Như thông lệ, cứ đầu năm mới, các phật tử Hà Nội lại chọn địa điểm yên tĩnh, ít tàu thuyền qua lại để thực hành hạnh phóng sinh. Đây là lễ phóng sinh quy mô lớn nhất Hà Nội trong năm mới này (2018) do phật tử tại thủ đô Hà Nội tổ chức cùng với sự tham gia của rất nhiều phật tử trên cả nước.

Tham dự buổi lễ phóng sinh còn có Sư thầy Thích Đàm Thu, trụ trì chùa Tương Mai; cùng Chư tôn đức tăng ni Thiền tôn Phật Quang. Ngoài ra còn có hơn 10 nghìn phật tử thuộc các tỉnh thành Bắc - Trung - Nam và khách thập phương tham dự.

Mặc dù thời tiết buốt giá nhưng các phật tử vẫn tập trung về trước cửa đình Bát Tràng tham gia cầu nguyện. Sau đó phóng thích các loài thủy tộc về với môi trường sinh hoạt tự nhiên của chúng.

Phóng sinh là trực tiếp giải cứu sinh mạng cho chúng sinh, giúp cho loài vật sớm có được một cuộc sống an lành, không bị giết hại. Mà sinh mạng lại là giá trị cao cả, được trân quý nhất của tất cả chúng sinh. Cho dù đồng loại của chúng ta càng ra sức giết hại thì ta càng phải tích cực hơn trong việc phóng sinh, hầu có thể cứu chuộc được phần nào tội lỗi nặng nề mà những người vô minh đang ngày đêm tạo tác. 

Thật ra, muốn thấu hiểu mọi ý nghĩa sâu xa của việc phóng sinh cũng không phải dễ dàng. Trong kinh Tiểu Nghiệp Phân Biệt (Cùlakamma vibhagasuttam) thanh niên Todayyaputta hỏi Phật “Vì sao cùng là loài người mà có người chết yểu, kẻ sống lâu, người nhiều bịnh tật, kẻ xấu xí, kẻ đẹp đẻ, người có quyền thế, kẻ không có quyền thế, người nghèo kẻ giàu, người hạ liệt kẻ cao sang, người ngu si kẻ trí tuệ”. 

Phật dạy các loài hữu tình là chủ nhân của nghiệp, thừa tự của nghiệp, nghiệp là thai tạng, là quyến thuộc, là điểm tựa của chúng. Do nghiệp sai khác mà loài người có sai khác. Những người chết yểu là do nghiệp sát sinh, tàn nhẫn, tay lấm máu. Khi thân hoại mạng chung sẽ sinh vào đường dữ, đoạ xứ, hoặc nếu làm người thì chết yểu. Con đường đưa đến đoản mạng là sát sinh tàn nhẫn. Còn người sống lâu là do từ bỏ sát sinh, có lòng từ, khi thân hoại mạng chung người này được sinh thiện thú, thiên giới hoặc làm người thì sống lâu. Con đường đưa đến trường thọ là từ bỏ sát sinh thương xót loài hữu tình. Con đường đưa đến nhiều bịnh là não hại hữu tình …” 

Vì nghĩ thương xót cho kiếp sống trầm luân trải qua nhiều lần đọa lạc của chúng, đồng thời cái nghiệp chiến tranh xảy ra liên miên khiến quyền sống, quyền tự do của con người bị đe dọa, xâm phạm nghiêm trọng. Hơn nữa, Liên Hợp Quốc (UNESCO) cũng đang kêu gọi loài người dừng bớt bàn tay sát hại thú vật, vì chính tương lai cuộc sống con người, và vì sự cân bằng sinh thái của trái đất.

Hiểu được điều này, nhiều năm trôi qua, công tác phóng sinh tại các đạo tràng của Thiền tôn Phật Quang luôn được duy trì. Cứ đầu năm mới, quý phật tử khắp nơi cùng thực hành hạnh phóng sinh. Vô hình chung, nhờ công đức của hạnh phóng sinh như vậy mà nghiệp chiến tranh của thế giới được hóa giải rất nhiều, đồng thời còn hóa giải cả nghiệp xấu, nghiệp bệnh tật, ốm đau, tù tội cho chính con người. Lại nữa, nếu muốn cho đất nước mình hưng thịnh thì chúng ta phải biết trân quý sự sống của muôn loài, tức dốc toàn lực không giết hại, không đe dọa, không hành hạ mạng sống của chúng sinh.

Theo đó, hơn 5 tấn cá, bao gồm cá rô, cá trê, cá chép, và cá trôi do Cục Thuỷ sản cung cấp, cũng như lươn, ốc, ba ba do phật tử mang đến được thả xuống dòng sông Hồng đậm màu phù sa.

Buổi lễ diễn ra thật trang nghiêm bằng một nghi thức ngắn gọn, mọi chúng sinh trước khi được trả về với thế giới tự do của chúng đều được TT.Thích Chân Quang gia trì chú nguyện, kết hợp với sự chú tâm trì tụng bài kệ phóng sinh của Chư tôn đức tăng ni và đông đảo phật tử. Hy vọng sẽ có đầy đủ hiệu lực để cứu độ chúng giải thoát khỏi khổ đau sau khi thoát kiếp… và tất cả đều viên thành Phật đạo. 

Thật vậy, trong không khí se lạnh của đất trời và cơn mưa phùn nhẹ, bên bờ sông những lời kinh tụng khi trầm khi bổng vang vang, cứ lập đi lập lại kéo dài mãi cho đến khi một giỏ cá cuối cùng được trút xuống dòng sông:

Theo từ bi Phật dạy. Vì thương tưởng chúng sinh. Trong tăm tối vô minh. Đọa vào thân cầm thú. Nên chúng con công đức. Làm hạnh phóng sinh này. Gỡ thân phận tù đày. Cứu nguy cơ bị giết.

Cho các loài thú vật. Đang hiện diện nơi đây. Chờ chú nguyện đủ đầy. Rồi thoát thân khổ ách. Cúi xin mười phương Phật. Chư Bồ tát thánh hiền. Phóng ánh sáng bảo liên. Độ chúng sinh an lạc.

Chúng sinh quy y Phật. Chờ duyên phúc tái lai. Tỉnh giấc mộng đêm dài. Một lòng theo Phật Pháp.

Nguyện chúng sinh hiểu rõ. Được lầm lỗi của mình. Nên tinh tấn tu hành. Không đọa thêm lần nữa. Nguyện chúng sinh dũng mãnh. Theo Phật đến vô cùng. Vượt khăn khó nghìn trùng. Đạo tâm không thay đổi. Nguyện chúng sinh giác ngộ. Giải thoát khỏi luân hồi. Tứ quả Thánh lên ngôi. Tâm từ bi trí tuệ.

Phóng sinh này có phúc. Con xin hồi hướng cho. Cha mẹ được ấm no. Ông bà được an lạc. Phóng sinh này có phúc. Xin hồi hướng quyến thân. Bệnh tật được tiêu tan. Ách nàn được qua khỏi. Phóng sinh này có phúc. Con xin được cúng dường. Chúng sinh khắp mười phương. Đều viên thành Phật Đạo.

Bài kệ này thật giản dị, dễ hiểu. Khi tụng ai nấy đều cảm thấy lòng mình ấm áp, tràn ngập thương yêu đối với hàng vạn con vật bé nhỏ và đối với thế giới này. 

Buổi lễ phóng sinh diễn ra trong thời gian gần 120 phút, nhưng để lại trong lòng mỗi người tham gia nhiều xúc cảm, nhiều bài học mang tính nhân văn sâu sắc. Hành động gieo mỗi mạng sống vào thiên nhiên là các phật tử đang gieo một nhân lành, góp phần xây dựng một thế giới hòa bình, ổn định.

Sau cùng, TT.Thích Chân Quang gửi lời cám ơn và chúc toàn thể quý phật tử năm mới vô lượng an lạc, vạn sự cát tường.