Con người do mê lầm nên sống trong đau khổ

Ốc sên con một hôm thắc mắc hỏi mẹ: Mẹ ơi! Tại sao chúng ta từ khi sinh ra phải đeo cái bình vừa nặng, vừa cứng trên lưng như thế mà các loài khác không có như vậy? Ốc sên mẹ nói: Vì cơ thể chúng ta không có xương để chống đỡ, nên phải mang cái vỏ cứng bên ngoài để bảo vệ thân này. Chị sâu róm không có xương, tại sao chị ấy không cần đeo cái vỏ như mình vậy hả mẹ? Vì chị sâu róm sẽ biến thành bướm nhờ có đôi cánh nên tung bay đó đây và nhờ bầu trời bảo vệ. Ủa sao! Cô giun đất cũng không có xương, cũng không biến hóa được, tại sao cô ấy không đeo cái vỏ như mình vậy mẹ? Vì cô giun có khả năng chui xuống đất được, nên lòng đất sẽ che chở cô ấy.

Nghe mẹ nói như thế ốc sên con vừa khóc, vừa nói: Loài ốc chúng ta thật bất hạnh hơn các loài khác, bởi vì không có bầu trời bảo vệ, và lòng đất cũng chẳng che chở cho chúng ta. Vì vậy mà chúng ta phải đeo cái vỏ nặng nề này. Ốc sên mẹ nói với con rằng chúng ta không dựa vào trời, cũng chẳng dựa vào đất, chúng ta phải dựa vào chính bản thân mình để được sống và tồn tại.

Hình ảnh mẹ con ốc sên nói chuyện với nhau về cái vỏ bọc để che thân nó mang ý nghĩa do ngu si chấp thân làm ngã, nên phải bị đọa vào loài ốc sên để chịu quả báo. Loài bướm, loài giun được ví như các tín đồ cuồng tín không hiểu lẽ đúng sai của cuộc đời nên chấp nhận đấng tối cao ban phước giáng họa để sống một đời mê muội chẳng hiểu biết gì!

Cuộc sống của muôn loài vật được sinh ra bởi do thói quen chấp trước nhiều đời nên mới có thân tướng hình dạng khác nhau. Làm người dù xấu xí đen đúa khó coi nhưng vẫn tốt hơn các loài vật vì còn biết suy nghĩ, tìm tòi, nghiệm xét, phân biệt tốt xấu, đúng sai. Các loài súc sinh chỉ sống theo nghiệp nên không có khả năng suy nghĩ, do đó chịu sống một kiếp tối tăm mê muội vì đã hoàn toàn đánh mất chính mình.

Con người hơn các loài vật là ở chỗ biết phân biệt nếu gặp người khác chỉ dạy nhắc nhở hoặc tự chiêm nghiệm, suy xét nên dễ nhận ra sự sai sót của mình mà thức tỉnh trở lại. Khi chúng ta luôn sống với chánh niệm tỉnh giác nhờ vậy ta lúc nào cũng để hết tâm ý vào những gì mình đang tiếp xúc. Chúng ta biết quan sát sự việc đang diễn ra một cách rõ ràng, tường tận và trung thực. Nhờ vậy, ta dễ dàng làm chủ bản thân mà không đánh mất chính mình để bình thản an nhiên trước mọi xung đột, đổi thay của dòng đời nghiệt ngã mà sống tốt đời đẹp đạo.

Thích Đạt Ma Phổ Giác