Chuyên gia giải mã bí quyết ứng dụng Thiền để học tiếng Anh

Buổi chia sẻ thu hút nhiều bạn trẻ Hà Nội, đặc biệt có cả các em nhỏ cũng có mặt để học.

     
Bs.Ts Trịnh Thắng tốt nghiệp trường đại học Y khoa Thái Bình năm 1996, lấy bằng Thạc sĩ (2003) và Tiến sĩ (2007) về Y tế công cộng tại trường đại học Bắc Carolina, Hoa Kỳ. Anh là chuyên gia nghiên cứu và giảng dạy có uy tín trong lĩnh vực y tế công cộng, giáo dục và phát triển xã hội. 

     
Anh từng trải qua một thời gian chịu đựng với bệnh phổi, sau khi vượt qua bệnh tật bằng thiền dưỡng sinh, anh quyết định đào sâu tìm tòi và thiết lập hẳn thành một quy trình tập luyện bài bản, rồi mới chia sẻ với bạn bè, trong đó có bà Đỗ Thị Thanh Nhàn, từ đó quy trình tập dưỡng sinh đã được chia sẻ rộng rãi hơn đến với cộng đồng vì tính hiệu quả lâu dài.  

Bs.Ts Trịnh Thắng

Có thể thấy, thiền dưỡng sinh cũng gần gũi với đạo Phật, vì dự án thiền dưỡng sinh nằm trong chuỗi những dự án hỗ trợ cứu giúp nạn nhân HIV được chùa Pháp Vân mở trung tâm cưu mang.

Thiền dưỡng sinh  vô cùng uyển chuyển linh hoạt gần gũi với hoạt động thường ngày.

Thiền dưỡng sinh hay Thiền của Phật giáo cũng đều cân bằng trạng thái giữa thân và tâm, tăng trí hụê, giảm stress, mang lại sức khỏe, tìm được niềm vui trong cuộc sống bộn bề. Không những vậy, ứng dụng tinh túy của sống Thiền vào việc học tiếng Anh vô cùng hiệu quả, vì những nét tương đồng về cách thở trong Thiền và cách phát âm trong tiếng Anh, và còn nhiều yếu tố khác. 

Trước hết, thiền dưỡng sinh cũng chú trọng vào việc tập trung tư tưởng vào một chủ thể nào đó, như hơi thở, sao cho tâm trí hoàn toàn rỗng lặng, không nghĩ gì thêm, không nói gì thêm. Ví dụ bằng một bài học minh họa sinh động của Ts Trịnh Thắng. Anh giơ chiếc quạt trong tay ra trước mặt đại chúng, hỏi trong tay tôi là cái gì? Mọi người trả lời đây là cái quạt. Anh bảo : cứ nhìn thôi, không phải nói cho tôi biết bạn đã nhìn thấy cái quạt, mà chỉ cần tập trung hết tâm trí để ghi nhận hình ảnh cái quạt vào bộ nhớ mà không nhìn vào tay tôi ( đang cầm quạt), và vào cái tường ( làm nền cho cái quạt). Chỉ tập trung vào một thứ duy nhất, không quan tâm đến ngoại cảnh để tâm trí rỗng lặng, đó là sống Thiền. 

     
Khi Thiền được ứng dụng vào việc học tiếng Anh, trước hết, Thiền trong tiếng Anh là MEDITATION. Mỗi chữ cái trong từ đó đều là những bí quyết học tiếng Anh hiệu quả trong đó có chứa đựng tinh túy Thiền. Phải chăng vì thế, bản đồ tư duy về MEDITATION có hình vòng tròn gần giống như bánh xe Pháp của đạo Phật?

     
M  = Mental train : Tâm thức chụp 

     
Hay còn gọi là học tiếng Anh bằng cách dùng tâm thức thu nhận từ mới về góc độ hình ảnh, bằng cách nhìn kỹ và nhìn đi nhìn lại, viết đi viết lại để nhớ được từ này gồm những chữ cái gì. Ban đầu học tiếng Anh, chưa thể biết và ghi nhớ ngay nghĩa của từ, vậy cách học nghĩa từ mới là hình dung thành hỉnh ảnh, ví dụ : học từ house có nghĩa là ngôi nhà, trong đầu ta hình dung ra một ngôi nhà…v..v… Thiền ứng dụng vào việc luyện tâm thức chụp khi ngươi học tập trung vào việc nhớ một từ, thuộc từ này xong mới học sang từ khác, dù rằng quá trình nhớ từ không hề đơn giản dễ dàng cũng giống như việc ngồi kiết già. Hiểu được Thiền bắt nguồn từ trải nghiệm đau đớn khổ sở của thân xác, vì phải giữ một tư thế duy nhất trong một thời gian dài, tuy nhiên vượt qua cảm giác ban đầu đó bằng sự tập trung vào hơi thở, thì cơn đau giảm. 

     
E = Easy : Đơn giản

     
Trong tiếng Anh, học từ mới cần yếu tố mang tính chất đơn giản và thư giãn, như những từ gợi liên tưởng đến việc ăn uống, ngủ nghỉ. Không nên học ngay những từ mang tính chính trị, bạo lực, vì điều đó khiến việc học ngoại ngữ mang lại cho người học sự bất an. Thiền có mặt cũng chỉ để con người cảm thấy an ổn về tinh thần.

  
D = Daily: Hàng ngày

     
Học tiếng Anh, cần chăm chỉ học hàng ngày, luyện phát âm, luyện nhớ từ trong bất cứ mọi lúc mọi nơi. Và học từ dễ nhớ nhất, và học tiếng anh sao cho dễ ứng dụng vào đời sống nhất, là học những từ liên quan đến những hoạt động hàng ngày như uống nước, ăn, nhà vệ sinh, vì khi bạn ra nước ngoài hay bạn tiếp xúc với người nước ngoài về VN, những gì tối thiểu họ hay hỏi bạn nhất không ngoài những từ những câu như thế. Sau đó, bạn cũng có thể học từ nói về nghề nghiệp, sở thích.

     
I = Imitation: bắt chước

     
Học ngoại ngữ có tính lây lan, khi ta thường xuyên tiếp xúc trực tiếp với người nước ngoài, ngữ điệu và cách phát âm của ta tự nhiên được lặp lại giống như cách nói của người nước ngoài đó. Tuy nhiên, bắt chước mọi cái nói chung cần bắt chước cái đẹp, cái hay, cái tốt, cái tích cực từ phim ảnh trên các kênh HBO, Starmovies và trong truyện tiếng Anh; trong việc bắt chước khi học tiếng Anh nói riêng, không nên bắt chước ngữ điệu và cách nói của những người Tây ưa nói tiếng lóng nên giọng của họ không được mượt và tính cách của họ không được nhã nhặn. Để bắt chước được ngữ điệu nói có vần có điệu của người nước ngoài, ta cần tập trung nghe đoạn lên giọng trong ngữ điệu nói. Và Imitation cũng có nghĩa là lặp lại, khi học tiếng Anh, cần học phát âm mà lặp đi lặp lại nhiều lần. Khi đó, cần học theo Thiền để không nóng vội, vì phải nghe đi nghe lại, nói đi nói lại nhiều lần để tỷ lệ lặp từ cao hơn sẽ dễ nhớ từ hơn. Tuy rằng, việc học từ lặp đi lặp lại như thế có biểu hiện bất thường làm người xung quanh khó hiểu sinh mỉa mai, mình cũng cần ứng dụng Thiền để “ đối cảnh vô tâm” , Thiền ở đây khi ta tập trung vào việc học mà không mảy may nghĩ về những gì người khác nói, học tiếng Anh cần sự khác biệt, vì thế nó bảo mình “ không bình thường” khi học tiếng Anh là mình đang đi đúng hướng.

     
T = Tool : công cụ

     
Học tiếng Anh, để biến tiếng Anh thành công cụ kiếm tiền, nay học tiếng Anh để bạn đi dạy tiếng Anh cho người khác. Cũng giống như học Thiền để ứng dụng vào cuộc sống. Đặc biệt là lúc học tiếng Anh, quá trình học dù có mệt mỏi, nhưng cần học Thiền sao cho mệt mà coi như không có gì diễn ra, và dồn tập trung vào thời điểm cần thiết, vào mục đích trước mắt, đó là sống Thiền.

     
A = Act out body language : sử dụng triệt để ngôn ngữ cơ thể khi nói

     
Những gì được nói ra thường không thể hiện ý nghĩa chúng có, gần 70% giao tiếp của chúng ta là giao tiếp không lời! Nếu bạn muốn xây dựng mối quan hệ, tạo ra một ấn tượng tích cực và trở thành một người giao tiếp hiệu quả toàn diện, cần học cách diễn đạt triệt để bằng ngôn ngữ cơ thể. Trong việc học thiền cũng vậy, “ thân động tâm tĩnh”, thân ta dù có đang làm việc gì trong ngày, mà ta tập trung vào việc mình làm, tập trung vào hơi thở đều đặn, thì tâm ta an tĩnh, không bị xáo trộn, công việc vì thế mà hiệu quả.

     
T = Tutor : hướng dẫn viên

     
Người thầy này không phải người mà xã hội quy định để làm thầy, nhưng nhân duyên đưa đẩy để người Thầy giúp ta hiểu biết đứng đắn, đó là hướng dẫn viên. Ai cũng có thể làm Thầy của ta, vì họ giúp ta nhận ra sai lầm và hướng dẫn ta cách sửa sai. 

     
I = Inspiration : cảm hứng, sức mạnh nội tại.

     
Cảm hứng để học tiếng Anh sẽ lâu dài hơn, khi ta biết sử dụng sức mạnh nội tại của Thiền để biết hài lòng và vui mừng với mỗi thành tựu đạt được trên con đường học tiếng Anh. Cảm hứng đó còn được nuôi dưỡng bởi sự hồn nhiên như một đứa trẻ, vì đứa trẻ nhìn gì cũng thích khám phá với những câu hỏi “what”,”why”, “how”, hãy cứ khám phá vạn vật xung quanh, để thấy rõ vô thường và vô ngã, để biết rằng đứa trẻ ấy không là gì trong vũ trụ này, và tự nhiên đốn ngộ. Đốn ngộ một cách tự nhiên, đó là Thiền. 

     
O = Open : Mở rộng ra

     
Chữ O này là khởi đầu và cũng là kết thúc, khởi đầu vì nó mở rộng để phát triển, kết thúc bằng một Opportunity ( cơ hội) cho chính ta trong cuộc sống. Trong khi học tiếng Anh, ta luyện phát âm cần mở tròn to khuôn miệng mình ra như ca sĩ luyện thanh vậy. Học tiếng Anh cần nói to và rõ ràng, phát âm cần ưỡn ngực ra, cởi mở thân thể, điều này giúp phá vỡ vỏ kẹt của sự tự ti. Ai sinh ra cũng có một nỗi sợ, bởi vậy Đức Phật dạy rằng “Đáng thương lớn nhất của đời người là tự ti”, và “kẻ thù lớn nhất của đời người là chính mình”, đức Phật khuyến khích và ca ngợi những người vượt qua nỗi sợ hãi của bản thân để tự tin và thành công trong cuộc sống. 

   
Việc học tiếng Anh cần mở rộng cơ thể và khuôn miệng để phát âm, để thực hành thói quen tốt này, chúng ta cũng có thể học thiền để huân tập, vì giữa Thiền và phát âm tiếng Anh có nét tương đồng, đó là thả lỏng cơ thể, mở rộng lồng ngực để hít sâu vào 3 hơi thở đầu tiên và quán tưởng như mọi phiền não đau đớn cũng đang thoát khỏi thân tâm cùng ba hơi thở ra. 

     
Chính vì việc học tiếng Anh đặc biệt như vậy, nên người mới nhập học tiếng Anh cũng có biểu hiện hơi bất bình thường vì suốt ngày đóng cửa trong phòng nói rõ to. Dù người ngoài có thể mỉa mai và than phiền, úc này sự tĩnh tại của Thiền cần có mặt, để giữ vững lập trường và tâm trạng; thiền trong trường hợp này là sự tập trung cao độ vào mục đích học tiếng Anh mà không quan tâm và nhớ đến ngoại cảnh “ học xuyên Việt để thành siêu việt”.

     
N = Nonstop : Không ngừng nghỉ

     
Học tiếng Anh cần có nghị lực và kiên nhẫn để không ngừng nghỉ trên thành tựu đạt được trong việc học, học tiếng Anh cần sự liên tục trong việc ghi nhận từ mới, học từ mới, luyện phát âm. “có công mài sắt, có ngày nên kim”. 

     
Cuối buổi, Bs.Ts Trịnh Thắng có những giờ phút giao lưu đầy thân tình và thoải mái với mọi người. Có cháu bé hỏi anh “Nếu cháu bị mẹ mắng, thì phải ứng dụng tiếng Anh như thế nào để mẹ cháu không mắng cháu được nữa?”. Anh hóm hỉnh giải thích rằng “Mẹ cháu mắng, cháu chỉ cần dí dỏm nói “Mum, Vietnamese is not allowed, English please”, trong trường hợp mẹ cháu không biết tiếng Anh, sự dí dỏm vô tư và khả năng ngoại ngữ của cháu có thể khiến mẹ cháu phì cười và vui mừng vì việc học của cháu mà nguôi giận, trong trường hợp mẹ cháu biết tiếng Anh, việc tư duy ra tiếng Anh để mắng cháu tiếp cũng đủ khiến mẹ cháu quên mất lý do vì sao mắng cháu, 2 mẹ con huề nhau, giữ được hòa khí, đó là Thiền.

                                                     
Diệu Hòa