Nghĩa thật từ “chết”

Sau khi chết sẽ như thế nào vốn là một câu hỏi lớn của con người từ xưa đến nay.

Nhiều người, nhiều giới bàn về chuyện cận tử (sắp chết) và sau khi chết, người ta sẽ như thế nào?

Ai cũng nói, những người biết mình sắp chết sẽ biết suy nghĩ thiện lành hơn, mong muốn làm những việc có ý nghĩa, lợi ích cho người thân, cộng đồng, xã hội hơn là ích kỷ cho riêng mình.

Sau khi chết sẽ như thế nào vốn là một câu hỏi lớn của con người từ xưa đến nay.

Chết là xong hết

Chết là không còn gì

Chết là về với tổ tiên

Chết là xuống dưới suối vàng

Chết là lên thiên đàng

Chết là về Tây Phương Cực Lạc...

Chết là một sự bắt đầu mới

Chết chỉ là sự tiếp nối

Chết thì thần thức theo nghiệp mà tái sanh.

Quán tưởng để chuẩn bị cho cái chết

Nghĩa thật từ “chết”  1
Ảnh minh họa. 

Nhiều kinh luận của Phật giáo bàn đến vấn đề chết và tái sinh. Sách Tạng thư sống chết sở dĩ được nhiều người đọc là vì vậy.

Pháp tướng tông Duy thức học nói về chỗ thoát ra của A lại da (tâm thức) nơi cái thân sở y có thể tóm gọn trong bài kệ sau:

"Thiện nghiệp tùng hạ lãnh

Ác nghiệp tùng thượng lãnh

Nhị giai chí ư tâm

Nhất xứ đồng thời xả.

Đảnh thánh, nhãn sanh thiên

Nhân tâm, ngạ quỷ phúc

Bàng sanh tất cái ly

Địa ngục cước bản xuất."

Nghĩa là người tu hành tạo nhiều nghiệp thiện thì thân thể dần dần phát lạnh từ dưới trở lên.

Sống gây ra nghiệp ác nặng thì thân thể dần dần phát lạnh từ trên sắp xuống, nghiệp thiện ác đều không ngoài cái tâm thức (A lại da) khi sanh khi tử, đến một chỗ nào đó trên thân thể thì nghiệp thiện ác cùng tâm ấy rời bỏ thân thể.

Khi tắt hơi, nóng ấm ở nơi đỉnh đầu là về cõi Thánh. Khi tắt hơi, nóng ấm nơi mắt là sanh về cõi chư Thiên.

Khi tắt hơi, nóng ấm nơi tim ngực là sẽ tái sanh làm người.

Khi chết nóng ấm nơi bụng thì đoạ vào cõi ngạ qủy tức quỷ đói.

Khi chết nóng ấm từ đầu gối trở xuống thì sẽ đoạ vào cõi súc sanh tức các loài động vật như trâu bò rắn rít...

Khi chết nóng ấm chỗ hai bàn chân thì đọa vào cảnh địa ngục khổ đau.

Lý thuyết trên đây có người tin hiểu, cũng có người không tin. Tùy!

Nhưng:

Nhân - quả rõ ràng là chắc

Nhân thiện quả lành

Nhân ác quả xấu

Dù sống hay chết thì tâm thức như thế nào, đời sẽ như thế ấy.

Hiện tại phẩm chất tâm thức như thế nào thì mọi thứ, chất lượng cuộc sống sẽ tương ứng như vậy trừ bậc Thánh hiền có thể tùy duyên tự tại.

Khi chết và sau khi chết thì cũng tùy vào phẩm chất của tâm thức, nghiệp thức mà biểu hiện (thọ sinh) tương ứng không thể khác được.

Nói đến cùng thì vốn chẳng có cái gọi chết, chỉ là những trạng thái tương tục hiện hành hay chủng tử của tâm thức mà thôi.

Tâm Kinh Bát nhã nói: Vô lão tử diệt vô lão tử tận, (Vốn không có già, chết cũng không có hết già, chết).

Ni sư Diệu Nhân thời Lý nói:

Sinh già bịnh chết

Lẽ thường xưa nay

Muốn sống, không chết

Tự trói buộc thêm...

Thượng sĩ Tuệ Trung người Việt thời Lý bảo: Sinh như trước sam, tử như thoát khố. (nghĩa là sinh như mặc áo (thân) vào; chết như cởi áo ra.)

Người hiểu thấu câu này sẽ nỗ lực tu tập ngay trong từng giây phút hiện tại với tâm thái an nhiên tự tại trong sinh tử luân hồi ảo mộng.

Chết chẳng qua là sự sống khác, một sự tiếp nối, một biểu hiện khác mà thôi. Ai hiểu thấu đáo được như vậy thì sẽ vượt qua nỗi khổ sợ chết và sống chất lượng tử tế hơn.

Không sinh ra

Ai chết đi

Sinh, già, bịnh, chết

Không sinh, không diệt

Duy thức biến.

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Cách nhận biết ma chướng trên đường tu

Phật giáo thường thức 09:03 21/11/2025

Nay chúng ta bắt đầu học Phật, những điều gây chướng ngại cho chúng ta rất nhiều. Chúng ta muốn đến đây nghe kinh, nhưng bạn thân của quý vị gọi điện thoại hẹn sẵn, khiến cơ hội của quý vị bị phá hoại. Đó là gì? Ma chướng đạo.

Nghiệp chứa ở đâu?

Phật giáo thường thức 08:01 21/11/2025

Một lần nọ, vua Milanda hỏi Đại đức Nāgasena rằng: “Bạch Ngài, Ngài có thể chỉ cho tôi biết Nghiệp chứa đựng ở đâu không?”.

Quở trách hay xúc phạm chư Tăng mang nghiệp rất nặng!

Phật giáo thường thức 17:28 20/11/2025

Việc quở trách hay xúc phạm chư Tăng - theo lời dạy của ngài Luang Pu Mun - không chỉ là hành vi bất thiện trong đời sống thường nhật, mà còn là một loại nghiệp rất nặng, có thể đưa người tạo nghiệp vào những cảnh giới đau khổ sau khi chết.

Tu là trở về nguồn cội, quá trình biến đổi tâm thức và tư duy

Phật giáo thường thức 16:00 20/11/2025

Tu không phải chỉ là việc đơn thuần lên chùa, ăn chay, và tụng kinh niệm Phật; cũng không chỉ là việc tìm đến những nơi hẻo lánh, xa rời thế tục.

Xem thêm