450
Nguồn gốc và ý nghĩa của nghi thức Quá đường trong mùa An cư Kiết hạ
Nghi thức Quá đường là một pháp sự trọng yếu trong thiền môn, đặc biệt được cử hành nghiêm mật trong mùa An cư Kiết hạ - thời kỳ chư Tăng Ni tạm ngưng du hoá để an trụ tu học trong ba tháng mùa mưa theo truyền thống từ thời Đức Phật còn tại thế.
Nguồn gốc của nghi thức Quá đường xuất phát từ giới luật Tăng đoàn thời Phật giáo nguyên thủy, nhằm giúp chư Tăng thực hành chánh niệm trong từng oai nghi, đặc biệt là khi thọ thực. Sau này, truyền thống Thiền Tông Trung Hoa phát triển nghi thức này thành một pháp hành mang đầy tính thiền vị, thấm nhuần giáo lý “ăn trong chánh niệm, sống trong tỉnh thức”.
Về ý nghĩa, Quá đường không đơn thuần là bữa ăn đại chúng, mà là một nghi lễ tu tập sâu sắc. Mỗi bước chân, mỗi động tác đều hàm chứa sự tỉnh giác. Sự có mặt đầy đủ của đại chúng trong y nghiêm trang là biểu hiện của sự hòa hợp Tăng già.
Lời chúc nguyện trong Quá đường cũng là cơ hội để hồi hướng công đức đến thập phương Pháp giới, trong đó có đàn việt cúng dường, chúng sinh hữu duyên và chư hương linh.
Cách thực hành nghi thức Quá đường đòi hỏi sự trang nghiêm tuyệt đối. Tăng chúng nhiếp tâm trong từng động tác: xếp hàng theo thứ lớp, niêm hương bạch Phật, tụng bài sớ cúng ngọ, niệm danh hiệu Phật khi thọ thực, giữ im lặng và tỉnh thức trong suốt thời gian ăn cơm.
Ba oai nghi chính trong Quá đường gồm: chấp tác (chuẩn bị), cúng quá đường (lễ nghi dâng cúng), và hồi hướng (kết thúc bằng bài kệ tạ ơn và nguyện lực).
Trong mùa An cư Kiết hạ, mỗi bữa Quá đường trở thành một đạo tràng sinh động, nơi thân - khẩu - ý của mỗi hành giả cùng hướng về sự thanh tịnh và giải thoát. Đây là cơ hội để chuyển hóa tập khí, nuôi lớn chánh niệm, và thể hiện tinh thần lục hòa cộng trụ của Tăng đoàn.
Quá đường vì vậy không chỉ là một nghi thức, mà còn là biểu hiện sống động của đạo Phật trong từng hạt cơm và từng bước chân thiền hành.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Để mẹ nói, còn mình giữ tâm an
Phật giáo thường thức
11:07 21/11/2025
“Cứ để mẹ than phiền. Còn con, con sẽ không dao động”.
Cách nhận biết ma chướng trên đường tu
Phật giáo thường thức
09:03 21/11/2025
Nay chúng ta bắt đầu học Phật, những điều gây chướng ngại cho chúng ta rất nhiều. Chúng ta muốn đến đây nghe kinh, nhưng bạn thân của quý vị gọi điện thoại hẹn sẵn, khiến cơ hội của quý vị bị phá hoại. Đó là gì? Ma chướng đạo.
Nghiệp chứa ở đâu?
Phật giáo thường thức
08:01 21/11/2025
Một lần nọ, vua Milanda hỏi Đại đức Nāgasena rằng: “Bạch Ngài, Ngài có thể chỉ cho tôi biết Nghiệp chứa đựng ở đâu không?”.
Quở trách hay xúc phạm chư Tăng mang nghiệp rất nặng!
Phật giáo thường thức
17:28 20/11/2025
Việc quở trách hay xúc phạm chư Tăng - theo lời dạy của ngài Luang Pu Mun - không chỉ là hành vi bất thiện trong đời sống thường nhật, mà còn là một loại nghiệp rất nặng, có thể đưa người tạo nghiệp vào những cảnh giới đau khổ sau khi chết.
Xem thêm
