450
Khám phá ngôi chùa Khmer cổ nhất ở Bình Phước
Minh Luận - Thu Hà
Chùa Sóc Lớn tọa lạc ấp Sóc Lớn (xã Lộc Khánh, huyện Lộc Ninh, tỉnh Bình Phước) thuộc “Top 100 điểm du lịch văn hóa tâm linh được yêu thích” năm 2016, do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức bình chọn. Chùa Sóc Lớn cũng là nơi diễn ra nhiều lễ hội của đồng bào Khmer trên địa bàn tỉnh.
Tọa lạc tại ấp Sóc Lớn, xã Lộc Khánh, trên nền đất rộng, bao quanh là những hàng dầu, hàng cây thốt nốt, một trong những loài cây gắn liền với đời sống đồng bào Khmer Nam Bộ. Chùa Sóc Lớn từng là nơi nuôi giấu chiến sĩ cách mạng trong 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược. Sau nhiều lần trùng tu, tôn tạo, chùa hiện là nơi diễn ra các lễ hội lớn của người Khmer ở Bình Phước và cũng là nơi thu hút đông đảo phật tử khắp nơi tìm về.
Chùa Sóc Lớn tọa lạc trong không gian xanh tươi mát ở xã Lộc Khánh, huyện Lộc Ninh
Năm 1931, chùa Sóc Lớn bắt đầu đặt đá xây dựng chính điện, đến năm 1937 thì hoàn thành. Tuy nhiên, ban đầu chỉ là ngôi chùa tạm với nền bê tông cốt thép, nhà cột gỗ. Đối với chùa Khmer, trường học được ưu tiên đầu tư xây dựng sớm nhất để giúp con em phật tử học chữ, học giáo lý, còn chính điện thì xây sau. Chính điện chùa Sóc Lớn khởi công năm 2016, đến nay vẫn đang trong quá trình xây dựng.
Đại đức LÂM CHHA NI chùa Sóc Lớn, xã Lộc Khánh, huyện Lộc Ninh
Người Khmer quan niệm, đức Phật luôn bên họ để che chở và ban phúc lành nên ở hầu hết ấp, sóc, người dân đều tự nguyện đóng góp để xây dựng ngôi chùa riêng cho địa phương mình. Tùy mỗi khu vực và quan niệm của trụ trì, chùa mang màu sắc riêng, nhưng tựu chung đều là những công trình kiến trúc độc đáo, đậm màu sắc và tính thẩm mỹ cao. Tổng thể ngôi chùa gồm nhiều công trình, nhưng nổi bật và quan trọng nhất là chính điện được xây dựng ở vị trí trung tâm, có nền cao hơn các hạng mục khác. Chính điện quay về hướng Đông theo hướng mặt trời mọc, vì theo quan niệm của người Khmer, đức Phật ngự ở hướng Tây, nhìn về hướng Đông để cứu độ chúng sinh.
Hoa văn chủ đạo ở các mái hiên của chùa là hình tượng tiên nữ, chim thần Krut nâng đỡ mái chùa
Được xây dựng cách nay hàng trăm năm, chùa Sóc Lớn trở thành biểu tượng, niềm tự hào của đồng bào Khmer ở Bình Phước. Tự hào không chỉ bởi lịch sử hình thành, nơi sinh hoạt văn hóa tập trung của đồng bào, nơi chắp cánh cho những ước mơ con chữ, đó còn là bởi lối kiến trúc độc đáo khác biệt, đầy tinh xảo.
Bên trong chính điện được thiết kế, trạm khắc hoa văn tinh xảo, nhiều màu sắc
Hoa văn chủ đạo ở các mái hiên của chùa là hình tượng tiên nữ, chim thần Krut nâng đỡ mái chùa được lấy từ văn hóa tín ngưỡng dân gian của người Khmer. Các dãy hành lang được xây dựng thoáng mát, điêu khắc các hình tượng rắn Naga, là đại diện cho những thế lực tà ác đã bị đức Phật quy phục.
Hoa văn, kiến trúc của hầu hết chùa Khmer rất tinh xảo và đặc sắc với những gam màu nổi bật
Đối với đồng bào Khmer, chùa có vị trí rất quan trọng, là trung tâm sinh hoạt văn hóa, xã hội và các lễ hội truyền thống của người dân. Đây cũng là biểu tượng văn hóa, tinh thần, vật chất của đồng bào. Từ bố cục không gian với sự kết hợp hài hòa các hạng mục, chùa là công trình kiến trúc nghệ thuật sáng tạo, mang tính giáo dục và tính dân tộc cao. Đặc biệt, với nét đẹp từ kiến trúc đến tư tưởng, chùa là một trong những công trình văn hóa tiêu biểu góp phần tô điểm những gam màu tích cực và ý nghĩa cho không gian văn hóa Phật giáo tại Bình Phước.
Không chỉ là điểm đến tâm linh, chùa còn gắn liền với một giai đoạn lịch sử đấu tranh cách mạng của dân tộc. Chính vì vậy, cách nay gần 20 năm, chùa đã được UBND tỉnh công nhận là di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.
Trong những ngày này, chùa Sóc Lớn đang là nơi diễn ra các hoạt động vui đón tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây của đồng bào Khmer. Tết diễn ra từ ngày 14-4 đến 16-4. Theo quan niệm của đồng bào Khmer, lúc giáp nắng và mùa mưa, là thời điểm trời đất giao hòa, muôn cây tươi tốt, đâm chồi nảy lộc, được người Khmer quan niệm là sự khởi đầu cho một năm mới gọi là Chôl Chnăm Thmây (vào năm mới).
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Kim Quang Minh Tự: Ngôi chùa còn non trẻ trên vùng rừng rú núi đồi
Chùa Việt
10:25 28/03/2025
Khởi đầu từ một khoảnh đất rẫy đồi rừng nơi hoang vắng thuộc thôn Bắc Sông Giang, (xã Khánh Trung, huyện miền núi Khánh Vĩnh) còn chằng chịt um tùm cây lá do một Phật tử tín tâm hiến cúng để đón những bóng dáng nâu sồng lặng lẽ về đây dựng xây nơi an trú với tâm nguyện phụng sự chúng sinh qua chương trình “Hiểu và Thương” còn rất mới lạ với bà con nghèo vùng sâu vùng xa…
Ở Sài Gòn, hỏi về chùa Nam tông Khmer, mọi người nghĩ ngay đến nơi này
Chùa Việt
10:27 25/03/2025
Giữa lòng TP.HCM nhộn nhịp, chùa Chantarangsay là nơi mang đậm dấu ấn văn hóa Phật giáo Nam tông Khmer.
Hoa Lâm Ngự tự - ngôi chùa cổ gần 800 năm
Chùa Việt
15:45 19/03/2025
Chùa Hoa Lâm, thường gọi chùa Ngự ở xã Hoa Lâm, sau là thôn Tiền Hậu, xã Văn Lâm, tổng Văn Lâm, nay là làng Văn Lâm, xã Lâm Trung Thuỷ, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh. Chùa được xếp hạng di tích lịch sử - văn hoá cấp tỉnh năm 2008 (theo Quyết định số 1796/QĐ-UBND ngày 27/6/2008 của UBND tỉnh Hà Tĩnh).
Ngôi chùa có 'báu vật' lớn bậc nhất Việt Nam
Chùa Việt
11:21 19/03/2025
Nằm cách TP Hà Nội hơn 100km, chùa Cổ Lễ (thuộc địa phận huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định) là công trình kiến trúc Phật giáo độc đáo ở Việt Nam.
Xem thêm
