Báo Giác Ngộ số 831 ngày 22/1/2016, có bài “Công tác kiểm Tăng cần phối hợp liên ngành”, trích đăng ý kiến của Hòa thượng Thích Minh Cảnh, Ủy viên Thường trực BTS Phật giáo thành phố.
“Hòa thượng Thích Minh Cảnh cũng nhận định, tại TP.HCM có số lượng tăng, ni trẻ ở các tỉnh tập trung khá đông. Vì thế, dẫn đến hệ quả là số lượng tăng, ni sau quá trình học tập, có nhu cầu ở lại càng nhiều. Một khi các cơ sở tự viện chưa đáp ứng được nhu cầu của tăng, ni thì họ đi ra khỏi chùa tìm nơi riêng cất thất, cất am là điều tất yếu.
Việc cất am, cốc cũng là một hình thức khai sơn tạo tự nhưng với quy mô nhỏ, hình thức này phát triển mạnh mẽ hơn trước kia. Nếu quản lý tăng, ni không sát sao, tình hình đến - đi quá tự do kéo dài, đời sống tu học đô thị bị xáo trộn đáng kể, tạo áp lực rất lớn trong việc quản lý. Khó tránh khỏi ở một số cơ sở tự viện, tăng, ni đã có lối sống riêng, vượt tầm kiểm soát của Giáo hội”.
Phát biểu này có 3 ý chính:
- Cất thất, cất am là nhu cầu đáp ứng của tăng ni, là “điều tất yếu”.
- “Việc cất am, cốc cũng là một hình thức “khai sơn tạo tự” và phát triển mạnh mẽ hơn trước, phải quản lý.
- Vấn đề là quản lý tăng, ni trong đời sống tu học đô thị kể cả ở một số tự viện, tăng, ni có lối sống riêng vượt khỏi tầm kiểm soát của Giáo hội.
Qua ý kiến của Hòa thượng Thích Minh Cảnh, chúng ta thấy việc kiểm soát tăng, ni không phải là vấn đề am, cốc vì, nguyên văn, “ở một số cơ sở tự viện, tăng, ni đã có lối sống riêng vượt tầm kiểm soát của Giáo hội”.
Hòa thượng Thích Minh Cảnh cũng nói thêm về quản lý tăng, ni tách rời khỏi vấn đề am cốc. “Do đó, Hòa thượng đề nghị, Ban Kiểm Tăng cần phải kết hợp với các ban, ngành như Tăng sự, Giáo dục Tăng Ni để quản lý xem, sau khi học xong họ đi đâu, làm gì, bao nhiêu vị, học ngành gì và sau khi tốt nghiệp, họ về đâu công tác phật sự. Vì vậy, chức năng của Ban Kiểm Tăng không chỉ hoạt động đơn lẻ mà phải có sự phối hợp giữa các ban, ngành một cách đồng bộ nhằm tạo nên mối quan hệ hỗ tương với nhau trong quá trình đào tạo và quản lý tăng, ni tại địa phương”.
Am cốc “tất yếu” phải có, am cốc là “khai sơn tạo tự”. Điều này là rõ ràng, hiển nhiên.
Trong khi đó, với góc nhìn khác, trong bài báo nói trên vấn đề am cốc được một số vị coi là tiêu cực “thực tế am cốc phát sinh ngày càng tăng”, “ở am cốc xây dựng không phép” (Hòa thượng Thích Như Tín, Hòa thượng Thích Thiện Tánh).
Sự khác biệt trong cách nhìn nhận, một số ý kiến cho rằng am cốc là nhu cầu tất yếu là khai sơn tạo tự và một bên cho rằng am, cốc xây dựng không phép là không thể chấp nhận, không nói gì đến yếu tố tích cực của am, cốc, thất.
Báo Giác Ngộ online, bài “Quản lý Tăng ni, Tự viện cần sự sâu sát của Phật giáo địa phương”, ngày 26/11/2014.
Trả lời câu hỏi về “tự dựng bảng chùa, tự do sinh hoạt tín ngưỡng”. Hòa thượng Thích Thiện Tánh đã khái quát thành diễn tiến chung như sau:
“Công tác thống kê am, cốc, tịnh thất tại Tp.HCM nằm ngoài Giáo hội được cho là khó khăn vì không có sự cộng tác, bạch Hòa thượng, công tác thống kê am, cốc, tịnh thất đợt này được thực hiện như thế nào?
- Đợt thống kê lần này chỉ thống kê các tự viện chính thức. Am, thất tự phát tại 24 quận, huyện hiện nay rất nhiều, nhiều nhất là trên địa bàn đất đai rộng như huyện Củ Chi, huyện Bình Chánh, Q.Gò Vấp... thống kê nhưng chưa chính xác. Thực tế, ban đầu chỉ xây một cái nhà, không xin phép tắc gì hết, về ở một thời gian, xin dựng bảng thất nhỏ nhỏ, về sau lại dựng bảng chùa…
Am, cốc, tịnh thất rất khó thống kê, có những cái thất xây dựng được đôi ba năm, có những cái vừa mới xây lên nhưng BTS GHPGVN quận, huyện chưa nắm được bởi ngay cả BTS GHPGVN địa phương cũng chưa nắm rõ chủ trương, đường lối của Hiến chương Giáo hội, luật pháp Nhà nước. Ví dụ như muốn kê khai một chùa gia nhập Giáo hội, thì phải xem xét chùa đó có giấy chủ quyền sử dụng đất, giấy phép xây dựng của địa phương (quận, huyện, xã, phường công nhận) hay không. Nhà nước và Giáo hội làm việc song song với nhau để cùng quản lý, nếu chính quyền không biết, mình kê khai là trật.
Về nguyên tắc, xây dựng chùa thì phải xin phép, giấy chủ quyền đất, có bản vẽ.
BTS GHPGVN quận, huyện muốn khai chùa thuộc địa bàn của mình thì ngôi chùa mới này, chính quyền địa phương, quận huyện phải biết. Còn am, cốc, tịnh thất muốn xây dựng thì phải xin phép chính quyền địa phương, phường, xã. Sắp tới đây, BTS GHPGVN TP.HCM sẽ làm việc với 24 BTS GHPGVN quận, huyện để giải thích rõ hơn về vấn đề này đến chư tôn đức lãnh đạo quận, huyện”.
Qua đó, chúng ta thấy rõ còn có những cách nhìn nhận khác nhau với vấn đề am, cốc, thất. Thiết nghĩ BTS Phật giáo thành phố và cao hơn là Giáo hội nên có tổ chức thảo luận một cách kỹ càng cân nhắc các mặt trước khi đưa ra cách xử lý thấu tình, đạt đạo, phù hợp với pháp luật.
Minh Thạnh
TIN, BÀI LIÊN QUAN: