Thứ ba, 05/08/2025, 14:56 PM

Trở về trọn vẹn rõ biết tức thấy biết trọn vẹn

Trong một bài giảng tại chùa Bửu Long - khóa thiền 22 có Phật tử hỏi Thầy làm thế nào để có chánh niệm liên tục? Thầy đã trả lời “không cần phải chánh niệm liên tục!”. Bởi vì chánh niệm liên tục tức là mình cứ liên tục nắm bắt đối tượng. Quan trọng không phải là có “liên tục” hay không, mà là có “trọn vẹn” hay không? Đây là điều cốt lõi trong tu học Đạo Phật.

Khi tâm trọn vẹn tức là nó không bị quá khứ chi phối, không bị tương lai chi phối và không bị bên ngoài chi phối. Khi tâm như vậy tức là nó đang trọn vẹn với chính nó.

Mà khi tâm đang trọn vẹn thì nó rỗng lặng & trong sáng, và tâm rỗng nặng trong sáng thì sẽ phản tánh tất cả mọi sự, mọi vật một cách hoàn toàn trung thực.

Đơn giản là không cần phải kiếm tìm cái gì cả, mà cái gì xuất hiện thì mình thấy thôi. Vi như tấm gương trong sáng đang ở ngay đây, không có người nào xuất hiện thì nó trong sáng, hàng trăm người xuất hiện thì nó vẫn trong sáng, những người xuất hiện có ồn ào nhưng nó vẫn trong sáng, những người ấy dù có làm gì thì tấm gương vẫn trong sáng.

Trở về trọn vẹn rõ biết tức thấy biết trọn vẹn 1
Ảnh minh hoạ.

Tinh tấn-chính niệm-tỉnh giác chính là cái tâm thanh tịnh & trong sáng ấy.

Hãy nhớ rằng tinh tấn không phải là “nỗ lực” mà là “trở về”. Trở về với cái gì? Không phải trở về với cái gì mà là “trở về trọn vẹn rõ biết” ngay tại đây và bây giờ. Nói cách khác là trở về với cái tâm trọn vẹn rõ biết, trở về với tánh biết, hay với Thâm Bát Nhã.

Những điều cốt lõi trong lời dạy của các Chư Phật chứ không phải là của riêng Đức Phật Thích Ca, đó là “sống trên đời chỉ cần không làm điều ác và làm các điều lành”. Tức là mình sống sao cũng được, làm gì cũng được, chỉ cần không hại mình-hại người, hay là lợi mình-lợi người là được. Đó là hai lời khuyên về cách ứng xử bên ngoài.

Còn lời khuyên thứ ba dành cho nội tâm mỗi người, cái này mới quan trọng. Lời khuyên thứ ba của các Chư Phật chính là “trở về tròn vẹn rõ biết” hay “trở về trọn vẹn tỉnh thức”.

Cho nên mới có câu “Sự lai nhi tâm thị hiện, sự khứ nhi tâm tùy không”, tức là chuyện dến thì tâm tự ứng, chuyện đi thì tâm về không một cách hoàn toàn vô vi vô ngã. Trong cả 2 trường hợp này đều không cần phải có “cái Ta” nào cả.

Khi chuyện đến thì sự thấy biết vẫn tự ứng ra trong mắt-tai-mũi-lưỡi-thân-ý. Do tâm tự ứng nên không bao giờ bị lệch lạc, không bao giờ là điều ác. Còn khi không làm gì thì tâm trở về hoàn toàn thanh tịnh trong sáng. Sống Đạo chỉ đơn giản như vậy thôi. 

Khi đã trở về trọn vẹn rõ biết, tức là đã trở về được với tánh biết hay Thâm Bán Nhã thì sẽ “chiếu kiến ngũ uẩn giai không, độ nhất thiết khổ ách” - bởi vì lúc đó không có “Ta” nào cả nên đâu có khởi lên ngũ uẩn, đâu có “ai” để khổ. Ngũ uẩn chỉ khởi lên khi ảo tưởng về “Ta & của Ta” hiện diện.

Toàn bộ việc tu học Đạo Phật chỉ đơn giản là trong đời sống hàng ngày rõ biết tâm ứng ra như thế nào, và trở về như thế nào? Muốn vậy mình phải trọn vẹn trọn biết, cũng chính là “liễu liễu thường tri” vậy…

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Muốn tâm thanh tịnh thì hãy niệm Phật

Kiến thức 11:15 20/11/2025

Người đời phần nhiều không tin pháp môn niệm Phật, nói một câu niệm Phật thì tác dụng chỗ nào? Không biết một câu A Di Ðà Phật có thần lực không thể nghĩ bàn, trị được hết thảy tâm bệnh phiền não.

12 lời nguyện của Phật Dược Sư

Kiến thức 12:29 19/11/2025

Phật Dược Sư vì chúng sanh hiện đời cầu an lạc, còn Phật A Di Đà lại tiếp bước chúng sanh vãng sanh về Cực Lạc. Tuy nhiên dù là vãng sanh Tây phương hay tu tập pháp môn gì, đều phải có thân tâm mạnh khỏe mới có thể thực hành tu trì Phật pháp.

Hạnh nguyện và năng lực gia trì của đức Phật Dược Sư

Kiến thức 10:50 19/11/2025

Hôm nay, nhân ngày kỷ niệm vía đức Phật Dược Sư Lưu Ly Quang Như Lai, chúng tôi xin nói về mười hai hạnh nguyện của Ngài. Đức Phật Dược Sư còn có tên là Đại Y Vương Phật, Ngài là vị giáo chủ cõi Tịnh Lưu Ly ở phương Đông.

Học Phật, hiểu Phật, làm theo Phật

Kiến thức 07:08 18/11/2025

Phật khuyên chúng ta cần cẩn trọng, bĩnh tĩnh, sáng suốt để giải quyết từng việc thích hợp nhất. Đó chính là thể hiện yếu lý của pháp quy y Phật là phát huy trí tuệ.

Xem thêm