Nữ Nghệ sĩ Phật tử Sanitas Pradittasnee, Thạc sĩ Nghệ thuật tại Đại học Nghệ thuật và Thiết kế Chelsea, người sáng lập Sannitas Studio, một công ty nghệ thuật kiến trúc cảnh quan có trụ sở tại Bangkok, Vương quốc Thái Lan là một nghệ sỹ tài hoa. Cô đã sắp đặt một tại một địa điểm lịch sử, tạo ra một không gian vật lý cho thế giới bên trong của chúng ta. Trong tấm hình, cô đang đi bách bộ quan sát du khách thưởng lãm những không gian thiêng liêng nhất của thủ đô Bangkok trong một ánh sáng mới.

Nữ nghệ sĩ Phật tử Sanitas Pradittasnee đã bọc ngôi già lam cổ tự Wat Arun trong các bức tường làm bằng acrylic màu đỏ trong suốt, vì vậy du khách thập phương  hành hương có thể nhìn thấy màu sắc được chiếu lên cột mốc và xem chúng chuyển động cùng với sự chuyển động của mặt trời trên bầu trời. Nữ nghệ sĩ Phật tử Sanitas Pradittasnee nói rằng, cô hy vọng sẽ mang đến cho những du khách thập phương hành hương chiêm bái ngôi già lam cổ tự Phật giáo một khoảnh khắc yên bình và một cơ hội để suy gẫm về sự vô thường của vũ trụ.

Bangkok là thành phố của nghệ thuật và văn hóa chứa đầy truyền thống phong phú, sáng tạo và nghệ thuật đương đại. Nổi tiếng về di sản, khách sạn, giải trí và ẩm thực, Bangkok sẽ phục vụ như một địa điểm hoành tráng cho nghệ thuật đương đại quốc tế thú vị. Bamgkok Art Biennale 2018 sẽ là Biennale đầu tiên tại Bangkok và là điểm đến hấp dẫn mới cho nền nghệ thuật quốc tế. Các nghệ sĩ, những người đam mê nghệ thuật, nhà văn và phương tiện truyền thông tụ hội tại Bangkok cho những cuộc gặp gỡ sáng tạo.

 Nhiệm vụ của Bangkok Art Biennale Foundation là thu hút khán giả Thái Lan, ASEAN và quốc tế bằng các sản xuất Bangkok Art Biennale (BAB). Quỹ từ năm 2017, và hoạt động với sứ mệnh:

- Để hỗ trợ và sản xuất các dự án nghệ thuật và sáng tạo có liên quan.

- Phát triển các hoạt động nghệ thuật co cấp nhằm thúc đẩy Bangkok trở thành điểm đến nghệ thuật đương đại hàng đầu;

- Tổ chức các trải nghiệm nghệ thuật đương đại cho nhiều đối tượng khác nhau như hội nghị, hội thảo, tham quan có hướng dẫn và xuất bản;

- Hồi sinh và làm phong phú các khu vực của Bangkok thành các chuyến đi nghệ thuật và các vòng nghệ thuật cho các hoạt động giải trí và du lịch;

- Tăng cường mối quan hệ làm việc với Cơ quan quản lý đô thị Bangkok (BMA), Chính phủ và các khu vực doanh nghiệp;

- Cung cấp đào tạo, chương trình nghệ thuật và phát triển nguồn nhân lực cho sinh viên và tình nguyện viên;

- Hỗ trợ cho tài năng Thái Lan trong nghệ thuật đương đại.

Bangkok Art Biennale (BAB) đã nói chuyện với Nữ nghệ sĩ Phật tử Sanitas Pradittasnee về việc cài đặt, cách cô họa vẽ về lịch sử của ngôi già lam cổ tự Wat Arun và khái niệm về ảnh hưởng của dự án đến sự vô thường.

- Bạn muốn du khách thập phương hành hương có thể cảm nhận được gì từ tác phẩm của mình?

Việc sắp đặt tạo ra một không gian cho phép du khách thập phương hành hương khám phá chậm lại và dành nhiều thời gian hơn cho bản thân để họ có thể quan sát những thay đổi đang diễn ra. Nó được làm bằng acrylic màu đỏ trong suốt, vì vậy ánh sáng chiếu vào buổi sáng khác với ánh sáng vào buổi chiều và bạn có thể thấy màu sắc chuyển động cùng với sự thay đổi của bầu trời.

Tôi đã mời mọi người so sánh những gì xảy ra với ánh sáng của thế giới bên ngoài với những gì xảy ra trong thế giới bên trong của họ. Điều đó được thể hiện trong thực tế rằng, triển lãm không chỉ dành cho những người đang đứng bên trong phòng bên trong. Ngoài ra còn có khu vực bên ngoài, nơi mọi người có thể đi bộ xung quanh, và họ có thể nhìn vào bên trong và phản chiếu của sân vườn ngôi già lam cổ tự Wat Arun xung quanh họ. Theo cách này, du khách thập phương hành hương có thể hấp dẫn chú ý vào cả hai thế giới.

- Hãy cho chúng tôi biết về nguồn cảm hứng đằng sau thế giới và trên toàn thế giới. Sự sắp đặt này đang cố gắng truyền tải thông điệp gì?

- Tôi bắt đầu quá trình lập kế hoạch cài đặt bằng cách nghiên cứu trang  web để hiểu cả lịch sử và tiềm năng của nó. Tôi đã học được từ nghiên cứu của mình rằng, ngôi già lam cổ tự Wat Arun (Wat Arun Temple) nằm trên bờ tây sông Chao Phraya (sông Mê Nam), Thonburi. Ngôi Già lam cổ tự Wat Arun có nghĩa là Bình Minh cổ tự (The Temple of Dawn). Wat trong tiếng Thái có nghĩa là chùa, còn Arun được sử dụng theo tên vị thần Aruna (thần bình minh trong văn hóa Ấn Độ), vị thần được nhân cách hóa từ tia nắng rực rỡ của mặt trời mới mọc. 

Ngôi cổ tự Wat Arun được xây bắt đầu được xây dựng vào thế kỷ XVII, khi Ayutthaya (tên đầy đủ Prác-na-khôn-Sỉ-A-yút-thay-ya- Phra Nakhon Si Ayutthaya) là thủ đô của Thái Lan, và nó có tên ban đầu là Wat Makok. Sau đó ngôi chùa này được Đại vương Thaksin (1734 -1782) phục dựng lại và đặt tên là Wat Chaeng khi ông thiết lập kinh đô mới ở Thonburi, sau khi triều đại Ayutthaya sụp đổ. Ngôi chùa bị hoang phế một thời gian dài, sau đó nó được phục hưng trở lại dưới triều đại Quốc vương Rama II (1809 - 1824) (miếu hiệu là Phra Buddha Loetla Nabhalai), đầu thế kỷ XIX.

Đây là ngôi Đại Già lam cổ kính nhất của Thủ đô Bangkok. Khi Đại vương Thaksin quyết định xây dựng kinh đô mới tại Thonburi Đại vương Thaksin đã thân lâm đến đây vào một buổi bình minh tỏa rạng. Vì thế đức vua mới đổi tên nó là Chùa Wat Jang, "Jang" có nghĩa là sạch sẽ, sáng sủa của buổi bình minh. Người thừa kế của ông, vua Rama I (miếu hiệu là Phrabat Somdej Phra Buddha Yotfa Chulaloke), khi rời kinh đô về Bangkok đã mang theo tượng Phật ngọc và xây dựng Chùa Emerald, ông đã mang thần tượng về đặt cạnh đền Phật ngọc. Quốc vương Rama II đã mở rộng ngôi cổ tự Wat Arun và cung thỉnh  mời chư Tăng đến thừa hành Phật sự và tu tập, xây dựng nhiều tòa bảo tháp, ông còn cho chạm khắc thần tượng riêng của mình.

Vua Rama III (1788- 1851) (miếu hiệu là Phra Nangklao Chaoyuhua) đã tiếp tục công việc của Phụ vương, mở rộng phần đền bằng đá cao 234 m và phần giữa cao 250 m. Hơn nữa Vua Rama III còn cho xây dựng thêm Tăng xá cho chư Tăng. 

Vua Rama IV (1804- 1868) (đế hiệu là Phra Chom Klao Chaoyouhua) trang trí đền bằng sứ và mang thần tượng mà Vua Rama I đem đến đền Phật ngọc trở lại ngôi đền này. Ông cho an táng vua Rama II tại đây và đổi tên thành Arun.

Điểm nổi bật nhất của ngôi Già lam Wat Arun là Bảo Tháp chính và bốn Bảo tháp vệ tinh ở bốn gốc. Ngôi Bảo tháp chính cao vào khoảng 80 mét và được thiết kế theo kiến trúc Khmer, biểu tượng cho núi Meru (Tu di), trung tâm của vũ trụ. Cả ngôi tháp chính và bốn ngôi tháp nhỏ này được xây dựng dưới thời Phụ vương Rama II, nhưng đến triều vua Rama III (1824-1851) mới hoàn thành. 

Ngôi Bảo tháp này nổi bật với màu sắc do được trang trí bằng vô số vỏ sò và mảnh sành sứ mà được cho là mang từ Trung Quốc đến. Trong chính điện thờ một bức tượng Phật được đúc dưới thời vua Rama II; và có người cho rằng tro cốt của vị vua này được an táng dưới bệ bức tượng. Xung quanh ngôi tháp chính là bốn ngôi điện thờ những bức tượng liên quan đến những sự kiện quan trọng trong cuộc đời Đức Phật: đản sanh, thành đạo, thuyết bài pháp đầu tiên và nhập Niết-bàn. 

Dọc hành lang của ngôi chùa có đến hơn 100 bức tượng Phật. Cũng như một số chùa khác ở Thái, nơi đây có nhiều tượng Hộ pháp, mà một số trong đó là những vị thần Ấn giáo như Indra (vị thần sấm sét). Có một cầu thang dẫn đến sân thượng của ngôi bảo tháp, và ở đó ta có thể ngắm nhìn rõ hơn dòng sông Chao Phraya (sông Mê Nam) và những khu vực xung quanh.

Mặc dù ngôi tháp chính được xây dựng theo kiến trúc Khmer, thì những yếu tố Trung Quốc cũng có mặt ở đây. Ngoài những mảnh sành sứ có nguồn gốc Trung Quốc được sử dụng để trang trí, thì ngay nơi bệ của ngôi tháp cũng khắc chạm nhiều hình ảnh người lính Trung Quốc thời xưa. Ở phía mạn sông, có sau ngôi điện, mà chúng được phỏng theo kiến trúc Trung Quốc.

Mặc dù tên gọi là Bình Minh (Arun), nhưng ngôi chùa này trở nên huyền ảo hơn vào ban đêm và trở thành một trong những hình ảnh nổi bật nhất về đêm của vùng này, nhờ độ cao, ánh sáng, và sự phản chiếu của dòng sông Chao Phraya sát bên.

Ngôi chùa hiện nay là địa điểm du lịch nổi tiếng tại Thái Lan, là địa điểm tuyệt vời cho du khách thập phương khám phá, ngôi chùa nằm ngay bên bờ sông huyền thoại Chao Phraya, toàn cảnh nơi đây rất đẹp và mang phong cách đậm nét Thái Lan, ngôi chùa là một trong những biểu tượng du lịch của Bangkok Thái Lan.

Một trong những giáo lý của Phật giáo là thuyết “Duyên khởi”,được trình bày theo vận hành nhân quả: Vô minh là nhân, hành là quả; hành là nhân, thức là quả. . . sinh là nhân, lão tử, sầu, bi, khổ, ưu, não là quả.

Khi nói vận hành của Vô minh chính là vận hành của Duyên khởi, điều này có nghĩa là Vô minh có mặt trong 11 chi phần còn lại; và 11 chi phần còn lại có mặt trong Vô minh.

Nói khác đi, Vô minh chính là Hành, là Thức. . . là sầu, bi, khổ, ưu não. Nếu theo quy luật nhân quả phải đồng loại thì quả thực Vô minh và đau khổ quả là đồng loại khổ. 

Thời điểm điểm giác ngộ, tĩnh tọa dưới cội Bồ đề, Đức Phật đã thấy rõ con đường nhân quả của tự thân và nhân quả của mọi loài chúng sinh ngay sau khi đắc Tam minh vào cuối canh ba, lúc mà Ngài Giác ngộ hoàn toàn định lý Duyên khởi. Điều này nói lên sự thật Duyên khởi bao trùm Tứ đế và Nhân quả. Nói khác đi, bốn giáo lý Duyên khởi, Nhân quả, Ngũ uẩn và Tứ đế thực chất chỉ là một.

Rốt cùng mà nói, toàn bộ giáo lý Phật giáo chỉ là sự triển khai của Duyên khởi, chỉ là sự triển khai của sự tập khởi và đoạn diệt của toàn bộ Khổ uẩn, như chính Đức Phật Thích Ca Mâu Ni đã nhiều lần xác nhận: “Ta chỉ nói Khổ và Con đường diệt Khổ”.

Tư duy và nguyên tắc của Phật giáo luôn luôn được áp dụng và tập trung vào công việc của tôi, giống như những gì trong giáo lý nói về sự vô thường và mối liên hệ giữa con người và thiên nhiên. Triển lãm này là những thay đổi xung quanh chúng ta. Tôi đang so sánh những thay đổi trong tự nhiên xung quanh với những thay đổi trong cơ thể con người. Làm thế nào chúng ta khác với “sân vườn”? Cuối cùng, chúng ta đến từ vật chất không sinh tồn (khao mo) và trở về vật chất không sinh tồn (Năng lực vật chất bất diệt).

- Ý nghĩa của khao mo là gì?

- Một khao mo là nổi bật vì nó là một bản sao sơn hà đại địa (núi sông đất đai); một sự bắt chước của thiên nhiên được tạo ra trong môi trường sống của con người. Tôi đã quan tâm đến khao mo kể từ năm 2013, khi tôi đã cài đặt trước đó “Khao mo 2013, Mythiacl thoát ly thực tế”, một hiện đại trên khao mo mà được xây dựng ra khỏi hộp gương phản ánh môi trường nơi các em học sinh đến.

Khao mo đầu tiên được chế tạo tại Thái Lan vào thời Ayuthaya (1351-1767). Khao mo tại ngôi già lam cổ tự Wat Arun ban đầu được xây dựng dưới triều đại của vua Rama II (1767-1824) tại Đại Điện và di dời về phía trước của ngôi già lam cổ tự Wat Arun về phía bắc theo lệnh của vua Rama III (1788-1818).

 Trong vũ trụ học mà các khu vườn già lam tự viện Phật giáo Thái Lan đại diện, Khao mo được coi là một phần của rừng Himmapan nơi mà tất cả cac sinh vật sống lặp lại chu kỳ sinh tử của họ. Khi nhìn vào toàn bộ bố cục của ngôi già lam tự viện Phật giáo, khu vườn thể hiện ý thức trật tự mạnh mẽ. Cách suy nghĩ về thiết kế này khác với các khu vườn Phật giáo Nhật Bản, ví dụ, nơi vẻ đẹp nằm trong cảnh quan tươi tốt.

Bản sắp đặt đầu tiên của thủ đô Bangkok này là một phần của Nữ nghệ sĩ Phật tử Sanitas Pradittasnee. Thật ấn tượng khi thấy những hình ảnh của các cơ sở khác nhau xung quanh nhiều địa điểm cổ xưa của thành phố Bangkok. 

Thật vinh dự khi là một phần của sự kiện này, và có thể đưa tác phẩm nghệ thuật đương đại vào địa điểm lịch sử này. Làm việc tại khu Thánh địa Phật giáo rất khó khăn về mặt quy hoạch, nhưng nó cũng mang lại nhiều loại du khách mới hành hương đến chùa, đặc biệt là những du khách trẻ tuổi, rất tuyệt vời trong thưởng ngoạn.

Tôi nghĩ rằng, có những câu chuyện mạnh mẽ được kết nối từng địa điểm lịch sử các ngôi già lam cổ tự Phật giáo tiêu biểu như, Wat Arun, Wat Pho và Wat Praryoon, là một phần của Nữ nghệ sĩ Phật tử Sanitas Pradittasnee, và mỗi cài đặt là phản hồi cho các trang web cụ thể. Đó là một cách thú vị để người xem diễn giải tác phẩm với bối cảnh hiện có.

Bangkok Art Biennale đã kết thúc vào tháng 02 năm 2019, nhưng triển lẵm sắp đặt sẽ còn ở lại với ngôi già lam cổ tự Wat Arun và sẽ được trưng bày ít nhất là vào mùa thu này.

Lip:

Vân Tuyền

(Nguồn: Tricycle: The Buddhist Review)