Thứ tư, 05/11/2025, 18:04 PM

Giữ giới chính là giữ Chánh pháp

Vạn Tịnh

Lời dạy xưa vang vọng từ thời Đức Thế Tôn, được các vị Tổ nhắc lại qua bao thế kỷ, đến hôm nay vẫn nguyên vẹn giá trị.

“Tỳ ni tạng trụ, Phật Pháp diệc trụ.

Tỳ ni tạng diệt, Phật Pháp diệc diệt”

Tỳ-ni là giới luật. Giới luật còn thì Phật Pháp còn; giới luật mất thì Phật Pháp nghiêng ngả, như mái nhà thiếu cột trụ, như thuyền rời bánh lái. Tu hành không chỉ là thiền định, tụng kinh, nghe pháp; gốc rễ của tất cả vẫn là giữ giới, gìn tâm, sửa mình.

Giữa đời nhiều biến động, đạo tâm của người tu - dù tại gia hay xuất gia - cũng dễ bị thử thách. Khi danh lợi len lỏi vào chốn thiền môn, khi khen chê làm rúng động lòng người, khi sự ồn ào của thời đại chạm tới từng hơi thở, giới luật chính là hàng rào giữ tâm khỏi trôi theo thế tục. Không có kỷ luật, khó có tự do. Không có giới, khó có định và tuệ. Chỉ cần một khe nứt nhỏ trong đạo đức, lâu ngày có thể thành vết nứt lớn của Tăng đoàn và niềm tin của tín đồ.

Không phải ngẫu nhiên mà các bậc tiền nhân luôn xem Tỳ-ni là mạng mạch của Phật giáo. Giới như nước trong giữ sen thơm; như gốc sâu giúp cây đứng vững trong gió bão. Và người trì giới không phải chỉ giữ luật cho riêng mình, mà giữ cho cả Pháp, giữ cho muôn thế hệ.

Từ lời Phật, ta lại đọc đến những câu thơ sâu lắng của Điều Ngự Trần Nhân Tông - vị Tổ của Thiền phái Trúc Lâm, người bỏ ngai vàng lên Yên Tử, để lại tấm gương rực sáng:

Nguyện mong thân cận minh sư, quả Bồ Đề một đêm mà chín;

Phước gặp tình cờ tri thức, hoa Ưu Đàm mấy kiếp đơm bông.

Được gặp minh sư không dễ, được trí thức thiện tri thức dìu dắt lại càng hiếm. Một đêm quả Bồ-đề chín - nghe thì huyền diệu, nhưng chính là nói đến căn cơ đủ, phước lành đủ, nỗ lực đủ, nhân duyên đủ. Không có chuẩn bị, không có rèn luyện dài lâu, sao có thể mong một sớm thành tựu?

Cũng như hoa Ưu-đàm - ngàn năm mới nở - biểu tượng cho điềm lành hiếm quý. Chỉ khi nhân duyên thù thắng hội tụ, hoa mới hé cánh. Người tu, nếu có phước gặp bạn hiền, gặp thầy sáng, gặp đường đúng, đó là ân lớn. Nhưng phước gặp rồi, ta có biết giữ, biết trân trọng, biết nương theo để tinh tấn hay không, đó mới là trọng yếu.

Ngày nay, nhiều người tìm đường tu tập. Có người tìm sự bình an, có người tìm điều linh ứng, có người mong giải thoát. Mỗi tâm nguyện đều đáng quý. Nhưng con đường chân thật không thể thiếu ba yếu tố: Giới - Định - Tuệ. Phước đức dẫn lối, trí tuệ soi đường, lòng kiên trì đưa ta đến bờ giác. Và giữa tất cả, Giới vẫn là nền.

Giữ giới không phải để trói buộc, mà để giải phóng. Giữ giới không phải để chứng tỏ, mà để tự thanh lọc. Giữ giới không phải để được khen, mà để khỏi lạc đường.

Có khi chỉ một lời nói thiếu chánh niệm đã gây tổn thương. Một hành động thiếu tỉnh giác đã tạo nghiệp mới. Một niệm tham vi tế đã làm ánh sáng trong tâm lu mờ. Tu là thấy những điều ấy - và nhẹ nhàng sửa lại, từng chút, từng ngày.

Nguyện cho mỗi người học đạo hôm nay đều có duyên gặp minh sư, bạn lành, pháp lành. Nguyện cho mọi bước đi trên đường tu đều được soi sáng bằng Giới - Định - Tuệ. Và nguyện cho hoa Ưu-đàm trong tâm mỗi người sớm một ngày nở rộ - không phải vì kỳ tích, mà vì bền bỉ giữ giới, chăm hạt lành, vun gốc thiện mỗi ngày.

Bởi giữ được giới là giữ được Pháp, giữ được Pháp là giữ được ánh sáng cho chính mình và cho đời. Và khi tâm trong, đường rộng; khi tâm tĩnh, bước nhẹ; khi tâm sáng, hoa tự nở.

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.