Thứ, 28/08/2023, 15:45 PM

Hiểu về phúng kinh, tụng kinh và đọc kinh

Nghi lễ truyền thống Phật giáo Bắc truyền có ít nhất 3 trường hợp trong việc “trùng tuyên” lời Phật dạy. Trong mỗi không gian nhất định sẽ có những phương pháp “phúng kinh”, “tụng kinh” và “độc kinh” khác nhau, nhưng có khi chúng là hợp thể trong một thời kinh tụng.

02

1. Phúng Kinh (諷經)

Trong 3 chữ này, tức 諷、誦、讀 (phúng, tụng, độc) là hình thanh, thanh bàng đều là bộ ngôn (言, lời nói), trong đó chữ PHÚNG 諷 được Khang Hi tự điển phiên thiết là: phân phụng thiết (芬鳳切), phương phụng thiết (方鳳切), tịnh Phúng, khứ thanh (並風去聲).

Phúng, nghĩa là tụng (đọc hoặc ngâm)

Sắc thái của PHÚNG nghiêng về đọc thuộc lòng, như vậy đã là PHÚNG thì không cần cầm sách/kinh (nhà Thiền gọi những Tăng nhân không thuộc kinh mà cầm đọc là “cầm bổn” (bổn/bản nghĩa là cầm sách). Vì nó nghiêng về đọc thuộc lòng, vì vậy nếu gặp đoạn “phúng kinh công đức thù thắng hạnh” là không mấy ai ghì con mắt vào đọc đoạn văn hồi hướng này.

2. Tụng Kinh (誦經)

Có sự khác biệt nhỏ giữa tụng và phúng, đó là tụng nghĩa là ngâm, cụ thể hơn là nó nghiêng về tiết tấu hoặc điều chỉnh làn hơi trong giọng đọc.

Trong sách Mạnh Tử, thiên Vạn chương (hạ) nói: […] 誦其詩,讀其書,不知其人可乎?Tụng kỳ thi, Độc kỳ thư, bất tri kỳ nhân, khả hồ? (Ngâm thơ của họ, Đọc sách của họ mà không biết họ là ai, thì liệu có được không)

Vì nó nghiêng về ngâm, một dạng phà tiết tấu lên xuống, thăng giáng trong giọng đọc, vì vậy ai “tụng” kinh mà giọng đọc nó phẳng lì như đường cao tốc là giọng đọc của robot, là cố tình làm xơ hoá không gian nghi lễ.

3. Độc Kinh (讀經)

Độc (讀) là âm Hán Việt - Việt hoá là đọc, thí dụ: Độc giả (người đọc)

“Độc bãi tinh thần giác đốn khai” [讀罷精神覺頓開] (Đọc đoạn, tinh thần chợt mở mang) 

Độc/đọc trong trường hợp này như Khán 看 (xem) 

Nhưng “đọc” không chỉ là…đọc một văn bản đơn thuần, mà đôi lúc nó đòi hỏi nắm bắt và nghiền ngẫm nghĩa lý, trong khi phúng, tụng không đặt nặng về điều này.

Trong một không gian nghi lễ, phúng, tụng thì cần có pháp khí hỗ trợ (như chuông mõ) để giữ nhịp (hay trường canh), trong khi độc kinh (đọc kinh) thì có phần thoải mái hơn. Người ta có thể xem kinh/đọc kinh như một hưởng thụ lạc thú thanh cao mà không cần đến không gian nghi lễ.

Điều cốt yếu của đọc kinh, xem kinh, niệm kinh, trì kinh là gì?

Nguồn: Long Vân Tự. 

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Ý kiến của bạn

Cách tụng thần chú Dược Sư tại nhà Phật tử nên biết

Kiến thức 15:00 22/12/2024

Thần chú là bí mật của Chư Phật. Bạn có nhân duyên với chú nào thì tụng chú ấy. Đừng nay tụng Lăng Nghiêm, mai tụng Đại Bi, mốt tụng Dược Sư…

Chép hồng danh Phật sẽ có công đức lớn

Kiến thức 10:57 12/12/2024

Chép hồng danh Phật hay chép Nam mô A Di Đà Phật là một trong những phương pháp tiêu nghiệp và giúp tăng phước.

Ngày vía Phật A Di Đà là ngày nào?

Kiến thức 09:11 11/12/2024

Ngày vía Phật A Di Đà là ngày tưởng nhớ Đức Phật A Di Đà, tác lễ tri ân công đức mà Ngài đã dày công tạo lập Thế giới cực lạc. Hằng năm ngày vía Phật A Di Đà được tổ chức vào ngày 17/11 âm lịch.

Vì sao ngày 17/11 âm lịch hằng năm là ngày vía Phật A Di Đà?

Kiến thức 08:00 11/12/2024

Những hành giả tông Tịnh Độ hiện nay gần như ai cũng biết và tham gia lễ kỷ niệm vía Phật A Di Đà đản sanh vào ngày 17 tháng 11 âm lịch hàng năm. Tuy nhiên, trong các kinh văn có đề cập đến lịch sử Phật A Di Đà thì tuyệt nhiên không thấy nói chính xác ngày Đản sanh của Ngài.

Xem thêm