450
An trú trong hiện tại
Trong cuộc sống hiện đại, chúng ta thường dễ bị cuốn vào vòng xoáy của quá khứ và tương lai. Ta tiếc nuối những điều đã qua, ước gì mình làm khác đi, để rồi tự trách móc, day dứt. Hoặc ta lo lắng cho những việc chưa tới, băn khoăn không biết ngày mai sẽ ra sao, thành công hay thất bại, hạnh phúc hay khổ đau.
Cứ như thế, tâm ta chạy mãi giữa hai cực của thời gian, còn giây phút hiện tại - nơi ta thật sự đang sống - lại bị bỏ quên.
An trú trong hiện tại không có nghĩa là thờ ơ, mặc kệ quá khứ hay tương lai, mà là biết trân quý giây phút đang hiện hữu, ý thức rằng tất cả những gì ta có thật sự chỉ là “bây giờ và ở đây”. Khi uống một chén trà, ta uống với tất cả sự hiện diện, cảm nhận hơi ấm lan qua tay, hương thơm dịu nhẹ đi vào khứu giác, vị đắng ngọt lan trên đầu lưỡi. Khi đi bộ, ta bước chậm rãi, cảm nhận từng bước chân tiếp xúc với mặt đất, thấy rõ mình đang thật sự bước đi. Khi trò chuyện với người thân, ta lắng nghe trọn vẹn, không để tâm trí rong ruổi đâu đó. Đó chính là an trú.
Thiền sư Thích Nhất Hạnh dạy: “Phép mầu là đi trên mặt đất”. Nghĩa là mỗi hành động đơn giản, nếu được thực hiện trong chánh niệm, đều trở thành một phép mầu. Ta không cần phải làm điều gì to tát mới có hạnh phúc; chỉ cần biết an trú trong hiện tại, ta đã có thể chạm vào sự bình an sâu thẳm.
Ngược lại, khi đánh mất hiện tại, ta thường dễ rơi vào khổ đau. Ta sống trong nhà mà không thật sự có mặt cho gia đình; ta ăn bữa cơm mà đầu óc lo nghĩ chuyện công việc; ta ngồi cạnh bạn bè mà mắt vẫn dán vào điện thoại. Hiện tại bị che phủ bởi lớp sương mù của vọng tưởng, ta cứ tưởng mình sống, nhưng thực chất lại đang “ngủ quên” trong thói quen buông lung.
An trú trong hiện tại cũng là liều thuốc chữa lành. Khi biết trở về với hơi thở, cảm nhận sự sống đang vận hành trong từng tế bào, ta nhận ra mình vẫn còn đây, còn có mặt, còn có cơ hội để yêu thương và được yêu thương. Nhiều người vì mãi đeo đuổi thành công hay vật chất mà bỏ quên những giá trị bình dị quanh mình: một bữa cơm với cha mẹ, một lời hỏi thăm bạn bè, một buổi sáng trong lành với tiếng chim hót. Chỉ khi mất đi, ta mới hối tiếc. Nếu biết an trú, ta sẽ không để lỡ những phép mầu đơn sơ nhưng quý giá ấy.
Tất nhiên, an trú trong hiện tại không có nghĩa là ta từ bỏ ước mơ hay kế hoạch cho tương lai. Nhưng thay vì để lo âu chiếm lĩnh tâm trí, ta tập đặt nền móng từ giây phút này. Muốn ngày mai tươi sáng, hãy gieo hạt bình an ngay hôm nay. Muốn một mối quan hệ bền lâu, hãy thật sự có mặt khi ở bên người thương. Muốn công việc vững chắc, hãy chú tâm trọn vẹn cho từng việc nhỏ đang làm. Tương lai được nuôi dưỡng từ chính sự có mặt trong hiện tại.
Thực tập an trú có thể bắt đầu từ những điều giản dị: hít một hơi thở sâu, thở ra thong thả, mỉm cười với chính mình. Khi tâm bị xao động, ta nhắc thầm: “Đang thở vào, tôi biết tôi đang thở vào. Đang thở ra, tôi biết tôi đang thở ra”. Thực tập như thế, ta đưa tâm về lại với thân, kết nối với hiện tại. Hoặc khi rửa bát, thay vì nghĩ đến trăm công nghìn việc, ta ý thức rằng: “Tôi đang rửa bát.” Bát được rửa trong chánh niệm sẽ sáng bóng, và tâm ta cũng sáng trong.
Trong thế giới đầy biến động, ai cũng tìm kiếm sự an ổn. Nhưng bình an không nằm ở nơi xa xôi, cũng không phải điều kiện bên ngoài đem lại. Nó nằm ngay trong ta, ngay trong khoảnh khắc hiện tại. Biết dừng lại, biết trở về, ta sẽ thấy mọi khổ đau dần tan biến, chỉ còn lại sự nhẹ nhàng và tự do.
An trú trong hiện tại chính là nghệ thuật sống sâu sắc. Đó không chỉ là pháp tu của người học Phật, mà còn là chìa khóa để bất kỳ ai, trong cuộc đời bận rộn này, tìm thấy niềm hạnh phúc đích thực.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Niềm vui từ một chén trà
Phật pháp và cuộc sống
16:22 21/11/2025
Anh bạn tôi nhỏ hơn tôi vài tuổi, còn là sinh viên, nhưng lại có sở thích thưởng thức trà hàng ngày. Mỗi buổi sáng thức dậy, anh bạn tự pha cho mình một ấm trà thơm nóng rồi ngồi nhâm nhi đọc sách. Những khi tôi đến chơi, thể nào anh bạn cũng pha một ấm trà thật đậm ngon mời tôi. Biết anh bạn có sở thích này nên nhiều lần đến tôi thường mua theo một gói bánh ngọt, thế là anh em lại có một buổi uống trà, ăn bánh nói chuyện thật hợp ý. Cũng vì sở thích này mà bạn tôi hay bị bạn bè trêu chọc, rằng thanh niên gì mà cứ như ông già, bia rượu cà-phê thì họa hoằn gọi mãi mới chịu đi, còn nhắc đến trà thì khoái cả chí, cứ có bộ ấm là tìm trà pha ngay.
Không thể nghĩ bàn
Phật pháp và cuộc sống
16:02 21/11/2025
Tôi sinh ra và lớn lên trong một gia đình tương đối khá. Cha mẹ chăm lo cho ăn học chu đáo nên tôi phần nào có “bệnh công tử”. Học xong ở lại thành phố và lấy vợ, nhà vợ cũng khá nên cho chúng tôi một căn nhà nhỏ, cuộc sống như thế cũng quá đẹp so với bạn bè.
Đồng niên huynh đệ
Phật pháp và cuộc sống
12:21 21/11/2025
Từ xa xưa, chư Tổ sư đã ngộ Đạo từ tuổi nhỏ. Ngày nay, con thấy mình và chú Tuệ Đạo cũng mang trong lòng khát khao ấy, mong muốn được sống trong ngôi nhà chung của Đức Thế Tôn. Hai huynh đệ mang hai hành trình khác biệt, nhưng cùng chung một chí lớn: Đi trên đường Đạo.
Truyện ngắn: Bảy bước đến miền cực lạc
Phật pháp và cuộc sống
11:19 21/11/2025
Mùa an cư của giáo đoàn Siddhatta bình lặng giữa mùa sala hé nụ. Đoàn khất sĩ ngày thêm đông. Rừng sala như một lễ hội bắt đầu...
Xem thêm
