450
Chúng ta nên làm gì khi thấy phiền não, dính mắc?
Hỏi: Ngài dạy rằng: “Khi chánh niệm, chúng ta thấy những phiền não sanh khởi trong tâm, nhưng chúng ta không có quyền lực gì để xua đuổi chúng!”. Như vậy, khi thấy phiền não, chúng ta nên làm gì?
Đáp:
Phiền não là những tâm sở. Nếu không hành thiền, chúng ta sẽ không thấy được chúng. Có tâm sở tham, sân, si, là có vô minh ở đó.
Chúng ta không có quyền lực đuổi phiền não ra khỏi tâm, vì không có vấn đề “tôi, ta” trong giáo pháp của Đức Phật. Nhưng nếu chúng ta chánh niệm, chánh niệm sẽ làm việc cho chúng ta.
Khi biết có bóng tối, chúng ta không thể lấy quyền lực hay sức mạnh của tâm mà xua đuổi bóng tối được. Nhưng nếu chúng ta bật đèn lên (switch on), ánh sáng sẽ xuất hiện. Khi có ánh sáng, bóng tối tự động sẽ mất đi. Đó là công việc của Pháp bảo. Chính pháp bảo thiên nhiên chứ không phải “tôi” hay “ta” có quyền năng đuổi nó. Chỉ có ánh sáng mới đuổi được bóng tối.
Chánh niệm (mindfulness) là một tâm sở. Nếu chúng ta chánh niệm được một lúc, chúng ta có khả năng loại trừ bóng tối tham sân si được một lúc. Quí vị đang thực tập chánh niệm. Hãy tin tưởng là chánh niệm sẽ xua đuổi phiền não trong tâm quí vị.
Chánh niệm là gì? Khi niệm có mặt, tỉnh giác chắc chắn có mặt phải không?
Hỏi: Bạch Ngài, làm thế nào để biết được sự dính mắc mà người khác áp đặt trên mình? Làm thế nào để loại trừ loại dính mắc này bằng phương pháp tốt nhất?
Đáp:
Sư xin giải thích là không có gì làm tốt việc này bằng tuệ minh sát mà quí vị đang thực hành. Tuệ minh sát có công năng hoàn hảo mà không lý thuyết nào có thể làm được. Tuệ minh sát này có sức mạnh tẩy trừ bất cứ cái gì.
Nguyên nhân của sự đau khổ là dính mắc, là ái dục. Mà muốn diệt trừ sự dính mắc không gì ngoài con đường đạo mà quí vị đang thực tập. Đây là con đường đúng nhất rồi. Sự dính mắc không phải ở trong da, trong thịt, trong gân, trong xương, trong tủy, mà ở trong tâm chúng ta.
Vì vậy khi chúng ta thấy tâm chúng ta rõ, tự nhiên giống như chúng ta có ánh sáng. Khi có ánh sáng trí tuệ rồi, tự nhiên không có bóng tối. Ánh sáng và bóng tối không đi đôi với nhau.
Như vậy, phương pháp rèn luyện trí tuệ tốt nhất là pháp thiền Minh Sát. Không có phương pháp nào tốt hơn nữa. Chúng ta không có quyền lực gì để đẩy lùi được sự dính mắc. Chỉ có trí tuệ mới tẩy trừ được. Khi có bóng tối thì không có ánh sáng. Khi có ánh sáng thì không có bóng tối.
Cũng vậy, khi có trí tuệ, tự nhiên chúng ta không dính mắc. Khi chúng ta dính mắc, tự nhiên chúng ta mất trí tuệ. Đây là quy luật của thiên nhiên. Tại sao chúng ta dính mắc? Vì chúng ta không thấy sự thật đúng theo sự thật của nó.
Vì thế, không có gì phức tạp hết. Chúng ta chỉ cần ngồi để thấy sự thật là như vậy. Khi tuệ minh sát đầy đủ, ai cũng thấy: “À, sự thật là như vậy!” Rồi trí tuệ bắt đầu chín mùi. Bóng tối trong tâm sẽ bị đẩy lùi từng bước. Ánh sáng ngọn đèn trí tuệ một watt sẽ đẩy lùi một chút bóng tối. Ánh sáng ngọn đèn trí tuệ hai watts sẽ đẩy lùi thêm một chút bóng tối, cho đến lúc bóng tối hoàn toàn mất hẳn và chỉ còn lại ánh sáng. Đây là phương pháp tốt nhất để loại trừ sự dính mắc mà Đức Phật đã để lại cho chúng ta.
Trích: Kinh nghiệm Pháp Bảo.
Thực hiện: Susanta Nguyễn - Nguyên Khiêm Duyên Lê.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Tứ trọng ân là nền tảng cho đời sống tỉnh thức, tu tập đúng hướng
Phật giáo thường thức
20:30 02/12/2025
Trong giáo lý nhà Phật, “Tứ trọng ân” (bốn ân lớn) là khái niệm quan trọng, nhắc nhở con người sống có lòng biết ơn và đền đáp. Đây không chỉ là nền tảng đạo đức của người tu tập, mà còn là gốc rễ đạo hiếu trong văn hóa Á Đông.
“Phước cũ không đủ, phải tạo thêm phước mới”
Phật giáo thường thức
17:14 02/12/2025
"Phước cũ không đủ, phải tạo thêm phước mới." Đây chính là sự nối tiếp hoàn hảo cho bài học "làm phước dù ít, lâu ngày sẽ đầy" mà chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu. Nếu bài trước dạy ta về sự kiên trì, thì bài này dạy ta về sự cấp thiết.
Đau khổ - Vị thầy không ai muốn gặp
Phật giáo thường thức
16:28 02/12/2025
Đau khổ đúng là một ông thầy khó tính, dạy không bao giờ nhẹ tay, mà học phí thì… trả bằng nước mắt và những đêm mất ngủ.
“Chấp” là nguồn gốc của đau khổ
Phật giáo thường thức
12:30 02/12/2025
Mắt thấy sắc đuổi theo chấp chặt là đau khổ, tại sao? Vì con mắt chúng ta nhìn sự vật không có cái thấy đồng nhất, do còn thói quen huân tập lâu đời của mỗi người cộng thêm vào trong đó, nên thấy có sai biệt.
Xem thêm
