Bàn chải đánh răng & sự bắt đầu một ngày mới với Chánh pháp

Thứ tư, 26/03/2025, 06:00 AM

Bàn chải đánh răng & sự bắt đầu một ngày mới với Chánh pháp

Thiền sư Ottamathara

Mỗi buổi sáng, việc đầu tiên ta làm thường là đánh răng, làm sạch miệng để khởi đầu ngày mới tươi tỉnh. Nhưng có bao giờ ta nghĩ rằng, Tâm cũng cần được thanh lọc giống như răng miệng hay không?

“Này các Tỳ-kheo, cũng như một người tắm rửa sạch sẽ, thân được thanh tịnh, người có giới hạnh cũng vậy, tâm được thanh tịnh.” - (Kinh Tăng Chi Bộ 2.18 - Appamāda Sutta)

Cũng như miệng chứa đầy vi khuẩn nếu không được làm sạch, Tâm chúng ta cũng có đầy những phiền não như Tham - Sân - Si. Nếu mỗi sáng ta đánh răng để làm sạch miệng, thì ta cũng nên gột rửa tâm bằng Chánh niệm, xả ly và sự quán chiếu Vô thường.

Mỗi ngày, chiếc bàn chải mòn dần, lông bàn chải bị bào mòn, cuối cùng phải thay mới. Thân này cũng vậy - mỗi ngày một già đi, không thể giữ mãi như cũ.

“Mạng sống con người mong manh, giống như giọt sương trên đầu ngọn cỏ buổi sáng. Hãy tinh tấn tu tập trước khi quá muộn.” - (Kinh Tương Ưng Bộ 1.3 - Nāgita Sutta)

Nếu hiểu rằng thân này vô thường, ta sẽ không lãng phí thời gian vào những điều vô ích.

Bàn chải đánh răng & sự bắt đầu một ngày mới với Chánh pháp 1 — Đánh răng là dịp ta quán niệm. Ảnh minh họa

Tại sao ta đánh răng? Vì không ai muốn miệng hôi, răng dơ. Nhưng còn lời nói thì sao? Nếu miệng sạch nhưng lời nói đầy dối trá, cộc cằn, ác khẩu thì có khác gì một chiếc bình đẹp nhưng chứa nước dơ?

“Người nói lời chân thật, lời ôn hòa, không nói hai lưỡi, không nói lời thô ác, người ấy giữ gìn giới hạnh, lời nói ấy thơm hơn hoa sen.” - (Kinh Pháp Cú 52 – Dhammapada)

Cũng như ta dùng bàn chải để làm sạch răng, hãy dùng Chánh niệm, tỉnh giác để làm sạch lời nói, để mỗi lời nói ra đều mang lại lợi ích và an lạc cho mình và người khác.

Khi bàn chải cũ, ta thay mới mà không hề luyến tiếc. Vậy, thái độ với Thân này cũng vậy. Không nên quá bám víu vào Thân.

“Thân này không phải của ta, không phải là ta, không phải là tự ngã của ta.” - (Kinh Tương Ưng Bộ 22.59 - Kinh Vô Ngã Tướng, Anattalakkhaṇa Sutta)

Cũng như chiếc bàn chải chỉ là một công cụ để làm sạch răng, Thân này cũng chỉ là một công cụ để tu tập, giúp ta vun bồi ba la mật cho sự Giác ngộ Sự thật Chân đế tối thượng, chứ không phải “cái ta” thật sự

Khi ta đánh răng mà Tâm rong ruổi, ta có thể đánh vội vàng, làm chảy máu nướu, hoặc quên súc miệng kỹ. Nhưng nếu ta có mặt trọn vẹn trong từng động tác, ta sẽ làm tốt hơn.

“Hãy sống Chánh niệm trong từng hành động: đi, đứng, nằm, ngồi, ăn, uống, nói, im lặng, đều tỉnh giác.” - (Kinh Đại Niệm Xứ - Mahāsatipaṭṭhāna Sutta, Trường Bộ Kinh 22)

Cũng vậy, nếu ta sống một ngày không Chánh niệm, ta dễ tạo nghiệp bất thiện mà không nhận ra. Vì thế, hãy bắt đầu ngày mới với sự tỉnh thức, dù là trong những việc nhỏ nhất như đánh răng.

“Như người quét sạch bụi trên gương để soi rõ mặt mình, người có trí tuệ gột sạch phiền não để soi rõ bản chất thật của vạn pháp.” - (Kinh Tương Ưng Bộ 3.25 - Pajjota Sutta)

Sáng nay và tất cả các sáng sau này, khi bạn cầm bàn chải, hãy quán chiếu Vô thường, Vô ngã, và Chánh niệm.

Đây là một trong những cách khởi đầu ngày mới với chánh pháp.

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.