450
Sống tỉnh thức trong vô thường
Không có gì là vĩnh viễn. Đời người vốn mong manh, biến đổi không ngừng. Những gì ta trân quý hôm nay - một mái ấm đủ đầy, một công việc ổn định, một người bạn đời kề cận - có thể tan biến chỉ trong chớp mắt.
Và những gì ta khổ đau hôm nay - bệnh tật, mất mát, cô đơn - rồi cũng sẽ qua đi. Như dòng sông chẳng ngừng trôi, hạnh phúc và khổ đau chỉ là những làn sóng đến rồi đi, không bao giờ dừng lại.
Thế nhưng, con người thường lầm tưởng rằng mọi thứ sẽ mãi bền lâu. Khi có hạnh phúc, ta lo sợ nó tan vỡ. Khi gặp khổ đau, ta tưởng nó đeo bám mãi đời mình. Vì bám víu và chống cự, ta để tâm bất an, khổ sở. Đức Phật đã dạy: “Tất cả các pháp hữu vi đều vô thường”. Quán niệm vô thường không phải để ta bi quan, mà để ta biết buông bỏ chấp thủ, sống an nhiên giữa đổi thay.
Trong đời sống hằng ngày, ta thường đánh mất hiện tại. Ta lo toan cho ngày mai, tiếc nuối cho ngày hôm qua, trong khi giây phút ta đang sống lại bị bỏ rơi. Thế nên Đức Dalai Lama từng nhắc: “Con người thật buồn cười, thường dốc hết sức khỏe để kiếm tiền, rồi dùng tiền để phục hồi sức khỏe. Lo lắng cho tương lai nhưng lại chán ghét hiện tại, sống như thể sẽ không bao giờ chết, để rồi chết đi mà chưa từng được sống thực sự”. Câu nói ấy là hồi chuông cảnh tỉnh: an lạc không nằm ở tương lai xa xôi, mà ở ngay bây giờ, trong từng hơi thở, từng bước chân, từng nụ cười.
Sống trong hiện tại là chìa khóa để ta có hạnh phúc thật sự. Khi ăn, ta biết mình đang ăn; khi thở, ta biết mình đang thở; khi ngắm một đóa hoa, ta thực sự dừng lại để ngắm. Chính sự chánh niệm ấy giúp tâm ta an trú, không bị cuốn theo những dòng suy nghĩ bất tận. Niềm an lạc vì thế nảy sinh, giản dị mà bền vững.
Người Phật tử, khi tu học, nên tập sống tỉnh thức bằng việc quán chiếu vô thường. Được hay mất, thành công hay thất bại, khen ngợi hay chê bai… đều chỉ như bóng mây thoáng qua. Nếu ta lỡ đồng hóa mình với những điều ấy, niềm vui sẽ chóng tàn, nỗi buồn sẽ dai dẳng. Nhưng nếu ta giữ được cái nhìn rộng mở, ta sẽ thấy: tất cả rồi cũng sẽ qua đi. Nhờ đó, ta có thêm sức mạnh để không quá tự mãn khi thành công, cũng không quá tuyệt vọng khi khổ đau.
Vô thường còn nhắc nhở ta trân quý những gì đang hiện hữu. Ta yêu thương cha mẹ, bạn bè, huynh đệ khi họ còn ở bên, thay vì chờ đến lúc xa lìa mới tiếc nuối. Ta chăm sóc cho sức khỏe thân tâm khi còn đủ duyên, thay vì chỉ biết chạy theo lợi danh. Một nụ cười trao đi hôm nay, một lời cảm thông kịp lúc, có khi là món quà lớn nhất ta để lại cho đời.
Người tỉnh thức không cố tìm sự vĩnh hằng trong những điều đổi thay. Họ tìm sự tự do ngay giữa vô thường. Bởi chính khi chấp nhận đời vô thường, ta mới học được cách sống thật trọn vẹn từng phút giây.
Vậy nên, thay vì lo lắng và phiền muộn, ta hãy quay về với hơi thở. Chỉ một phút ngồi yên, hít vào thở ra trong chánh niệm, ta đã có thể cảm nhận sự an lạc sâu xa. Cuộc đời vô thường, nhưng chính trong vô thường, ta có thể tìm thấy bình an và hạnh phúc chân thật.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Từ "chẩn đoán bằng định mệnh" đến "bước nhảy xuyên hầm lượng tử"
Phật pháp và cuộc sống
15:43 18/11/2025
Ánh sáng Phật giáo, giải Nobel Vật lý 2025 và hành trình chuyển hóa của hiện tượng Khắc Hưng.
Mẹ tôi cũng bán bắp
Phật pháp và cuộc sống
12:57 18/11/2025
Trên đường từ Trường Đại học Quy Nhơn về phòng trọ, chỗ gần ngã tư có một người phụ nữ lớn tuổi bán bắp luộc hay ngồi ở đấy. Tôi đi bộ đến trường, chiều nào tan học về cũng gặp cô và nghe cô mời chào.
Ta cứ tưởng thứ mình tìm nằm ở bên ngoài
Phật pháp và cuộc sống
08:50 18/11/2025
Tình yêu lớn nhất mà ta khao khát là cảm giác được hiểu, được an trú, được bình yên không đến từ ai cả. Nó đến từ khoảnh khắc ta quay về bên trong và thấy mình đủ.
Thân này thật sự là khách trọ
Phật pháp và cuộc sống
08:16 18/11/2025
Có thân là có khổ, điều ấy ai cũng từng nghe nhưng không phải ai cũng thấy. Ta chỉ thật sự thấy khi thân bắt đầu đau, khi hơi thở trở nên nhọc, khi một căn bệnh bất ngờ kéo đến và lấy đi những gì ta tưởng thuộc về mình.
Xem thêm
