“Một thời Phật ở tại núi Kỳ-xà-quật, thành La-duyệt-kỳ cùng với chúng Đại Tỳ-kheo 1250 người.

Bấy giờ, vào lúc thích hợp, Ðức Thế Tôn khoác y cầm bát vào thành khất thực. Lúc bấy giờ tại thành La-duyệt-kỳ có con trai của trưởng giả tên là Thiện Sinh, vào buổi sáng sớm, ra khỏi thành, đi đến khu vườn công cộng sau khi vừa tắm gội xong, cả mình còn ướt, hướng đến các phương Đông, Tây, Nam, Bắc, Trên, Dưới mà lạy khắp cả.…

Này Thiện Sinh, sáu nghiệp tổn tài là: 1- Đam mê rượu chè. 2- Cờ bạc. 3- Phóng đãng. 4- Đam mê kỹ nhạc. 5- Kết bạn với người ác. 6- Biếng lười.

-Lại nữa, này Thiện Sinh, nên biết, uống rượu có sáu điều lỗi: 1- Hao tài. 2- Sinh bệnh. 3- Đấu tranh. 4- Tiếng xấu đồn khắp. 5- Bộc phát nóng giận. 6- Tuệ giảm dần. Này Thiện Sinh, nếu trưởng giả hay con trai trưởng giả ấy uống rượu không thôi thì nghiệp gia sản ngày mỗi tiêu tán.

-Này Thiện Sinh, cờ bạc có sáu điều tai hại: 1- Tài sản ngày một hao hụt. 2- Thắng thì gây thù oán. 3- Bị kẻ trí chê. 4- Mọi người không kính nễ tin cậy. 5- Bị xa lánh. 6- Sinh tâm trộm cắp. Này Thiện Sinh, nếu trưởng giả hay con trai trưởng giả mê đánh bạc mãi thì gia sản ngày mỗi tiêu tán.

-Này Thiện Sinh, phóng đãng có sáu lỗi: 1- Không tự phòng hộ mình. 2- Không phòng hộ được tài sản và hàng hóa. 3- Không phòng hộ được con cháu. 4- Thường hay bị sợ hãi. 5- Bị những điều khốn khổ ràng buộc xác thân. 6- Ưa sinh điều dối trá. Đó là sáu điều lỗi. Nếu trưởng giả hay con trai trưởng giả phóng đãng mãi không thôi thì gia sản ngày mỗi tiêu tán.

-Này Thiện Sinh, say mê kỹ nhạc có sáu lỗi: 1- Tìm đến chỗ ca hát. 2- Tìm đến chỗ múa nhảy. 3- Tìm đến chỗ đàn địch. 4- Tìm đến chỗ tấu linh tay. 5- Tìm đến chỗ có âm thanh vi diệu. 6- Tìm đến chỗ đánh trống. Đó là sáu tai hại của kỹ nhạc. Nếu trưởng giả hoặc con trai trưởng giả say mê kỹ nhạc mãi không thôi thì gia sản ngày mỗi tiêu tán.

-Này Thiện Sinh, giao du với bạn xấu có sáu lỗi: 1- Tìm cách lừa dối. 2- Ưa chỗ thầm kín. 3- Dụ dỗ nhà người khác. 4- Mưu đồ chiếm đoạt tài sản của người khác. 5- Xoay tài lợi về mình. 6- Ưa phanh phui lỗi người. Đó là sáu tai hại về bạn xấu. Nếu trưởng giả hay con trai trưởng giả làm bạn với kẻ ác mãi thì gia sản mỗi ngày mỗi tiêu tán.

-Này Thiện Sinh, lười biếng có sáu lỗi: 1- Khi giàu sang không chịu làm việc. 2- Khi nghèo không chịu siêng năng. 3- Lúc lạnh không chịu siêng năng. 4- Lúc nóng không chịu siêng năng. 5- Lúc sáng trời không chịu siêng năng. 6- Lúc tối trời không chịu siêng năng. Đó là sáu điều tai hại của sự lười biếng. Nếu trưởng giả hay con trưởng giả lười biếng mãi thì gia sản mỗi ngày mỗi tiêu tán”.

(Kinh Trường A-hàm, kinh Thiện Sinh, số 16 [trích])

Phật thuyết về bảy loại tài sản không bao giờ bị mất

Lời Phật dạy thật rõ ràng: Đam mê rượu chè, cờ bạc, phóng đãng, đam mê kỹ nhạc, kết bạn với người ác, biếng lười là sáu nguyên nhân gây ra tổn hao tài sản. Phải thấy rõ nguyên nhân chính yếu và chi tiết của sự tổn tài cũng như sự nguy hiểm của nó mới có thể khắc phục.

Như hồ nước, chỉ có một lối nước vào mà có đến sáu lối nước ra thì chắc chắn hồ sẽ khô cạn. Cũng vậy, muốn gìn giữ cơ nghiệp và chi tiêu đúng pháp để lợi mình và lợi người trong hiện tại và cả mai sau, hãy chuyển hóa sáu nghiệp bất thiện này.