Dự án 1102 nhằm tôn vinh những đóng góp của nhiều nghệ nhân tại các làng nghề ở Việt Nam trong việc gìn giữ, bảo tồn những giá trị văn hóa truyền thống; nhưng nét tinh hoa của các làng nghề trên toàn quốc.

Đây cũng là giải pháp hữu hiệu giúp các nghệ nhân, thợ giỏi tại các làng nghề thủ công mỹ nghệ bảo vệ "thương hiệu số" của mỗi tổ chức cá nhân và định vị "nhân hiệu số" trên môi trường internet; góp phần tạo dựng thương hiệu làng nghề truyền thống Việt Nam trong quá trình hội nhập kinh tế với khu vực và toàn cầu.

Nói đến gốm Bát Tràng, người ta người ta không chỉ biết đến một làng nghề sản xuất đa dạng về mặt chủng loại, mẫu mã mà còn vô cùng nổi tiếng với các bí quyết pha chế ra những dòng men quý chỉ lưu truyền trong mỗi gia đình, dòng tộc. Mỗi gia đình, dòng tộc tại làng gốm cổ Bát Tràng lại có một công thức, bí quyết pha chế với các nguyên liệu, tỷ lệ khác nhau để tạo ra những bài men độc đáo của riêng mình. Những dòng men nổi tiếng làm nên tên tuổi của sản phẩm gốm Bát Tràng là Men lam, Men nâu, Men trắng (ngà), Men ngọc....

Trong số đó, dòng men nổi tiếng nhất góp phần làm nên “thương hiệu” gốm Bát Tràng mà các nghệ nhân của làng cổ Bát Tràng xưa tạo ra chính là Men rạn - đây là một loại men độc đáo tạo ra do sự chênh lệch về độ co giữa xương gốm và men gốm.

Sự độc đáo của dòng men này được thể hiện rõ qua các tài liệu, thư tịch nghiên cứu về gốm men cổ ở Việt Nam xác nhận sản phẩm gốm men rạn chỉ được sản xuất tại lò gốm Bát Tràng từ khoảng cuối thế kỉ XVI và kéo dài tới đầu thế kỉ XX chứ không xuất hiện tại bất kỳ làng nghề làm gốm nào khác trong và ngoài nước.

Là một trong dòng men cao cấp, quý hiếm nhất nên hầu hết những sản phẩm gốm men rạn được chế tác đều trở thành đồ “ngự dụng” (đồ vua chúa dùng), đồ trang trí, trưng bày tại các cung đình, các nơi thờ phụng quan trọng, linh thiêng của hoàng gia, hoàng tộc, nơi cung cấm hoặc tại các gia đình quyền quý.

Các bức tượng nghê, tượng hổ, lư hương, đỉnh gốm men rạn Bát Tràng do nghệ nhân làng gốm Bát Tràng làm từ thế kỷ XVI - XVII được tìm thấy được xem là những biểu tượng cho tay nghề và tinh hoa của những nghệ nhân nghề làm gốm đất Viêt.

Nổi tiếng là thế nhưng công thức pha chế dòng men này chỉ lưu truyền trong một số gia tộc và do những nghệ nhân giỏi nhất của làng nghề Bát Tràng nắm giữ. Tới khoảng cuối thế kỷ XIX, công thức pha chế dòng men rạn nổi danh này bất ngờ mai một và thất truyền, từ đây những sản phẩm gốm men rạn chính thức vắng bóng trên thị trường.

Những tưởng công thức pha chế nước men rạn sẽ mãi mãi đi vào quên lãng nhưng những người thợ, những nghệ nhân tâm huyết với nghề tại làng gốm cổ Bát Tràng vẫn luôn đau đáu một tâm niệm, mong ước có thể “hồi sinh” lại tinh hoa của cha ông, gia tộc mình.

Những sản phẩm men rạn, gốm Bát Tràng nổi tiếng từ bao đời trong hoa tay của những nghệ nhân tài hoa được ông Thành tập hợp lại, truyền thêm sức sống tâm linh và ý chí mãnh liệt nhằm phục hưng một dòng văn hóa vật thể nổi tiếng vùng Bắc Việt, để cho ra những sản phẩm hòa quyện tinh hoa đất trời và kỹ xảo hiếm thấy từ bàn tay nghệ nhân Bát Tràng.

Phatgiao.org.vn đồng hành cùng Dự án 1102 giới thiệu các sản phẩm tinh túy, thấm đẫm gia tộc và tâm hồn Việt Nam cùng quý vị Phật tử tại Tâm linh Việt.