Chủ động đầu mối sanh tử của 12 nhân duyên là gì?
Phật chỉ nguyên nhân đưa con người vào đường sanh tử và mối manh giải thoát sanh tử một cách rõ ràng là 12 nhân duyên. Sự liên quan của 12 nhân duyên rất mật thiết, như sợi dây xích có 12 vòng...
Khởi đầu của 12 vòng đó là Vô minh.
Bởi một niệm bất giác nên hiện có Vô minh.
Từ Vô minh nên có khởi niệm sanh diệt tạo nghiệp tức là Hành.
Bởi do Hành thúc đẩy Thức đi thọ sanh tức là Thức.
Thức là sắc chất hòa hợp thành bào thai gọi là Danh Sắc (vật chất và tinh thần).
Do có Danh Sắc nên có Lục nhập (mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý).
Bởi có Lục nhập nên có Xúc, có Xúc nên sanh cảm Thọ.
Vì cảm thọ nên có thọ vui hoặc thọ khổ.
Nếu thọ khổ thì sanh tắng (ghét), thọ vui thì sanh Ái (ưa).
Do Ái nên muốn bảo vệ vật mình yêu thích tức có Thủ.
Bởi chấp thủ nên mới có thân sau là Hữu.
Do có thân sau nên mới có Già, Bệnh, Chết, Ưu, Bi, Khổ, Não.
Ðó là theo chiều lưu chuyển (sanh diệt) tức là theo chiều thuận của sanh tử.
Trái lại, nếu trí huệ quán sát dứt si mê điên đảo, tức là phá vô minh.
Vô minh hết thì niệm sanh diệt cũng hết, tức là dứt hành.
Hành diệt thì thức cũng hết (thức diệt).
Thức hết thì danh sắc cũng hết.
Danh sắc hết thì lục nhập cũng không, lục nhập không nên không có xúc, xúc không thì thọ cũng không, thọ không thì ái cũng không, ái không thì thủ cũng không, thủ không thì thân sau cũng dứt, thân sau dứt, sự già, chết, lo buồn, khổ não cũng theo đó đoạn dứt.
Tu tập quán sát như thế gọi là "quán hoàn diệt".
Nghĩa là quán ngược chiều sanh tử để được giải thoát.
Lý duyên khởi và bài học sâu sắc về cuộc sống
Tóm lại, nhìn vào 12 nhân duyên chúng ta thấy vô minh là chủ động đầu mối sanh tử, tiêu diệt vô minh là giải thoát sanh tử.
Bởi đầu mối còn thì chi mạt ngọn ngành tiếp nối sanh trưởng, đầu mối diệt thì chi mạt ngọn ngành theo đó hết sạch.
Vậy nên người tu tập phải quán triệt lý nhân duyên của Phật dạy và dùng thanh kiếm trí tuệ sắc bén, thẳng tay chặt đứt sợi dây vô minh ràng buộc chúng ta trong nhiều kiếp để ra khỏi ngục tù sanh tử.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Thân và tâm chính là cánh cửa để người học Phật bước vào chân lý
Kiến thức 17:05 22/11/2024Người học Phật phải lấy thân này làm nơi để thực hành giới, lấy tâm này làm nơi để thực tập định và tuệ. Khi thân và tâm được thanh lọc qua quá trình thực hành, thì người học Phật cũng từng bước đi đến sự giác ngộ và giải thoát.
Tu hành là gì? Như thế nào gọi là tu hành?
Kiến thức 10:00 22/11/2024Mọi người nhất định không nên hiểu lầm, hiểu sai đi ý nghĩa của hai chữ tu hành này. Như thế nào gọi là tu hành?
Bố thí sinh phiền não
Kiến thức 09:32 22/11/2024Thuở xưa, khi mà Ngài Xá-lợi-phất đang tu Bồ-tát đạo, công phu tu tập chưa được vững. Một hôm có người Bà-la-môn đến thử Ngài. Họ nói: - Người tu hạnh Bồ-tát cần phải bố thí. Tôi nay có chút việc đến xin Ngài giúp cho.
Tâm là gì?
Kiến thức 09:16 22/11/2024Trong chữ Hán, chữ (心) được mô tả bằng bốn câu thơ như sau: “Tam điểm như tinh tượng/ Hoành câu tợ nguyệt tà/ Phi mao tùng thử đắc/ Tố Phật dã do tha”.
Xem thêm