450
Nghe pháp, hiểu pháp thì dễ, sống theo pháp là khó nhất
Nghe pháp, giảng pháp, đọc kinh, và cố gắng hiểu đó là những điều dễ dàng. Nhưng để áp dụng vào đời sống thực tế, vào từng hành vi, từng hoàn cảnh điều đó mới là khó nhất.
Làm sao để lắng nghe Pháp cho đúng? Khi nghe Pháp thì tâm nên làm gì?
Và điều đó cần thời gian, cần sự rèn luyện lâu dài đó mới là điều quan trọng.
Thành thật mà nói, tôi kể cho các bạn nghe một câu chuyện:
Một năm trước, một người bạn của tôi tên là Mark, hiện đang sống trong rừng đã hơn 15 năm. Chúng tôi từng thảo luận rất cởi mở với nhau.
Vị ấy cố gắng thực hành hết sức.
Vị ấy nói với tôi rằng: "Chúng ta đọc kinh, chúng ta hiểu lời dạy, chúng ta hiểu rõ mọi thứ, nhưng khi đưa vào thực hành, thì tâm mình và phiền não của mình không hề nghe theo như mình mong đợi."
Chúng ta biết rằng tâm sân là không tốt,
Chúng ta biết nó gây hại cho bản thân và người khác.
Chúng ta biết hết.
Nhưng để nhổ tận gốc và đoạn trừ được nó,
Thì không dễ chút nào.
Vì vậy, điều quan trọng là: Chúng ta cần thời gian.
Đôi khi, khi đọc kinh, ta thấy có những người đến gặp Đức Phật, chỉ cần nghe một thời pháp, liền chứng A-la-hán, hoặc A-na-hàm.
Nhưng bạn phải hiểu: Hoàn cảnh lúc đó và hoàn cảnh bây giờ là hoàn toàn khác nhau. Hoàn toàn khác.
Cho nên, chúng ta không nên mong cầu có kết quả nhanh.
Điều quan trọng nhất là:
sự bền bỉ (consistency).
Không bỏ cuộc.
Trong tâm ta sẽ có những lỗi lầm, những phiền não khởi lên như:
Sân hận,
dục vọng,
Hoài nghi,
Bồn chồn…
Đôi khi ta không kiểm soát được, không giữ được sự quân bình.
Nhưng ta phải hiểu hoàn cảnh đó, và học từ những điều xấu ấy, học từ những sai lầm.
Vì mục tiêu cuối cùng là đoạn tận phiền não.
Cho nên không cần phải mong kết quả nhanh.
Nếu bạn quá mong nhanh thành công
Thì cũng giống như
Lái một chiếc xe với tốc độ rất cao, rồi đột ngột đạp thắng.
Chuyện gì xảy ra?
Bạn sẽ gây tai nạn, chiếc xe cũng bị hư hỏng.
Vì vậy, bạn phải hiểu tốc độ của mình, Và nên đi chậm rãi, nhưng bền vững.
Quan trọng nhất là sự bền bỉ.
Chậm, nhưng vững chắc.
Phải vậy.
Vững chắc.
Trước khi bắt đầu, chúng ta cần cố gắng hiểu chính mình. Khi đang hành thiền, hãy quán sát tính cách của bạn, các phiền não của bạn.
Hãy nhận diện tất cả những điều đó. Đây là điều rất quan trọng.
Tôi nói thật – với tôi, phải mất một thời gian dài mới hiểu được chính tính cách của mình.
Khi tôi nói về tâm sân,
Là bởi vì tính cách của tôi là người dễ sân rất nhanh nổi sân.
Nhưng để hiểu điều đó, tôi đã phải dành rất nhiều thời gian.
Dù tôi đã từng đọc bài kinh đó,
Dù tôi đã từng đọc nhiều điều trong giáo pháp,
Nhưng tôi vẫn không hiểu được rõ ràng.
Chỉ sau khi tôi quán chiếu và suy ngẫm đi suy ngẫm lại về tính cách của chính mình,
Tôi mới hiểu ra bản chất thật.
Bạn cũng nên hiểu rõ tính cách của mình và phiền não của mình:
– Sân hận khởi lên thế nào?
– Tâm ganh ghét, si mê, dục vọng…khởi lên thế nào?
Nếu bạn hiểu rõ:
Bạn sẽ có thể chuẩn bị,
Có thể đối trị.
Như bây giờ, tôi biết rõ mình là người dễ nổi sân
Nên tôi cố gắng giữ tâm quân bình,
Đối diện hoàn cảnh bằng sự tỉnh thức.
Nếu tôi không biết rõ bản thân mình,
Tôi không thể làm được điều đó.
Đặc biệt là khi tôi mới xuất gia,
Tôi chẳng hiểu gì cả.
Tôi không phải là người con biết vâng lời trong gia đình.
Tôi luôn chống đối cha mẹ,
Không hòa nhã, không chịu lắng nghe.
Tâm tôi nổi sân rất nhanh,
Và lời nói, hành động của tôi thường gây tổn thương cho người khác.
Những điều đó ám ảnh trong lòng tôi rất lâu,
Và tôi đã phải mất một thời gian rất dài mới hiểu ra.
Hiểu bản thân mình – điều đó cũng đúng với các bạn.
Hãy áp dụng vào đời sống của chính bạn.
Nếu bạn hiểu rõ tính cách của mình,
Bạn sẽ biết cách kiểm soát, và bạn sẽ biết đối diện với hoàn cảnh như thế nào.
Chính vì vậy, Đức Phật mới dạy hai từ quan trọng:
‘Pajānāti’: biết rõ.
Và ‘sikkhati’: học hỏi/huấn luyện.
Chúng ta cũng đã thảo luận điều này trong buổi giảng tuần trước.
Bạn phải biết chính mình. Việc tu tập là để hiểu rõ chính mình.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Nghe pháp, hiểu pháp thì dễ, sống theo pháp là khó nhất
Phật giáo thường thức
19:07 21/12/2025
Nghe pháp, giảng pháp, đọc kinh, và cố gắng hiểu đó là những điều dễ dàng. Nhưng để áp dụng vào đời sống thực tế, vào từng hành vi, từng hoàn cảnh điều đó mới là khó nhất.
Hiểu như thế nào về câu "Giáo đa thành oán"?
Phật giáo thường thức
09:30 21/12/2025
“Giáo đa thành oán” là một câu ngắn gọn nhưng hàm chứa kinh nghiệm sâu sắc về tâm lý con người và nghệ thuật ứng xử.
Khi tu sĩ phạm giới dâm dục, tội nặng ra sao?
Phật giáo thường thức
08:03 21/12/2025
Đức Phật dạy, giới luật là nền tảng sinh mệnh của đời sống xuất gia.
Năm tháng không đợi đừng hẹn ngày mai
Phật giáo thường thức
07:00 21/12/2025
Trên con đường tu hành, việc niệm Phật là một việc vừa cần thiết, vừa cấp bách. Hễ gặp dịp tu là tu liền, gặp dịp niệm được là niệm ngay, chớ nên chần chờ để cho thời gian luống trôi qua một cách vô ích.
Xem thêm
