộc sống 17:30 24/11/2025

Bởi họ chỉ nhìn thấy một phần nhỏ trong câu chuyện của bạn, cái phần được kể ra, được nhìn thấy, được phán xét qua lớp vỏ ngoài. Họ không biết bạn đã đi qua bao nhiêu đêm không ngủ, đã gắng gượng ra sao để mỉm cười, đã bao lần gục ngã rồi vẫn đứng lên.

Vingroup hỗ trợ khẩn cấp thêm 500 tỉ đồng cho miền Trung

Phật pháp và cuộc sống 16:23 24/11/2025

Ngày 24/11, Tập đoàn Vingroup cho biết đã gửi công văn hỏa tốc đến Chính phủ và Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, đề xuất hỗ trợ khẩn cấp thêm 500 tỉ đồng cho công tác cứu trợ và tái thiết các tỉnh miền Trung đang chịu thiệt hại nghiêm trọng do mưa lũ.

Nhớ mái chùa quê

Phật pháp và cuộc sống 15:41 24/11/2025

Huế quê tôi mỗi làng đều có một ngôi chùa. Tuổi thơ tôi êm đềm trôi qua với bao kỷ niệm đẹp về mái chùa, nơi đã dạy chúng tôi bài học đầu tiên về đạo làm người, về từ bi hỷ xả để bước chân vào cõi đời đầy chông chênh hệ lụy. Những lúc vấp ngã, sóng gió, chênh vênh... tôi lại nhớ về mái chùa quê để nghe lòng bình yên, thanh thản, xua tan đi bao muộn phiền, lắng sâu từ tâm với đời với người...

Xem thêm