>>Ẩm thực chay 

Ngày lễ Tết, cúng chay, ăn chay là nét văn hóa mang đậm giá trị tâm linh và bản sắc dân tộc Việt. Theo quan niệm của nhà Phật, ăn chay để tạo phước lành cho chúng sinh và cầu cho một năm mới nhiều điều may mắn. Bên cạnh đó, trong khoảng thời gian cao điểm về ăn uống như dịp Tết thì ăn chay còn đem lại nhiều lợi ích không ngờ cho sức khỏe con người.

Ăn chay hay còn gọi là trai giới, là chế độ ăn uống chỉ gồm những thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật như rau củ, hạt, trái cây... Không ăn những thực phẩm có nguồn gốc từ động vật như thịt, cá, trứng, sữa...

Ở Việt Nam, ăn chay có nguồn gốc từ thời nhà Lý, triều đại cực thịnh của đạo Phật. Theo Phật gia, việc ăn những món ăn có hương vị thanh đạm sẽ giúp chay tịnh tinh thần, tránh xa được những hỉ nộ ái ố thâm sân si, từ đó dễ dàng quy y cửa Phật.

Ngoài ra, trong Ngũ giới cấm của nhà Phật có giới cấm sát sinh. Vì thế ăn chay dịp đầu năm mới giúp con người bớt sát sinh, bớt tạo nghiệp ác để gieo lòng từ bi, hướng đến những điều tốt lành.

Vì ý nghĩa đó mà ngay từ những ngày đầu năm mới, người dân thường ăn chay, đi chùa lễ Phật để không chỉ sám hối những điều không phải đạo làm người đã làm trong năm cũ mà còn cầu phúc đức, an lành, may mắn cho năm mới.

Nhiều gia đình Việt Nam còn chuẩn bị những mâm cỗ chay dâng lên bàn thờ tổ tiên trong những dịp lễ quan trọng như Tết Nguyên đán thay cho những mâm cỗ mặn quen thuộc.

Hiện nay, món chay trở nên phong phú và đa dạng hơn. Nhiều món được trình bày không khác gì đồ mặn nhưng thực tế lại hoàn toàn được làm từ những nguyên liệu thực vật. Khiến cho mâm cỗ Tết dù toàn món chay nhưng trông vẫn bắt mắt và đầy đủ.

Mâm cỗ chay ngày Tết vẫn có những món cơ bản như mâm cỗ truyền thống, như: Giò, nem, canh măng khô, chả... và đặc biệt là không thể thiếu bánh chưng xanh - "linh hồn" của Tết cổ truyền Việt Nam. Tuy nhiên ở đây sẽ là bánh chưng chay với nhân thịt mỡ được thay bằng đỗ xanh, hạt sen... Nghe có vẻ thanh đạm nhưng hương vị khi thưởng thức chắc chắn sẽ khiến nhiều người phải bất ngờ.

Trong khoảng thời gian cao điểm về ăn uống như dịp Tết, đồ ăn chay sẽ giúp bạn ăn uống thoải mái mà không lo bị nóng trong người hay gặp những vấn đề về ngộ độc thực phẩm.

Đồ ăn chay lại cực kỳ dễ làm nên khi tự tay nấu một mâm cơm chay vào dịp đầu năm, chứng kiến cảnh gia đình cùng quây quần thưởng thức chắc chắn sẽ khiến nhiều bà nội chợ thấy ấm lòng.

Bên cạnh đó theo các chuyên gia dinh dưỡng, ăn chay còn đem lại nhiều lợi ích bất ngờ cho sức khỏe. Theo nghiên cứu khoa học, tỷ lệ mắc bệnh và tử vong của người ăn thực vật thấp hơn nhiều so với người thường xuyên ăn động vật.

Ăn chay có thể làm chậm sự thay đổi của các tế báo ung thư. Ví như hành tây đã được chứng minh là có thể bảo vệ cơ thể chống lại ung thư dạ dày. Hay những loại rau họ cải có thể giúp bạn chống ung thư ruột... Những món ăn chay giàu chất xơ, chất oxy hóa và ít acid béo sẽ trở thành "khắc tinh" ngăn ngừa căn bệnh ung thư quái ác.

Ăn chay còn góp phần tăng sản xuất các chất dinh dưỡng cho hệ thần kinh não, chuyển đổi tế bào gốc của não thành tế bào thần kinh mới, kích hoạt sức khỏe thần kinh. Đặc biệt bảo vệ các tế bào não khỏi những thay đổi liên quan với bệnh Alzheimer (chứng mất trí nhớ phổ biến nhất) và bệnh Parkinson (một rối loạn thoái hóa hệ thần kinh trung ương).

Thực đơn nhiều rau củ còn cung cấp một lượng lớn chất xơ, sắt và nhiều chất dinh dưỡng khác giúp máu lưu thông, tốt cho tim và động mạch.

Ăn chay giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Một số nghiên cứu mới đây cho thấy người ăn nhiều thịt động vật có nguy cơ bị tiểu đường cao gấp đôi so với người không ăn thịt dù cho có sự khác biệt về trọng lượng cơ thể.

Ăn chay là một cách tuyệt vời giúp bạn giảm cân tự nhiên. Chế độ ăn uống với các loại rau củ không chứa nhiều calo và chất béo sẽ giúp bạn duy trì được vóc dáng thon gọn. Ngoài ra, vitamin A và E trong rau củ và các loại đậu đóng vai trò quan trọng giúp làn da khỏe mạnh, căng bóng. Như vậy chị em phụ nữ sẽ không phải lo lắng việc "xuống sắc" trong dịp Tết, Xuân về.

Bên cạnh đó, ăn chay còn góp phần không nhỏ vào việc bảo vệ môi trường. Trong bối cảnh của biến đổi khí hậu hiện nay, chuyển từ ăn mặn sang ăn chay sẽ giúp giảm được sự phóng thải ra môi trường từ 63-70% các loại khí độc hại (theo Medical Daily).

Tuy nhiên, vẫn có nhiều người nghĩ rằng ăn chay sẽ dẫn đến việc thiếu đạm khiến cơ thể không đủ chất để duy trì thể trạng khỏe mạnh. Tuy nhiên, hiện nay các sản phẩm đồ ăn chay đa phần được chế biến từ đậu hũ và các loại cây họ đậu. Mà loại thực phẩm trên lại vô cùng giàu đạm. Theo bà Cynthia Sass - người phát ngôn của Hiệp hội Chế độ ăn Hoa Kỳ: "Đậu hũ hoàn toàn có thể thay thế được cho thịt, gia cầm và cá trong công thức các món ăn".

Ăn chay đem lại nhiều lợi ích như vậy, tuy nhiên không phải ai cũng biết ăn chay đúng cách.

Tóm lại, việc ăn chay trong dịp Tết chắn chắn đem lại cho mọi người nhiều trải nghiệm thú vị. Bạn không những được lợi về sức khỏe mà còn mang lại cho mình và những người thân yêu một năm mới với khởi đầu mới đầy thuận lợi, an lành.