450
Làm sao để kiểm soát tâm?
Bhikkhu Dhammaviriyo
“Cittaṃ dantaṃ sukhāvahaṃ - Tâm được kiểm soát mang lại hạnh phúc” là một giáo lý cốt lõi trong Phật giáo, nhấn mạnh vai trò của tâm trí trong việc tạo ra hạnh phúc hay khổ đau
Từ “Cittaṃ” (Tâm trí)
Tâm trí là trung tâm của mọi hành động, suy nghĩ, và cảm xúc. Trong kinh Dhammapada - kinh Pháp cú Đức Phật từng dạy:
“Manopubbaṅgamā dhammā, manoseṭṭhā manomayā; Manasā ce paduṭṭhena, bhāsati vā karoti vā; Tato naṃ dukkhamanveti, cakkaṃva vahato padaṃ” .
Nghĩa là “Các pháp có tâm ý dẫn đầu, tâm ý là chủ đạo, và được tạo thành từ tâm ý. Nếu một người nói năng hoặc hành động với tâm ý ô nhiễm, bất thiện, thì khổ đau sẽ theo sát người ấy, giống như bánh xe lăn theo dấu chân của con vật kéo xe”.
Một tâm trí không được kiểm soát dễ bị chi phối bởi tham (lòng tham lam), sân (sự giận dữ), và si (vô minh), dẫn đến khổ đau.
Từ “Dantaṃ” (Được kiểm soát, thuần hóa)
“Dantaṃ” nghĩa là tâm trí đã được kiểm soát, điều phục, giống như một con voi hoang dã được thuần hóa.
Tâm được kiểm soát thông qua:
Giới (Sīla): Sống đạo đức, tránh các hành động gây tổn hại.
Định (Samādhi): Rèn luyện sự tập trung và chánh niệm thông qua thiền định.
Tuệ (Paññā): Quán chiếu và hiểu rõ bản chất thật của mọi hiện tượng.
Từ “Sukhāvahaṃ” (Mang lại hạnh phúc)
Khi tâm trí được kiểm soát, không còn bị lay động bởi những ham muốn hay cảm xúc tiêu cực, nó sẽ đạt trạng thái an lạc.
Hạnh phúc này không phụ thuộc vào hoàn cảnh bên ngoài mà là hạnh phúc nội tại, vững chắc, bền lâu.
Câu này nhắc nhở chúng ta rằng hạnh phúc không đến từ việc chạy theo vật chất hay những thứ bên ngoài, mà đến từ việc rèn luyện tâm trí.
Ví dụ: Khi đối diện với khó khăn, một người có tâm được kiểm soát sẽ giữ được bình tĩnh, nhìn nhận vấn đề một cách sáng suốt, và tìm ra giải pháp hiệu quả.
Tóm lại
Câu “Cittaṃ dantaṃ sukhāvahaṃ - Tâm được kiểm soát mang lại hạnh phúc” là một giáo lý quan trọng của Phật giáo, khẳng định rằng hạnh phúc đích thực không phải đến từ các yếu tố bên ngoài mà từ khả năng điều phục và kiểm soát tâm trí. Qua việc thực hành thiền, chánh niệm, và tu tập từ bi, chúng ta có thể đạt được sự an lạc trong tâm hồn và sống một cuộc sống hạnh phúc.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Trợ niệm cho người có điểm tốt nào?
Phật giáo thường thức
20:00 10/03/2025
Hỏi: Thưa Hòa thượng, trợ niệm cho người có điểm tốt nào?
Lời Phật dạy giúp ta an yên phúc lạc cả đời
Phật giáo thường thức
17:00 10/03/2025
Có Phật tử ở xa hỏi về nguồn gốc và ý nghĩa mười điều tâm niệm, trích trong Luận Bảo vương tam muội thường thấy các chùa treo trên vách. Đây là những bài học quý giá có ý nghĩa sâu sắc giúp ích rất lớn cho cả những người xuất gia tu hành và tại gia cư sĩ Phật tử được an yên cả đời, cho nên thầy ghi lại...
Con muốn đời luôn thanh bình phẳng lặng mãi sao?
Phật giáo thường thức
12:53 10/03/2025
Con sinh ra trong gia đình bố mẹ không hòa thuận, kể từ khi con biết chuyện tới nay thì bố mẹ con luôn xảy ra những xung đột và cãi nhau, là phận làm con con luôn mong muốn gia đình được ấm êm như bao nhà khác...
Đạo ở đâu?
Phật giáo thường thức
10:37 10/03/2025
Có người hỏi tôi: “Đạo ở đâu?” Tôi im lặng, nhìn vào mắt người ấy. Họ chờ đợi một câu trả lời, một điều gì đó rõ ràng, cụ thể, một định nghĩa có thể nắm bắt được bằng trí óc. Nhưng làm sao tôi có thể dùng lời để chỉ vào cái vốn không nằm trong ngôn ngữ?
Xem thêm
