450
Tánh biết và tướng biết
Cái biết tự nhiên không thông qua tâm trí, nghe liền biết, thấy liền biết. Cái biết này thuộc về "tánh biết". Cái biết thuộc về tánh biết luôn trong sáng thuần tịnh. Cái biết thuộc về tánh biết không định danh đối tượng nó biết. Chỉ đơn giản biết thôi.
Còn cái biết thông qua tưởng, thông qua định danh thì cái biết đó không thuộc về tánh biết nữa mà thuộc về tướng biết.
Ví dụ như thấy một bông hoa liền biết nó là hoa hồng chẳng hạn. Thì cái biết hoa hồng này thuộc về tướng biết. Còn thấy nó chỉ là nó, không thêm không bớt, thấy như thực cái đang là đó. Thì cái thấy này thuộc tánh biết. Thấy liền biết.
Chúng ta thường hay nhầm lẫn giữa biết của tướng và biết của tánh.
Ảnh minh hoạ.
Cái biết của tánh vốn sẵn có nơi mỗi chúng sanh, không phải dụng công mà có được. Nó luôn đó, luôn như như - như thế. Cái biết của tánh luôn như nên vượt thoát đến đi, có không, sanh diệt, thường đoạn, trong ngoài… vượt thoát không thời.
Cái biết của tướng biết thì luôn trong vòng sinh-diệt, có-không, đến-đi, bị chi phối bởi thời gian & không gian, và luôn phụ thuộc vào những qui ước của tâm thức cộng đồng.
Tánh biết bao trùm tướng biết. Vì vậy chúng ta có thể đi từ tướng biết để chạm vào tánh biết gọi là “Tùng tướng nhập tánh”.
Khi sáu căn (mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, và ý) tiếp xúc với sáu trần (sắc, thanh, hương, vị, xúc và pháp) sanh ra sáu thức (nhãn thức, nhĩ thức, tỷ thức, thiệt thức, thân thức, ý thức). Sáu thức sinh ra mà chỉ dừng ngay biết thôi không thêm không bớt thì cái biết đó hồi qui về tánh biết.
Ví như tai nghe tiếng chim hót, trong khoảnh khắc đang là đó nhĩ thức xuất hiện nhưng không định danh đây là tiếng hót của chim gì, tiếng này hay hoặc dở… thì nhĩ thức hồi qui về tánh biết.
Còn tai vừa nghe tiếng nhĩ thức xuất hiện nhưng không dừng ở chỗ biết tiếng đó mà bắt đầu nhận định xem đây là tiếng chim gì, tiếng hót này hay hay dở… thì cái biết nghe đó đã rơi vào trong tướng biết.
Như vậy để sống với tánh biết thì trong cái nghe chỉ là nghe, trong cái thấy chỉ là thấy… mà không thêm không bớt, chỉ nghe thấy như nó đang là.
Tánh biết vốn tự nhiên
Sẵn có chẳng cần thiền
Sáng trong và thuần tịnh
Sống được hết đảo điên...
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Giải thoát từ trí tuệ, không phải nhờ cầu xin
Kiến thức
17:28 26/11/2025
Tất cả các tôn giáo đều dạy làm lành, tránh ác. Nhưng khi một người đã trở nên hiền thiện rồi, họ có hết khổ hay không?
Phật Dược Sư và 12 đại nguyện
Kiến thức
09:48 26/11/2025
Chùa Dược Sư hiển hiện chín tầng mây/ Núi biên cương sương mù mờ lối bước/ Thân Tâm Trí nhẹ nhàng theo cổ tích/ Trời phương Đông quy tụ bóng Lưu Ly…
Kiếp trước gieo nhân gì mà kiếp này khổ?
Kiến thức
08:00 25/11/2025
Trong kinh Phật thường nói: “Nhân quả báo ứng như bóng theo hình, cho dù trải qua trăm kiếp ngàn đời, những điều đã tạo ra không hề mất”…Điều này khuyên răn chúng ta phải hết sức cẩn thận “các điều ác chớ làm, siêng làm các điều lành”.
Muốn tâm thanh tịnh thì hãy niệm Phật
Kiến thức
11:15 20/11/2025
Người đời phần nhiều không tin pháp môn niệm Phật, nói một câu niệm Phật thì tác dụng chỗ nào? Không biết một câu A Di Ðà Phật có thần lực không thể nghĩ bàn, trị được hết thảy tâm bệnh phiền não.
Xem thêm
