Thứ tư, 24/04/2019 11:03 (GMT +7)

| Hà Nội 34°C /57%

Tịnh Độ tông
DỮ LIỆU
Thứ năm, 25/01/2018, 10:33 AM

Thiền, sức khỏe, hạnh phúc và thăng tiến xã hội (P.4)

Phải chăng đã đến lúc, Nhà nước nên sớm mở Viện Nghiên cứu Thiền sức khỏe. Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng nhanh chóng đưa thiền vào trường học, để học sinh có một đời sống lành mạnh hơn về thể chất lẫn tinh thần mà việc tốn kém so ra không đáng kể. Có thể, đây cũng là một trong những chương trình rất tốt cho việc chuyển hóa xã hội?

Bài 7: Thiền, trẻ ra già chậm
(Meditation may slow aging)

Trong bài “Thiền trị được bệnh, tại sao?”, tôi đã trình bày một trong những vấn đề tổng quát là thiền có khả năng chống lại sự thoái hóa của telomeres. Điều nầy ảnh hưởng đến tuổi thọ và bệnh tật của chúng ta. 

Khoa học gia tìm thấy, thiền có khả năng cải thiện telomeres làm cho con người trẻ ra, già chậm và ngăn ngừa được nhiều bệnh tật. Tìm hiểu vai trò của telomeres đối với sự lão hóa và bệnh tật, chúng ta sẽ có một đời sống thọ hơn, khỏe mạnh, an lạc và hạnh phúc hơn.

Bà Elizabeth Blackburn được giải Nobel về Sinh lý học do bà đã tìm ra sự liên hệ giữa telomeres và tuổi thọ.

Tại Đại học San Francisco, bang California, một nhóm chuyên gia do bà hướng dẫn, đã làm thí nghiệm xem phải chăng thiền có thể làm chậm sự lão hóa và tăng tuổi thọ (slow aging and lengthen life) mà truyền thống Đông phương thường nói đến.

Khi làm việc với hóa học gia Joe Gall tại Đại học Yale vào năm 1970, bà Blackburn thường nối các đầu nhiễm sắc thể của sinh vật đơn bào, mà bà đặt tên là “Tetrahymena "pond scum", tế bào của sinh vật sống trong lớp váng ở bề mặt ao hồ. Bà thấy một dạng (motif) DNA kết lại thành telomeres là các chỏm cứng như đầu sợi dây cột giày để bảo vệ các đầu của nhiễm sắc thể (chromosomes).

Chỏm cứng (caps) telomeres cũng được tìm thấy ở nhiễm sắc thể của người (human). Chúng bảo vệ hai đầu nhiễm Pond scum cells [https://www.google.com/ sắc thể (chromosomes) của chúng ta. Tế search?q=pond+scum bào con người sinh sản bằng cách tách +cell&revid=96608335 4&tbm=isch&ei=uqjFUđôi. Tuy nhiên, mỗi lúc tế bào tách đôi thì LrE6LJigLOlIGAAQ] telomeres bị ngắn dần.

Trong những năm 1980, khi làm việc với cô Carol Greider, một nghiên cứu sinh hậu tiến sĩ tại Đại học Berkeley, Mỹ, bà Blackburn khám phá ra rằng chất enzyme cũng gọi là telomerase có thể bảo vệ và sửa chữa lại các telomeres bị hư hại. Chữa lại ngay cả telomeres của chúng ta đã bị teo nhỏ theo thời gian. Và lúc quá ngắn, telomeres bắt đầu hoạt động thiếu bình thường và mất khả năng. Đó là hiện tượng mà chúng ta gọi là tiến trình chính của lão hóa. Qua khám phá nầy bà được giải Nobel về sinh lý học (hay Y học) năm 2009 (Nobel Prize in Physiology or Medicine). 

Phần màu xám là chromosome (nhiễm sắc thể). Hai đầu màu đỏ là telomeres. Lúc telomeres bị đứt và ngắn dần, báo hiệu sự già nua và bệnh tật đang đến. Thiền giúp chận đứng sự thoái hóa của telomeres, thậm chí có thể phục hồi làm cho chúng dài trở lại. (Nguồn: Google).

Bà Blackburn nghĩ rằng, nếu chúng ta nhìn sâu vào các tế bào, thì chúng ta có thể đo lường được sự hao mòn và hư hại do tình trạng căng thẳng trong đời sống hằng ngày gây ra.

Một người cộng sự khác của bà là cô Elissa Epel, nghiên cứu sinh Tiến sĩ ngành Tâm thần. Cô thích tìm hiểu sự liên hệ giữa tâm và thân cũng như sự tàn phá cơ thể con người do tình trạng căng thẳng kinh niên, và đưa ra những đề nghị có cơ sở. Cô nghiên cứu những người mẹ trải qua một trong những thời kỳ căng thẳng (stress) có ảnh hưởng đến bệnh tật kinh niên của đứa con hay không.

Bà Blackburn và cô Epel lấy máu của 58 phụ nữ cùng lứa tuổi, cùng giai cấp, cùng trình độ trong xã hội để thí nghiệm. 58 người được chia thành hai nhóm. Nhóm những bà mẹ bị căng thẳng và nhóm không bị căng thẳng để so sánh khi nghiên cứu. Cô Epel tìm thấy những bà mẹ quá mức căng thẳng thì telomeres làm cho họ già hơn cả 10 tuổi so với những người ít căng thẳng. Chỉ số độ dài cũng chỉ còn một nửa so với nhóm kia.

Kết quả thí nghiệm làm cho bà Blackburn run lên vì xúc động. Bà và cô Epel đã nối kết với đời sống thực và những khám phá ‘phân tử hóa chất’ bên trong các tế bào. Lần đầu tiên cho thấy, căng thẳng không những làm hại cho sức khỏe mà còn làm cho con người già trước tuổi.

Khi khám phá của hai nhà khoa học (Blackburn và Epel) được công bố trên “The Proceedings of the National Academy of Sciences in December 2004”, đã tạo một số tranh cãi. Tuy vậy, nhiều nghiên cứu thừa nhận, các chứng bệnh như viêm khớp xương (osteoarthritis), tiểu đường (diabetes), béo phì (obesity), tim mạch, đột quỵ (stroke) mất trí nhớ (Alzheimer’s) đều có xuất xứ từ các telomeres bị ngắn mà ra.

Nghiên cứu cũng cho thấy, nếu biết tình trạng telomeres của một người thì có thể tiên đoán được sức khỏe của người ấy trong tương lai. Một thí nghiệm khác nói rằng, đàn ông lớn tuổi mà có telomeres ngắn trong vòng từ hai đến hai năm rưỡi thì mức tử vong do bệnh tim mạch (cardiovascular disea) sẽ gấp ba lần, trong thời gian 9 năm sau đó, so với những người cùng tuổi có telomeres dài bằng hoặc dài hơn.

Một nghiên cứu trên 2 ngàn người Mỹ khỏe mạnh cho thấy rằng những người có telomeres ngắn nhất, có khả năng bị bệnh tiểu đường gấp đôi, so với những người Mỹ khác, trong vòng 5 năm rưỡi sau đó.

Bài báo (trên CNN) viết, có hàng trăm cách để thiền. Nhưng cốt yếu là ngồi thẳng lưng và lắng tâm, quan sát ý tưởng phát khởi mà tâm không phê phán, để những tạp niệm nầy tự biến mất, những chi phối bên ngoài cũng tự rơi rụng, và thiền giả càng gần với thực tại tự nhiên càng tốt, tập trung chú ý tâm vào sự hít vào và thở ra mà không suy nghĩ bất cứ một vấn đề nào khác. 

Nhiều năm trước, nếu có ai bảo bà Blackburn nên đến với thiền, bà cho người ấy là điên (loco). Năm 2007 bà tiết lộ với tuần báo New York Times như thế. Nhưng khi nghiên cứu về telomeres với cô Epel, hai người thấy muốn bảo vệ tốt telomeres thì nên tập thể dục, chế độ ăn uống tốt (nhiều rau, củ, quả) và giúp đỡ xã hội. Nhưng một trong những điều ảnh hưởng lợi ích nhất để ngăn ngừa sự thoái hóa của telomeres, ngay cả làm cho chúng dài trở lại, bà nói, không có gì có thể sánh được với thiền.

Bà và đồng nghiệp gởi các thí nghiệm viên đến dự các khóa thiền tại trung tâm Shambhala - vùng núi ẩn tu - bang Colorado, Mỹ. Những người nầy tham dự một khóa thiền ba tháng. Kết quả là họ tăng được 30% dung lượng chất telomerase hơn so với số người còn trong danh sách đợi chờ khóa tu (chất telomerase làm cho telomeres dài ra).

Chính bà cũng tham dự nhiều khóa thiền và nhiều buổi hội thoại với các đồng nghiệp và với Đức Đạt Lai Lạt Ma, để thảo luận những vấn đề sống lâu, tái tạo và sức khỏe (longevity, regeneration and health) cho xã hội. 

KẾT LUẬN

Biết được vai trò quan trọng của telomeres trong cơ thể, và nguyên nhân khiến chúng bị ngắn, chúng ta nên thường xuyên thực hành Thiền tứ vô lượng tâm (từ, bi, hỷ, xả), thương người, giúp họ bớt khổ, vui vẻ yêu đời và buông xả những lo âu phiền muộn để cuộc sống ngày càng thêm ý nghĩa và hạnh phúc hơn. Điều nầy cho thấy, thiền là phương tiện ưu việt để có dân giàu nước mạnh xã hội văn minh phú cường. Mong rằng hoa thiền sẽ nở rộ khắp mọi miền của quê hương và thế giới.

Nhờ những đóng góp trong lĩnh vực y học, nên bà cũng được một tuần báo giá trị của Mỹ (Time Magazine) liệt kê là một trong 100 người ảnh hưởng nhất của thế giới năm 2007.

VÀI CÂU HỎI GỢI Ý

1. Kể vài loại bệnh phát sinh vì chất telomeres bị ngắn
2. Nguyên nhân làm cho telomeres bị ngắn?
3. Yếu tố để được trẻ ra già chậm.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1.Mosaicscience.com. Marchant, Jo “Can meditation really slow aging?”, http://www.cnn.com/2014/07/10/health/canmeditation-really-slow-aging/, Updated 10:57 AM EDT, Thursday. July 10, 2014.
2. Via Douillard, John, PhD “Nobel Prize Winner Shows that Meditation Significantly Slows Aging”.. Nov 15, 2014, http:// www.elephantjournal.com/2014/11/nobel-prize-winner-showsthat-meditation-significantly-slows-aging/
Telomerase also called telomere terminal transferase [1] is a ribonucleoproteinthat is an enzyme that adds DNA sequence repeats ("TTAGGG" in all vertebrates) to the 3' end of DNA strands in the telomere regions, which are found at the ends of eukaryotic chromosomes. http://en.wikipedia.org/wiki/Telomerase. 
 
 Bài 8: Thiền và trí thông minh
(Meditation & Intelligence)

6 lý do thiền làm tăng trí thông minh & cải tiến việc học
8 lợi ích của thiền cho bộ não


Thiền làm gia tăng sự thông minh trên nhiều phương diện, từ việc thiền làm cho hai bán cầu não hoạt động đồng đều, góp phần tăng trí nhớ, đến việc giúp não bộ lớn hơn và cảm xúc thông minh được hoàn thiện. Thiền làm gia tăng chất xám và chất trắng của não bộ. Chất xám có nhiệm vụ gạn lọc tin tức... Chất trắng ảnh hưởng kỹ năng truyền đạt.

Qua bài nầy, độc giả sẽ biết thêm tại sao, ngoài công dụng chữa trị bệnh tật, làm cho con người đẹp hơn, sống lâu và sống có hạnh phúc hơn… Thiền còn có những công dụng kỳ diệu là, làm cho con người, nhất là các doanh gia, giám đốc, cấp lãnh đạo, giáo chức, học sinh, sinh viên…, thông minh hơn.

SÁU LÝ DO CHO THẤY THIỀN LÀM TĂNG TRÍ THÔNG MINH & CẢI TIẾN VIỆC HỌC

1. Thiền điều hướng não bộ (Harness your entire brain): 

Nhiều người không hề biết, mình sử dụng nửa bộ não 
phía nầy nhiều hơn nửa bộ não phía kia, tạo ra tình trạng thiếu cân bằng trong não bộ. Thiền có khả năng giúp toàn bộ não vận hành cùng một lúc, nên khả năng giải quyết công việc nhanh và dễ hơn, óc sáng tạo tràn trề và sự tập trung chú ý tăng trưởng. Những người đạt được sự thành công lớn trong trường đời, một phần quan trọng là do bộ não hoạt động toàn diện nhờ thiền. 

2. Thiền tăng dung lượng não

Nhiều nghiên cứu tại Đại học Wisconsin - Mỹ cho thấy, thiền làm vùng chất xám trong bộ não dày hơn. Và do đó, con người sẽ thông minh và nhanh nhẹn hơn. 
 
Ý nghĩ từ rất nhiều năm trước là, não bộ được định hình lúc con người mới sinh ra. Nhưng những thí nghiệm gần đây cho thấy, thiền có thể cải thiện sự vận hành của não bộ làm cho con người thông minh hơn. Khám phá nầy trùng hợp với lời dạy của nhà Phật trong hai ngàn năm qua: “Tam vô lậu học” tức là giới, định, tuệ. Giữ giới thì định tâm, tâm định trí tuệ phát sinh.

3.Thiền hạ làn sóng não đến tần số tốt nhất (alpha, theta, and delta)

Thiền giúp óc sáng tạo cao, ý chí mạnh, nâng nhận thức, và trên hết là năng lực thông minh gia tăng. Thiền là con đường tốt và dễ, đem đến những lợi ích vượt bậc và chuyển hóa mọi lĩnh vực của cuộc sống, cũng như giúp cho ta có chỉ số thông minh rất ấn tượng.

4. Thiền mang đến sự hiểu biết nhạy bén, sâu sắc và trực giác phát triển

Thiền còn làm gia tăng sự thông minh tiềm ẩn bên trong (Inner intelligence). Đây là yếu tố quan trọng nhất cho sự thành công trong một thế giới thực. 

Nhiều nhà công nghệ vĩ đại, như Steve Jobs, cho biết, thiền mang đến những ý tưởng nhạy bén, tuyệt diệu và mới mẻ từ trực giác thông minh tiềm tàng bên trong, chứ không phải một thứ gì khác lạ ở bên ngoài. 

5. Thiền gia tăng trí nhớ ngắn và dài hạn
(Meditation improves both long and short term memory)

Chúng ta biết, phần lớn, trí nhớ là một phần của sự thông minh và chỉ số thông minh. Từ việc thi cử, học ngoại ngữ, nhớ tên (người, đồ vật…), trí nhớ đóng vai trò quan trọng hằng ngày. Não bộ có hai vùng liên hệ đến trí nhớ là vùng hải mã (hippocampus) và thùy não trước trán (frontal lobe). Vùng thùy trán còn được xem là trung tâm của nhận thức và điều chỉnh các hoạt động mang tính người, nếu vùng này bị ảnh hưởng thì con người sẽ trở nên cộc cằn, thô lỗ, dối trá… Lúc thiền, hai vùng hải mã và thùy trán nầy gia tăng hoạt động làm cho trí nhớ phát triển. Nhờ thế, việc làm, việc học và đời sống hằng ngày dễ đạt được thành tựu. 
Ảnh sưu tầm
6. Thiền làm tăng thông minh cảm xúc 

IQ = EQ = SUCCESS

Nhiều người không biết những cảm xúc tiêu cực của mình như lo lắng, sợ hãi hay giận hờn… gây ảnh hưởng rất xấu cho cơ thể, và không biết chuyển hóa chúng thành những cảm xúc tích cực. Thay vào đó, họ dùng những chất kích thích bên ngoài như ăn uống say sưa, dùng rượu hay ma túy để làm êm dịu những nỗi khổ niềm đau. Vì thế, họ không thể kiểm soát được những tác động do hoàn cảnh gây ra, để biết cách tự chế các cảm xúc của mình. Thiền đều đặn sẽ giúp chúng ta có được chỉ số cảm xúc cao (EQ). Đó là khả năng dẫn đến và lắng nghe cảm xúc, tiếp đến là cảm nhận cảm xúc trong an lạc. Thêm nữa, thông minh cảm xúc giúp ta đọc được và đáp ứng một cách chính xác cảm xúc của người khác. Đây là sự thông minh khó mà đo lường nhưng rất quan trọng trong thế giới đầy biến động như hiện nay(1). 

(IQ: Intelligence Quotient. EQ: Emotion Quotient)
[Chỉ số thông minh + Chỉ số cảm xúc = Thành công]

TÁM LỢI ÍCH CỦA THIỀN CHO BỘ NÃO

Khoa học cho thấy thân yên, tâm lắng, sức khỏe sẽ bền. Riêng về não, thiền có tám ích lợi:

1.Trí tăng huệ phát

Thiền một thời gian dài làm tăng trưởng sự kết nối giữa các tế bào não, và gia tăng các nếp cuốn trong não. Đây là phần liên hệ đến sự quyết định và chọn lọc tin tức một cách thông minh và nhanh chóng.

2. Thiền thay đổi cấu trúc não

Thí nghiệm khoa học gần đây cho thấy, thiền lâu, chất xám gia tăng. Chất nầy liên hệ đến nhận thức nhạy bén, ổn định cảm xúc, đối trị căng thẳng và thông minh hơn. Chất trắng giúp kỹ năng truyền đạt nhanh và hợp lý…

3.Thiền điều hướng cảm xúc

Một nghiên cứu khác cho thấy, những người thực hành Thiền chánh niệm (mindfulness meditation) lâu dài, sự hoạt động của hạch hạnh nhân bên phải giảm lúc bị căng thẳng. Cấu trúc của não đóng vai quan trọng trong tiến trình cảm xúc. Thiền làm cho các cảm xúc lắng dịu thay vì quá bộc phát, khó kiểm soát. 

4. Thiền giảm đau nhức 

Thiền làm chậm tiến trình quá nhạy cảm, nên làm giảm thiểu cảm giác đau nhức.

5. Thiền có nhiều vai trò lợi ích khác

Giáo sư David Levy - Đại học Washington - viết, “Một số loại thiền làm gia tăng khả năng tập trung, chú ý, làm giảm cảm xúc quá nhạy bén… nhưng đến nay các lợi ích ấy chưa được phổ biến rộng rãi trong các môi trường có quá nhiều căng thẳng”.

6. Thiền giảm béo phì

Thí nghiệm tại Đại học Y San Francisco - Mỹ, Giáo sư Jennifer Daubenmier, cho thấy, thiền liên hệ đến sự thay đổi nhận thức của cơ thể, giảm căng thẳng kinh niên và giảm mỡ bụng. Vì thiền huân tập sự nhận biết của tâm chứ không cho tâm tự do phản ứng dựa vào thói quen. Thí dụ, “không tự ý vươn tới lấy một thỏi kẹo để thỏa mãn sự ưa thích”. Nếu nhận thức trước những điều ước mong, chúng ta sẽ có một quyết định thông minh và hợp lý”.

7. Thiền giảm cảm cúm 

Đại học Wisconsin Mỹ thí nghiệm với một nhóm người gần 60 tuổi. Kết quả cho thấy, Thiền chánh niệm (Mindfulness meditation) làm giảm 50% cơn bệnh, hoặc rút ngắn 50% thời gian bị cảm cúm. Lý do, thiền làm giảm căng thẳng, hệ miễn nhiễm gia tăng, tạo sức đề kháng cao, chống vi trùng và vi khuẩn cảm cúm.

8. Thiền, tăng điểm thi 

Bài báo cho biết, Tiến sĩ Tâm lý Robert Youmans và đồng nghiệp tìm thấy, các thí sinh ngồi thiền trước lúc thi thì đạt được điểm cao hơn số thí sinh không thiền. Lý do? Vì thiền giúp học sinh tập trung và chú ý tốt hơn(2).

Kết luận

Một quốc gia văn minh phú cường, khó đạt được, nếu người dân mang nhiều bệnh và kém thông minh.

Thông minh không do bẩm sinh và cố định. Thiền có thể tái tạo não bộ giúp con người thông minh hơn. Khoa học cũng cho thấy lý do tại sao thiền giúp con người thông minh, và những ích lợi mà thiền mang đến cho não bộ. Thiền là một trong những dưỡng chất quý báu, không thể thiếu cho nhân loại trong một thế giới đầy biến động. Thiền không tốn tiền và cũng chẳng cần xin phép ai. 

VÀI CÂU HỎI GỢI Ý

1. Thiền làm tăng trưởng sự thông minh. Lý do?
2. Lợi ích của thiền đối với não bộ?
3. Thiền có thể giúp giảm cân ở người béo phì?
4. Tại sao những người ngồi thiền thì ít bị cảm cúm?
5. Thiền giúp thí sinh đạt được điểm cao trong kỳ thi. Lý do?

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Bài viết dựa theo ba tài liệu chính dưới đây:
(1) http://eocinstitute.org/meditation/increase-your-intelligencewith-meditation/, 
(2) http://www.huffingtonpost.com/2013/09/16/eight-meditationbrain-benefits_n_3903855.html 
(3) Hầu hết các hình trong bài lấy từ Wikipedia.
 
Bài 9: Thiền cho trẻ em
(Meditation for kids)

Tại sao trẻ em cũng cần đến thiền?
Loại thiền nào thích hợp cho trẻ em
Làm sao để dạy?


Thiền là cách sống của những kẻ thông minh. Vì không phải tốn tiền, không cần xin phép và tranh giành với ai, mà kết quả thì vô cùng ấn tượng. Ai ai cũng có thể áp dụng cho cuộc đời được khỏe mạnh hơn, thông minh hơn, đẹp hơn, sống lâu và sống có hạnh phúc hơn.

Nhưng, thiền áp dụng cho trẻ em khác với người lớn. Vì thế, các giáo chức và phụ huynh nên cẩn trọng để khỏi lạc dẫn các em mới chập chững bước vào đời.

Tuổi thơ ngây cần có thời gian để hòa quyện cuộc sống nội tâm của mình với thế giới bao la, mỗi em là một ngôi sao cho nhân thế. Điều nầy có thể đạt được từ suối nguồn diệu dụng của thiền.

Khác với những bài khác, dành cho người lớn. Bài nầy, đặc biệt dành cho các em từ 3-10 tuổi. 

TẠI SAO TUỔI TRẺ CŨNG CẦN ĐẾN THIỀN?

Theo The Huffington Post(1), tháng 3 năm 2013, có đến 91% dân Mỹ thực hành chánh niệm vì họ cảm thấy bị căng thẳng (stress). Phụ huynh cũng cảm thấy cần một phương pháp nào đó để giúp con em mình có một tâm hồn thư thái. Tại vùng Boston, Mỹ, ông Andre Kelly cho đài ABC biết, mỗi buổi sáng ông thực hành thiền chánh niệm với đứa con 10 tuổi tên Hayden trước lúc cháu đến trường. Thiền chánh niệm (mindfulness meditation) giúp Hayden gia tăng sự tập trung chú ý và có thái độ hài hòa, điềm đạm với mọi người.

Ngoài việc giúp cho con thiền trước lúc đến trường, ông Kelly đưa Thiền chánh niệm vào trường mẫu giáo trong vùng và ông đặt tên là Phật của đô thị Boston (Boston Buddha). Ông nhận định, giây phút kỳ diệu là ở chỗ, lúc hiểu được Thiền chánh niệm, các em không còn cần phải quan tâm đến việc tập trung chú ý. Đó cũng là cơ hội mà chúng kiểm soát việc đùa nghịch quá đà như nhảy vọt trên bàn ghế hoặc đánh nhau. Thiền chánh niệm giúp các em vun bồi sự tập trung chú ý trong mỗi giây phút hiện tại thông qua việc hành thiền. Chương trình thiền tại trường, cho thấy sự trầm cảm và lo âu của thiếu sinh được giảm thiểu. Vài năm qua, việc nghiên cứu Thiền chánh niệm gia tăng giúp ích rất nhiều cho sức khỏe. Vì vậy, các bậc phụ huynh mong muốn chương trình thiền được đưa vào giáo trình như một môn học.

Trên blog 2010, bà Susan Kaiser Greenland, tác giả cuốn “Đứa bé Chánh niệm” (The Mindful Child) viết, không thể thiếu một cuộc Cách mạng Chánh niệm trong trường học, vì thiền giúp các em thăng tiến hạnh phúc, từ bi và an lạc hơn. Chánh niệm là một tiến trình của sự tập trung chú ý được tinh luyện, giúp học sinh nhìn thế giới qua những lăng kính có ý thức, có tập trung chú ý, hòa hợp và từ ái, bà Kaiser viết như thế, theo trang mạng “The Huffington Post”.

Mặc dầu những lợi ích tiềm tàng cho học sinh nhờ thiền, nhưng một số phụ huynh cho rằng Thiền chánh niệm và yoga là sản phẩm của Tôn giáo Đông phương, nên họ nộp đơn kiện trường học. Vì thế, vài trường, rất đáng tiếc, phải bỏ chương trình thiền trong lớp như trường cấp hai bang Ohio, Mỹ (An Ohio elementary school's mindfulness program was recently shut down).

Lợi ích lớn lao của thiền cho sức khỏe là một thực tế không ai có thể phủ nhận. Do đó, làn sóng thiền từ phụ huynh đang chuyển tải nhanh đến con cháu họ.

Những cuộc nghiên cứu khác cũng cho thấy, sự tập trung tâm không phán đoán khen chê trước thực tại, sẽ giúp học sinh giảm hormone cortisol trong cơ thể, ổn định cảm xúc cao, cải tiến tình trạng mất ngủ, lòng từ bi gia tăng, giảm béo phì và nhiều ích lợi thiết thực khác. 
Một nghiên cứu của Đại học California năm 20013 cho thấy, sinh viên nào tham dự chương trình thiền chánh niệm hai tuần trước lúc thi, thì điểm thi GRE (thi sau đại học) về trí nhớ, khả năng đọc và hiểu nhanh được gia tăng rất nhiều so với những sinh viên không theo chương trình thiền hai tuần. 

Nhiều phụ huynh cũng cho biết, dùng thì giờ để hít thở (thiền) giúp họ bình tĩnh, an lạc và từ ái hơn... thay vì dễ giận hờn cau có với bạn bè và người thân trong gia đình. 

Cha mẹ có thể thiền với con cháu. Tập cho chúng ý thức giây phút hiện tại, hít vào thở ra hoặc thở đan điền (thở bụng; phồng xẹp: hít vào bụng phồng lên, thở ra bụng xẹp xuống), tập thư giãn, không hấp tấp vội vàng nhưng bình tĩnh. Những em khó ngồi thiền, có thể ngồi trên ghế, trên thềm xi măng, mắt lim nhim chú tâm vào một đối tượng như nhìn một cành hoa, tập đi thong dong trong chánh niệm, (mindfulness walking). Chỉ cần 5-10 phút là cảm nhận kết quả ngay. Không nên quên vận động thể lực và chế độ ăn uống lành mạnh.

LOẠI THIỀN THÍCH HỢP CHO TUỔI TRẺ

Mặc dù vô số sự diệu dụng của thiền mà khoa học gia và y giới đã thí nghiệm, nhưng nên cẩn thận lúc dạy thiền cho các em nhỏ.

Vì não bộ của tuổi trẻ rất khác biệt với người lớn. Tuổi trẻ vẫn còn cần hòa quyện với thế giới bên trong lẫn bên ngoài xung quanh chúng, thành một thể thống nhất. Do vậy, chúng chưa cần đòi hỏi phải ngồi yên lặng quá lâu, hoặc bị hạn chế sở thích tò mò muốn biết và khám phá thế giới ngoại tại. Có lẽ vì lý do ấy, trang TM (Transdental Meditation) đề nghị tuổi trẻ nên bắt đầu thiền với số tuổi trên 10 bằng những động tác nhẹ nhàng như ngồi yên lặng, mắt nhắm và hít thở một mình nhưng tốt hơn là cùng với người trong nhà hoặc bạn hữu vài phút buổi sáng và vài phút buổi chiều. 

Với trẻ từ 3 đến 4 tuổi trở lên nên chỉ tập thiền ngắm hoa, Thiền tô màu, Thiền đi (walking meditation) với đôi mắt mở (eyes-open), mỗi ngày hai lần, mỗi lần vài phút. Thiền nhẹ nhàng như thế sẽ giúp các em có bộ não tốt, ổn định các cảm xúc của tuổi thơ ngây và nuôi dưỡng một cá tính hiền lành đáng quý bên trong. Đứa trẻ lớn lên ổn định sự liên hệ với thế giới bên ngoài, và không trở nên một em bé nhút nhát tránh né, nếu sử dụng loại thiền cho người lớn là làm mất tính tự nhiên của các em.

Mạng Buddhanet(2), đề nghị dạy vài loại thiền cụ thể trong lớp học (Teaching Meditation in the Classroom). 

Bài viết của mạng Buddhanet muốn độc giả lưu ý việc sử dụng những loại thiền sau đây cho trẻ em. Không giống với việc đọc truyện cho chúng nghe. Nghe đọc truyện là việc cần để học và biết cách đánh vần. Nhưng trẻ rất thụ động lúc nghe đọc truyện. Trái lại lúc hướng dẫn thiền, chúng rất tích cực tham gia vì thiền có thể làm cho tâm không bị ràng buộc nhưng để “thám hiểm”. Mỗi loại thiền có một chủ đề đặc biệt của nó và tạo cho học sinh có cơ hội để trải nghiệm. Nếu là đạo Phật, các em cảm thấy kính mến Phật; lòng thương yêu sẽ rộng mở; leo núi; nhặt vỏ sò; muốn như con chim tung cánh bay về một khung trời diệu vợi,…

Đủ thứ mà chúng có thể làm, và tất cả các thứ ấy mang đến cho chúng sự tưởng tượng sẵn có. Điều hầu như quan trọng nhất là chúng học được lời dạy của Phật. Nói cách khác thiền là để học cách tiếp cận lòng yêu thương, sức mạnh và trí tuệ của chính các em. 

VÀI HƯỚNG DẪN CỤ THỂ:

1. Thiền Hoa sen (Lotus meditation): Các em được nghe diễn tả hoa sen mọc lên từ bùn nhơ, nhưng nó không dính mùi hôi của bùn, trái lại chúng có mùi thơm. Các em cũng thế, sống trong môi trường vẩn đục và ngay cả có thể bị đau khổ nữa. Nhưng các em thử tưởng tượng mình cũng như hoa sen vươn lên từ bùn; môi trường bất thiện và dơ dáy nhưng không bị ô nhiễm mùi hôi của bùn. Mỗi em là mỗi bông hoa sen tuyệt vời, đẹp và tỏa ngát hương thơm. Phật cũng giống hoa sen, Ngài sống trong môi trường của thế giới Ta bà triền phược đủ thứ cám dỗ, nhưng cũng như hoa sen không bị bùn nhơ ảnh hưởng. Trái lại Ngài vươn lên sống trọn vẹn và gương mẫu thánh thiện để nhân thế noi theo. Các em cũng có thể tập cách sống như thế?
 
2. Thiền Ánh sáng (Light Meditation): Trẻ em được dạy việc quan trọng là đốt đèn dâng cúng Phật. Các em tưởng tượng mình là cây đèn hoa sen xinh đẹp và đang có người đến thắp sáng. Bây giờ thì các em đang như cây đèn màu cam xinh xắn tỏa sáng toàn thân, và được một người nào đó bưng để lên trên bàn. Cây đèn màu cam ấm áp với vẻ sáng ngời như trí tuệ (wisdom). Đèn càng sáng thì bóng tối càng tan biến, giống như trí tuệ tỏa sáng thì mê lầm không còn. Ngọn đèn ấy tượng trưng cho lời dạy của Phật. Lời dạy ấy hướng dẫn chúng ta ra khỏi tối tăm. Lúc chúng ta có thái độ xấu hoặc giận hờn. Chúng ta cần lời dạy của Phật để dẫn ta ra khỏi bóng tối. Ngọn đèn cũng làm cho người khác đừng đắm chìm trong bóng tối mà phải đến với ánh sáng trí tuệ (wisdom). Chuyển tải ngọn đèn trí tuệ đến những nơi tối tăm trong căn phòng, trong cả ngôi chùa, ngay cả thế giới và nhân loại. Mỗi em là một ngọn đèn đặc biệt của nhân thế trên quả địa cầu quý trọng nầy, tập các em có ý thức ấy.

Các giáo chức có thể dùng những đề tài khác, tránh màu sắc tôn giáo nếu muốn. Thí dụ, nghĩ về một bông hoa thơm ngát khác, một ánh sáng của mặt trăng đang từ từ hiện lên từ chân trời…

3. Đề nghị vài loại thiền khác: Nếu tìm trên mạng, chúng ta sẽ thấy vô số loại thiền. Sau đây là một số đề nghị được nhiều người quan tâm sử dụng:

- Thiền quán & thiền chỉ: Tưởng tượng thiết lập một “cung điện” an bình. Loại thiền nầy thích hợp cho những học sinh bị dồn nén, lo âu. “Thiền sinh” đứng một phía bên ngoài cánh cửa, tay cầm chìa khóa. Phía bên kia cửa là một phòng an toàn, mát mẻ, vui vẻ, thư giãn… Lúc mở cửa đi vào bên trong từ phía ồn ào nóng hoặc lạnh bên ngoài, chúng có cảm giác bên trong giống như một công viên, một phòng thiền an lạc, một nơi gặp các bạn cùng lứa tuổi... Bảo các em tìm một chỗ ngồi thích hợp, hít vào thở ra khoảng 5 phút, chúng sẽ cảm thấy nhẹ nhàng, an lạc, thư giãn, bớt nhức mỏi, khỏi căng thẳng. Bảo chúng tưởng tượng mình đang đi trên mây, đi trên một cánh đồng đầy hoa thơm cỏ lạ, nước trong veo chảy rì rèo dưới khe suối, chim đang bay trên bầu trời, tâm hồn các em tưởng chừng như bay cùng đàn chim vượt gió mây ngàn. Kế tiếp, các em duỗi hai chân và hai tay, thở ra một hơi dài, rồi hít vào cũng một hơi dài nhưng tay chân thư giãn. Dõi theo hơi thở ra vào hoặc tập trung hơi thở vào bụng, phồng xẹp khoảng 5 lần, sau đó xả thiền bằng cách xoa 2 tay vào nhau rồi vuốt nhẹ lên mặt, lên lưng quần và 2 chân để, tránh bị tê mỏi… Đây là loại thiền vừa quán vừa chỉ, rất thích hợp cho các em mới bắt đầu.

- Thiền thở…: Các em được hướng dẫn dõi theo hơi thở vào và hơi thở ra. Hoặc tâm chú ý vào ngọn đèn sáp nhỏ trong phòng hoặc nhìn vào một chấm có màu sắc trên tường, hoặc tập trung tâm vào giữa hai chặn mày... Loại thiền nầy thông dụng và dễ thực hành.

LÀM THẾ NÀO ĐỂ DẠY THIỀN CHO TRẺ EM?
(How to teach meditation to kids)(3)

Với đời sống khoa học kỹ thuật tràn ngập như ngày nay, con người luôn quay cuồng như chong chóng và rất dễ bị kích động do hoàn cảnh xung quanh. Chương trình bận rộn, thúc đẩy chúng ta phải làm nhanh, phải đi nhanh, không thể sống chậm và làm việc chậm chạp được. Trong tay chúng ta luôn có những dụng cụ điện tử, như điện thoại thông minh, iphone, ipad… Những thiết bị đó thay vì hỗ trợ cho cuộc sống, chúng lại có tác dụng phụ là cuốn hút chúng ta vào thế giới ảo, tách biệt con người với các quan hệ giao tiếp xã hội, điều này càng làm cho nội tâm của ta không còn an lạc nữa, thậm chí có nhiều người trẻ bị trầm cảm hoặc tự kỷ trong thế giới công nghệ, ù lì và xơ cứng trong các mối liên hệ thật. Chính vì vậy, càng sử dụng công nghệ nhiều bao nhiêu, càng có khuynh hướng rơi vào tình trạng căng thẳng và mệt mỏi nhiều bấy nhiêu… 

Đó là người lớn, trẻ em cũng không khác. Chúng hấp thụ năng lượng của cha mẹ và hoàn cảnh môi trường xung quanh. Vì thế, các bậc phụ huynh nên gởi con em đến các trung tâm thiền tập để học cách tập trung và chú ý. Từ đó, chúng sẽ học được cách quản trị cảm xúc tốt. Ai cũng thương yêu con cháu, và mong muốn những điều tốt đẹp đến với chúng, vậy thì tại sao chúng ta lại không trao cho thế hệ tiếp nối của mình một công cụ quý báu để chúng có khả năng trở thành người tỉnh thức và được trang bị bản lĩnh đương đầu với mọi biến cố lúc khi bước chân vào đời.

Thiền dạy con người sống với những phút giây hiện tại, an lạc, yêu thương và thông cảm. Thiền giúp ta sống gần với bản thể thực của chính mình, xây dựng một tình yêu trong tâm đầy giá trị và nhân bản.

 Nhiều nghiên cứu cho thấy, Thiền chánh niệm giúp dễ tập trung, tăng trưởng chú ý và cải tiến trí nhớ. Phụ huynh có thể đạt được các ích lợi kỳ diệu ấy. Con em chúng ta cũng thế, chúng nên có những phương tiện quý báu nầy để đi vào đời, và sử dụng suốt cả cuộc đời. Thế hệ con em được hưởng những lợi lạc nhờ thiền. Trang Huffingtonpost viết, hầu như cả nước (Mỹ), Chánh niệm được phổ cập do sự tác động của các bậc phụ huynh. Để các em siêng và thích ngồi thiền, dưới đây là một số đề nghị:

DẠY THIỀN CHÁNH NIỆM

1. Cha mẹ phải làm gương: Điều quan trọng trước tiên là phụ huynh phải biết thiền, sau đó mới có thể chỉ dạy cho con em mình. Nhiều trường hợp con cháu hay tò mò xem bố mẹ thiền, chúng cũng tự bắt chước theo.

2. Thực tế, hợp với độ tuổi: Thí dụ, đổ nước vào trong cái chai bằng thủy tinh có chứa cát. Lắc mạnh chai, hỏi các em thấy gì trong đó? Dĩ nhiên là chất dơ từ cát làm cho nước đục không thấy tinh thể của cát trong chai. Để yên cho nước lắng một thời gian khoảng 20 phút. Hỏi các em thấy gì không? Dĩ nhiên là nước lắng và trong veo, thấy những hạt cát qua lớp nước tinh tuyền. Não bộ con người cũng tương tự như thế. Lúc tâm suy nghĩ lăng xăng đủ thứ thì năng lượng bộ não bị tiêu hao rất nhiều. Hệ thần kinh có thể trở nên lộn xộn, thậm chí gây ra các triệu chứng nhức đầu, phát điên và căng thẳng. Nếu tâm tĩnh lặng thì sự suy nghĩ sẽ rõ ràng dễ thấy mọi sự xung quanh ta. Thiền được ví như dòng nước tĩnh lặng là vậy.

3. Chia sẻ và cảm thông: Trẻ em cũng có nhiều vấn đề giống người lớn. Các em vui vì được cha mẹ hay thầy giáo khen. Buồn lúc bị bạn chế giễu, hoặc bị người lớn la rầy. Không vui vì chẳng có ai cảm thông, an ủi. Lo vì sợ bị phạt, bị đánh đòn,… Do vậy, chuyện trò, tìm hiểu tâm tình các em để tạo sự thông cảm hòa nhập, tránh căng thẳng. Giải thích cho các em biết cách phớt lờ các nỗi buồn và lo nếu có. Thông cảm và tha thứ lúc bạn bè nói xấu mình. Bên cạnh đó, tĩnh lặng (thiền) là liều thuốc quý nhất để các em phát triển tánh an lạc, yêu đời. Hít vào thở ra trên 20 lần là có thể cảm nhận an lạc ngay. 

4. Hy vọng thực tế: Nên biết, kết quả của một sự việc thường là do sự lặp lại nhiều lần. Đều đặn, thường xuyên, kiên nhẫn là mấu chốt của sự thành công. Do vậy, không nên bắt buộc, thúc đẩy các em phải tận lực mà để các em làm trong niềm vui trong tự nguyện và an lạc. Bắt đầu hướng dẫn chúng thiền vài phút, rồi kể chuyện một con kiến (thí dụ) leo lên ngọn cỏ rồi rơi xuống vì sương mai còn ướt. Chú kiến tiếp tục leo lên rồi bị rớt xuống hằng chục lần. Nhờ kiên nhẫn nên cuối cùng chú cũng lên được đỉnh cao của ngọn cỏ để hút mật. Sau câu chuyện nầy có lẽ các em sẽ tự động ngồi thiền để được “mật”, chẳng cần ai thúc giục. 

5. Trang trí đặc biệt: Trong nhà nên để dành một chỗ đặc biệt cho “thiền sư” tí hon. Có gối ngồi thiền, áo quần và trang trí cũng đặc biệt để bé cảm thấy mình được đón nhận và ưu đãi đặc biệt.

6. Bấm giờ: Nên dùng đồng hồ (timer) để bé biết mình thiền được bao nhiêu phút. Tùy theo tuổi, từ 3-5 tuổi, thiền khoảng 4-5 phút là vừa. Việc báo đến giờ rất cần để trẻ không lo nghĩ (tâm tán loạn) rằng giờ đã đến nhưng không ai báo. 

7. Hướng dẫn: Hướng dẫn các em cách ngồi kiết già hay bán già (không phải là điều kiện), đôi mắt nhắm hay lim nhim giúp máu huyết lưu thông bình thường, dễ tập trung ý nghĩ, tâm yên tĩnh, rỗng lặng, thư giãn. Điều quan trọng không thể thiếu là dõi theo hơi thở ra vào, tâm không suy nghĩ bất cứ một điều gì khác. Các em có thể dùng hai ngón tay (tưởng tượng 2 cây đèn nến) để gần miệng, hít vào cho lồng ngực căng lên, rồi thở ra mạnh và dài tưởng như đang thổi hai cây đèn cầy trong một buổi tiệc sinh nhật.

8. Để tự nhiên: Lúc mới bắt đầu, các em ngồi tĩnh lặng có thể khó. Nếu tâm chạy tán loạn hoặc bồn chồn lo âu cũng không sao. Nhưng từ từ khuyến khích các em nên thư giãn, đưa tâm trở về với hơi thở. Nếu thực tập đều đặn và trải qua một thời gian, các em sẽ quen dần với việc ngồi yên lặng. Dần dần, chúng cảm thấy có những lợi ích rất ngạc nhiên của thiền và chánh niệm. Như thế, chúng ta đang trao cho thế hệ trẻ và nhân thế một món quá quý báu bằng cách dạy trẻ biết thiền. Dưới đây là một loại thiền khác.

DẠY THIỀN THƯ GIÃN(4)

Căng thẳng và lo âu ngày càng gia tăng trong thế hệ trẻ, Thiền thư giãn sẽ mang lại hiệu quả rất tốt cho tình huống nầy. Bài hướng dẫn dưới đây sẽ giúp bạn dạy các em, từng người hoặc từng nhóm.

a. Chỗ ngồi yên tĩnh, thoải mái không phải chen lấn và phiền phức ai. Có thể trong phòng học hoặc ngoài công viên vắng lặng.

b. Giải thích: cho các em hiểu mục đích, nội dung và lợi ích của thiền, nếu không, các em đôi lúc lo ngại không dám tham gia. Người lớn ít quan ngại vì họ đọc báo, nghe tin, bạn bè giới thiệu hoặc lời khuyên của bác sĩ, y tá. Còn các em thì mới đi vào đời, mọi việc còn bỡ ngỡ, nên cần được hướng dẫn rõ ràng tường tận. Nếu cần, có thể cho các em nghe một bản nhạc thiền trước.

c. Thời lượng và cách thiền: Tổng quát, cũng giống như người lớn, trẻ em sẽ ngồi thiền tốt lúc biết cách ngồi thiền, và biết thiền là gì, ít nhất là quen với vài cách thiền mà các em cảm thấy tin tưởng hoặc tự do không bị bó buộc. Giới thiệu vài cách thiền sẽ làm gia tăng sự sống động và tin tưởng của tuổi trẻ. Thời lượng khoảng từ 5-10 phút có thể là thích hợp cho các em, nhất là những em mới bắt đầu. Nhưng luôn nhớ là không nên cứng nhắc.

d. Nhẹ nhàng trong các buổi thiền: Trẻ em dễ bị buồn ngủ lúc thiền, nhất là lúc quá mệt vì vừa làm xong bài thi trong lớp (thí dụ). Điều nầy cho thấy các em cần giấc ngủ. Nhưng giấc ngủ như thế sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ thông thường vào buổi tối. Ngồi trên ghế, trên nệm là những phương tiện tốt để thiền. Ngoài mục đích thiền để có thể ngủ được, đòi hỏi các em phải tỉnh táo, ý thức và đúng cách lúc thiền, nhưng không nên ép.

e. Không gian thích hợp: Tốt nhất là các em không nên ngồi quá gần, đụng tay người bên cạnh. Anh chị em trong gia đình ngồi gần nhau là điều có thể tốt, nhưng hai học sinh trong lớp không ưa nhau mà ngồi gần nhau thì khó tập trung vì tâm phiền não xuất hiện. Ngồi phải ngay ngắn tĩnh lặng không nên cười khúc khích hoặc đùa giỡn với bạn học xung quanh.

Tóm lược

Tuổi trẻ là rường cột của quốc gia và thành trì của nhân loại, nhưng rường cột và thành trì ấy thiếu chất lượng thì xã hội cũng sẽ bị thụt lùi. Dưới ánh sáng khoa học, thiền không những là dòng suối cam lồ mà con người cần có để thăng hoa cuộc sống và chuyển hóa xã hội, mà thiền còn là những liều thuốc giúp chữa nhiều chứng bệnh nan y của thời đại, mà trong nhiều trường hợp, thiền được đánh giá là công hiệu hơn thuốc. 

Trẻ em cần có những phương pháp và loại thiền thích hợp với tuổi thơ ngây trước lúc vào đời. Cha mẹ ai cũng muốn con mình không những mạnh khỏe, thông minh, hiền lành, đạo đức… mà còn là những ngôi sao xuất chúng rạng ngời trong cõi thế nhân. Thiền, có thể là một đáp án cho những ước mơ chính đáng ấy mà chẳng tốn đồng bạc nào. Chúng ta còn gì để do dự chăng?

VÀI CÂU HỎI GỢI Ý

1. Nêu lý do, tại sao tuổi trẻ cũng cần đến thiền?
2. Kể vài loại thiền thích hợp cho tuổi trẻ.
3. Đề nghị vài cách dạy thiền cho tuổi trẻ.
4. Thiền thư giãn, thích hợp cho tuổi trẻ?
5. Bạn có ý kiến nào ngoài ý kiến trong bài nầy? 

TÀI LIỆU THAM KHẢO

(1)http://www.huffingtonpost.com/2013/05/23/meditation-for- kids_ n_3318721.html,
(2)http://www.huffingtonpost.com/dawn-gluskin/teaching-children - meditat_b_3891216.html
- http://gabbyb.tv/blogs/teach-meditation-kids
(3)http://www.wikihow.com/Teach-Kids-Relaxation-Meditation,
(4)Những hình trong bài, nguồn: google (photos and images of children meditation)
 
Bài 10: Thiền cho học sinh
(Meditation for student)

Tương lai của mỗi người phần lớn tùy thuộc vào kiến thức. Kiến thức bắt nguồn từ kinh nghiệm bản thân xuyên qua việc đọc sách và đến trường.

Vì mối tương quan không thể thiếu giữa việc học và cuộc đời. Do vậy học sinh nào cũng muốn giỏi, điểm thi cao, mỗi năm một lớp hoặc hơn, thay vì một lớp hai năm.

Để giúp cho việc học tốt hơn, theo cách từ ngàn xưa, người ta tìm các loại cây, lá, hay loại động vật nào có thể giúp trí nhớ. Hiện nay trên thị trường có nhiều loại thuốc giúp trí nhớ, như thuốc glutaminol, thuốc dưỡng não...Nhưng thuốc phải tốn tiền và nhiều loại có phản ứng phụ.

May thay, nhiều thập niên qua, khoa học gia và y giới tìm thấy một loại thuốc đặc biệt cho cơ thể, đời sống của con người, và gia tăng trí nhớ. Loại thuốc “đặc sản” này cũng giúp cho bộ não hoàn thiện hơn mà không tốn tiền, không bị phản ứng phụ. Loại thuốc ấy là thiền.

MƯỜI LỢI ÍCH CỦA THIỀN ĐỐI VỚI NÃO BỘ

Các bạn học sinh (và sinh viên) sẽ thấy một chân trời mới, một tương lai sán lạn hơn nhờ sự diệu dụng của thiền. Nếu thiền vài chục phút mỗi ngày, bạn sẽ thấy sức khỏe, hạnh phúc và việc học đều được gia tăng. Mời các bạn theo dõi 10 lợi ích của thiền đối với não bộ của chúng ta.

1. Tăng chỉ số thông minh (Rise in IQ levels). Thiền sẽ giúp hoạt động của não bộ, óc sáng tạo thực tiễn và chỉ số thông minh tăng cao. Nếu được vậy, mỗi học sinh là một ông Albert Einstein con. 

2. Căng thẳng giảm (Academic stress goes down): Thiền sẽ giúp học sinh có điểm thi cao và làm giảm căng thẳng, tập trung chú ý tốt, nhiều tỉnh thức và có thêm khả năng chống căng thẳng lúc làm bài thi.

3. Kết quả việc học được cải thiện (Improved academic achievement)

 Thí nghiệm cho thấy, những học sinh có thực hành thiền thì điểm thi toán và Anh ngữ gia tăng đáng kể.

4. Tập trung chú ý tốt (Better focus): Tâm hồn tĩnh lặng nhờ thiền. Vì thế 50% sự căng thẳng, trầm cảm, khiếm khuyết hiếu động được thuyên giảm.

Điều nầy mang đến một chuỗi những phản ứng tích cực làm tăng khả năng chú ý trong công việc, khả năng chú ý của não bộ và cải thiện kỹ năng diễn đạt. 

5. Hiệu năng và hoàn chỉnh của não bộ (Brain integrity & efficiency): Thiền không những làm cho bộ não hành hoạt sắc bén hơn, mà còn làm cho não trở thành một chỉnh thể hoạt động đồng bộ. Những sinh viên đại học thực hành thiền, tìm thấy có những thay đổi các tế bào trong vùng não liên hệ đến tính  tình  và cảm xúc. Ngoài những lợi ích đó, thiền còn mang đến những nhận thức tốt và hiểu biết rộng. 

6. Giảm trầm cảm và lo âu (Reduction in depression and anxiety): Thiền làm giảm tình trạng lo âu, và không những giảm triệu chứng trầm cảm mới phát sinh, mà ngay cả người bị trầm cảm kinh niên. Thí nghiệm cho thấy, nhóm thiền tập giảm 48% triệu chứng trầm cảm so với nhóm không thiền. 

7. Giảm hút và nghiện ngập (Reduction in destructive addiction): Không có gì hại trong việc hưởng thụ. Tuy nhiên, chế ngự được sự nghiện ngập là chìa khóa cho sự thành công trên trường đời. Thiền Siêu vượt (Transcendental Meditation) cũng đem lại hiệu quả giảm nghiện rượu và ít hút (cần sa) gấp 2 hoặc 3 lần, so với chương trình giáo dục chống tệ nạn nghiện ngập nầy. 

8. Giảm bỏ học, tư cách tốt hơn (Lower absenteeism, better behavior): Bước hoành tráng đầu tiên của việc học là không bỏ lớp. Bên cạnh những ích lợi như trên, học sinh và sinh viên tránh được phần lớn các rắc rối tại trường như, bạo động học đường, xô xát nhau, hoặc bị phạt nghỉ học định kỳ.

9. Giảm nguy cơ bệnh tim mạch (Lower risk of cardiovascular diseases): Hãy sống khỏe mạnh (stay healthy). Hành thiền đều đặn sẽ giúp các bạn giảm cao huyết áp, giảm lo âu và trầm cảm. Thí nghiệm cho thấy, những học trò trước đây bị chứng tăng huyết áp, nhưng nhờ ngồi thiền một thời gian vài tháng, bệnh tăng huyết áp đã thay đổi, bệnh nhân trở lại bình thường. 52% cơ hội bệnh tăng huyết áp không còn tái phát trong những năm còn lại của cuộc đời.

10. Học sinh vui tính và tự tin hơn (Happier, more confident students): Cuối cùng, nhưng không phải là hết, các nghiên cứu cho thấy những học sinh có thực hành thiền hàng ngày, kết quả tốt cho các triệu chứng như quá xúc động, tự đề cao và kìm chế được xúc cảm.
Thực tế, lợi ích của thiền không phải chỉ có bao nhiêu mà còn vô số. Thiền Chánh niệm (Mindfullness Meditation) có thể làm giảm căng thẳng, biết về chính mình nhiều hơn, điểm thi cao, giúp quân nhân chiến đấu tốt và ít bị bệnh tâm thần, ít bị các chấn thương não bộ trước và sau chiến đấu, giúp người bị nhức (mỏi) đối trị tốt hơn trong việc chống căng thẳng, giúp não bộ kiểm soát tiến trình đau nhức, nhận biết tự thân, điều chỉnh cảm xúc và chú ý, giúp y giới làm việc tốt hơn, giúp ta trở nên người tốt hơn vì lòng từ bi tăng trưởng, giúp chữa bệnh ung thư vì thiền làm giảm căng thẳng, giúp người lớn ít cảm thấy cô đơn, giảm chi tiêu y tế hằng năm, ít cảm cúm, giúp các em trẻ và quý bà có thai ít bị trầm cảm, 70% người béo phì có thể giảm cân, ngủ ngon giấc hơn, và v.v… Quý độc giả có thể nghiên cứu thêm theo các tài liệu trong phần tài liệu tham khảo.

Có lẽ không còn gì để do dự qua các nghiên cứu khoa học. Ta là sản phẩm sáng tạo của chính mình ta. Người hành thiền đều đặn, sẽ có sức khỏe hơn, thông minh hơn, đẹp hơn, sống có hạnh phúc hơn… Những điều này đang nằm trong tầm tay. Mong các bạn, sẵn sàng thực hành vì lợi ích của chính mình, còn gì cần suy nghĩ nữa chăng? 

Bài 11: Thiền và trường học
(Meditation and Education)

Những lợi ích của thiền đối với học sinh 
10 lý do, cần đem thiền vào trường học
ĐH Maharishi University of Management (MUM)
Thiền tại trường học và kết quả
Não bộ và thiền trong trường học


Ngày nay từ Á sang Âu, từ Đông sang Tây, từ châu Mỹ La tinh đến Phi châu…, có vô số trường đã và đang dạy thiền cho học sinh từ các lớp mầm non. Nhiều thí nghiệm của các chuyên gia, của các trường và kết quả như thế nào về việc đem thiền vào trường học, mời quý độc giả tìm hiểu qua bài viết nầy.

NHỮNG LỢI ÍCH CỦA THIỀN ĐỐI VỚI HỌC SINH

Theo tổ chức David Lynch Foundation, tổng quát, thiền có ba lợi ích chính: Cải thiện việc học, giảm căng thẳng và giảm bạo động. Với khẩu hiệu “Tĩnh lặng sẽ đổi đời” (Quiet time changes lives), “chuyển hóa đời sống, chuyển hóa học đường, chuyển hóa người hàng xóm và xã hội” (it will transform our society).

Chúng ta sẽ thấy những lợi ích khác do áp dụng thiền vào trường học, từ San Francisco (Cựu kim sơn) miền Bắc California, Mỹ, đến các trường học tại miền Đông như Detroit, Connecticut, Washington DC… 

Ông James S. Dierke, Viện phó điều hành các viên chức phụ trách trường Liên bang tại Mỹ, phát biểu,“Thời gian tĩnh lặng” là một chương trình có ảnh hưởng tốt nhất mà tôi chưa từng chứng kiến qua 40 năm trong lĩnh vực giáo dục. Sự tĩnh lặng nuôi dưỡng học sinh, và cung cấp cho chúng một công cụ giá trị lớn lao cho cuộc đời” (…It is nourishing these children and providing them an immensely valuable tool for life (Jamie@DavidLynch-oundation.org).

Trang mạng cũng cho biết, chấn thương do căng thẳng tại các trường trong vùng dân cư có thu nhập thấp, là một thực tế xảy ra cho hàng triệu trẻ em lớn lên trong bầu không khí bị đè nén vì nghèo, bạo động và lo sợ. Sự căng thẳng làm trở ngại việc học và xói mòn sức khỏe, cả thể xác lẫn tâm hồn.
 
SỐ LIỆU THỐNG KÊ CHO THẤY TÌNH TRẠNG THẬT ĐÁNG QUAN TÂM

25% tuổi vị thành niên bị chấn thương do những rối loạn và tâm trạng bất an lo sợ (anxiety disorders). 6.5 triệu trẻ em phải phấn đấu với những cản trở khả năng học của chúng. 

Gần 3 triệu trẻ phải dùng thuốc chống bệnh “Suy giảm chú ý do tăng động” (nearly 3 million children receive medication for ADHD). Tự tử là nguyên nhân thứ ba giết chết lứa tuổi teen.

Theo thống kê, có nhiều học sinh bị nghiện ngập. Cứ một trong 4 học sinh trung học được biếu tặng, được bán hoặc được cho cần sa, ma túy bất hợp pháp ngay trong địa phận của nhà trường (given illegal drugs on school property). Một trong 3 trẻ em bị nạn béo phì.

Nhưng may thay, bên cạnh đó, thiền làm giảm 40% tâm trạng buồn chán. Trong hai năm, giảm 65% tình trạng xung đột bạo động (65% decrease in violent conflict over two years). Việc bỏ học giảm 86%.

Không phải chỉ có học sinh bị căng thẳng làm giảm khả năng học tập, mà căng thẳng cũng làm cho giáo chức mất dần hứng thú và kiệt sức trong việc giảng dạy (High stress levels also damage teachers and educators, resulting in extremely high burnout rates).

Việc áp dụng “chương trình tĩnh lặng” trong nhiều trường học cho thấy, không những điểm thi của các học sinh được tăng 10%, óc sáng tạo phát triển, mà ngay cả trí nhớ của các em cũng như giáo chức được tăng trưởng và giảm căng thẳng kinh niên, gia tăng hạnh phúc, tăng tập trung chú ý và lòng tự tin (Greater happiness, focus and self-confidence).
MƯỜI LÝ DO CẦN ĐƯA THIỀN VÀO TRƯỜNG HỌC

Ngoài những lợi ích của thiền mà tổ chức của Tiến sĩ David Lynch vừa nêu trên, chúng ta cũng thấy trên mạng “Project Meditation. Org” liệt kê 10 lý do cần đưa thiền vào trường vì, thiền giúp học sinh giảm căng thẳng, gia tăng khả năng tập trung chú ý, củng cố trí nhớ, phát triển sự hòa thuận, cải thiện các mối quan hệ, đem đến một phương pháp giảm căng thẳng lâu dài, đạt được một thời gian yên lắng suốt ngày, hồi phục sức lực…

Trang mạng viết tiếp, “Thiền làm cho học sinh giảm huyết áp, giảm căng thẳng, giảm khả năng bị bệnh tim mạch, giảm những bất hòa giữa các học sinh, gia tăng khả năng học tập, phát triển óc sáng tạo, điểm thi cao. Giúp học sinh biết kính trọng người khác, nhất là kính trọng giáo chức và nhân viên nhà trường, giúp biết cách đương đầu với những khó khăn hằng ngày và, những đề thi khó giải, giảm làn sóng não quá dao động… Ngoài ra, khoa học gia cũng đã từng chứng minh rằng thiền làm gia tăng độ dày của vỏ não. Đó là vùng liên hệ chú ý tập trung” (scientist have proven meditation increases the thickness of the brain cortex…). 

Bài viết khuyên “…tất cả giáo giới nên đưa thiền như là một môn học vào trong trường vì, đó là dưỡng chất của sự sống. Đó là nghệ thuật để có sự thư giãn, khỏi bị căng thẳng (stress). Ít căng thẳng, con người hứng thú làm việc, học sinh cũng vui vẻ thích học thay vì bỏ trốn”, (…all teachers should start including meditation in school(1). 

Đại học Maharishi University of Management (MUM)

Đại học MUM có trụ sở chính tại Mỹ, và nhiều chi nhánh trên thế giới (Canada, Anh, Đức, Úc, Ấn, Phi châu, Nhật, Nam Mỹ, Đông Nam Á châu, Bắc Ái Nhĩ Lan, Do Thái...).

Vì thiền phát xuất từ tôn giáo Đông phương. Do đó, hầu hết những cá nhân hoặc tổ chức đều cố tách thiền ra khỏi màu sắc tôn giáo để tín đồ các tín ngưỡng khác có thể tập thiền mà không cảm thấy mất tự nhiên.

Vì vậy, tổ chức của Tiến sĩ David Lynch dùng cụm từ “Thời gian tĩnh lặng” (Quiet Time, viết tắt QT), Đại học MUM dùng từ “Thiền siêu vượt” (Transcendental Meditation), nhóm khác sử dụng “Thiền chánh niệm” (Mindfulness meditation)... Dù tên gọi có khác nhau nhưng tất cả đều là thiền, phát xuất từ Phật giáo. Chứng cớ là Phật Thích Ca liên tục thiền định 49 ngày và đắc đạo, tượng Phật Thích Ca luôn luôn ở thế ngồi thiền, thấy rõ.

Kinh Phật có nhiều cuốn chuyên dạy về thiền như kinh “An ban thủ ý, kinh Đại niệm xứ, kinh Quán niệm hơi thở, kinh Tứ niệm xứ… Có nhiều cách thực tập thiền, theo cách nào cũng được, miễn là định được tâm.
.
Thiền nói chung, có tác dụng giúp người thực hành đạt được sự tĩnh lặng, yên lắng, có thêm nhiều nghị lực. Từ đó, con người năng động, thông thái, nhìn xa thấy rộng và kinh nghiệm hơn trong các sinh hoạt đời thường.

Tôi định nghĩa thiền là sự an lạc, chú ý tập trung tâm vào một đối tượng mà không suy nghĩ về một vấn đề nào khác. Từ định nghĩa nầy, tôi lờ đi hai chữ siêu vượt sau chữ thiền để dễ hiểu. Bốn câu hỏi đáp, giúp thấy rõ hơn về lợi ích của thiền:

1. Hỏi: “Chức năng kỹ thuật của thiền (siêu vượt) trong tiến trình học tập như thế nào?

Bác sĩ niệu học Kulreet Chaudhary, bệnh viện Scripps Memorial Hospital, trả lời:

- “Kỹ thuật của thiền là một phương thức dễ làm tan biến căng thẳng, tăng trường ý thức đầy đủ và sâu sắc hơn cho chương trình giáo dục hiện nay, nhờ hệ thần kinh hai chiều của giáo chức và học sinh được nuôi dưỡng”. 

2. Hỏi: Có cuộc nghiên cứu nào cho thấy kỹ thuật của thiền thực sự ích lợi cho học sinh và giáo chức? 

Bác sĩ Gary Kaplan, giáo sư khoa Thần kinh tại Đại học Hofstra University School of Medicine:

-“Vâng. Những cuộc nghiên cứu rộng rãi được công bố trên tạp chí cho thấy kỹ thuật nầy làm phát triển sức khỏe toàn diện rất đáng chú ý, nếu bạn có thể để ra ngày hai lần từ 15-20 phút là có thể làm giảm căng thẳng và cho phép bạn có nhiều sáng tạo và động lực trong các hoạt động - bạn đã nắm được then chốt để có sức khỏe tốt hơn” (you have a key to better health).

3. Hỏi: “Kỹ thuật của thiền làm gì cho học sinh”

- Bác sĩ tim mạch Cesar Molina, M.D., F.A.C.C. viết, “Thiền là một kỹ thuật tâm sinh lý đơn giản được kiểm nhận khoa học, dễ thực hiện, và làm thăng tiến sự phát triển não bộ. Kỹ thuật tâm thần đơn giản nầy là một “công cụ” quan trọng để nhà giáo dục hoàn thành mục đích tối hậu của mình - nuôi dưỡng hệ sinh lý thần kinh để mỗi cá nhân có thể đạt được khả năng phát triển”.

4. Hỏi: “Kỹ thuật thiền có thể làm giảm căng thẳng để khỏi bị bệnh suy giảm khả năng chú ý do loạn tăng động - ADHD?”

Theo tiến sỹ tâm lý thần kinh họcWilliam Stixrud:

-“Kỹ năng của thiền đóng một vai trò cực kỳ quan trọng trong việc làm giảm thiểu các vấn đề chán học, thiếu tập trung chú ý. Trong một số trường, thiền đã đóng vai trò rất thực tế trong việc giúp các em vượt qua ý muốn bỏ học, thiếu chú ý và tác phong đạo đức kém”. Dưới đây là một loại thiền khác được áp dụng vào học đường.

THIỀN CHÍNH NIỆM

Theo the Universities website, Thiền Chánh niệm là thiền truyền thống đã được hàng triệu người thực hành qua hàng ngàn năm (that has been used by millions of practitioners for thousands of years).

Trong vài thập niên qua, rất nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy lợi ích của thiền chánh niệm, nên người ta thiết lập những chương trình thường xuyên để thực hành đều đặn trong trường vì lợi ích cho học sinh. 

Nhiều khoa học gia các bang khác nhau tại Mỹ, làm việc chung với nhóm giáo sư Đại học Wisconsin, họ tìm thấy “… những ai thực hành thiền chánh niệm hơn hai tháng là có khả năng đương đầu với các cấp độ căng thẳng khác nhau và ngăn chặn sự cạn kiệt năng lực” (…who engaged in a Mindfulness practice over a period of 2 months have a greater ability to deal with their stress levels and are able to prevent ‘burnout’).

Theo họ, “Những người thực hành thiền chánh niệm cho thấy có sự giảm thiểu căng thẳng tâm lý, lớp học được tiến hành có trật tự và lòng từ bi tự nguyện được gia tăng” (theo University website, và video của Tiến sĩ Richard J. Davidson, PhD).

Những học sinh trung học thực hành thiền mỗi ngày, kết quả, số học sinh vắng mặt giảm 25%, học sinh bỏ học giảm gần 38%.

Năm 2012, ít nhất là có 91 trường trong 13 tiểu bang tại Mỹ thực hành thiền (As of 2012, at least 91 schools are implementing meditation in 13 states).

CHƯƠNG TRÌNH THIỀN TRONG TRƯỜNG HỌC VÀ KẾT QUẢ
(Meditation Programs in Schools and Outcomes)

Nhiều cuộc nghiên cứu và thử nghiệm thiền của vô số các chuyên gia, độc giả có thể tìm thấy trên các mạng liệt kê ở cuối bài(2). 

Một trong những thí nghiệm và so sánh quan trọng (từ năm 2007 đến 2011), xác tín, nhờ thiền mà học sinh trường Visitacion Valley (đường vẽ màu vàng, hình bên trái) bỏ học giảm hẳn một nửa. Trong lúc đó, vì nhiều trường học tại California thiếu chương trình thiền, nên toàn bang chỉ số học sinh bỏ học giảm rất ít (xem đường màu da cam hình trái). 

Hình bên phải cho biết học sinh trốn học toàn bang California gia tăng (đường màu da cam). Trái lại, học sinh trốn học của trường Visitacion Valley giảm đến 61% (hình phải, đường màu vàng).

Một thí nghiệm mẫu về kết quả của thiền được thực tập tại trường Sequoia Union High Infographic: Maili Holiman*** School District. Chương trình nhận được sự tài trợ 35 ngàn mỹ kim (Funded with $35,000 USD). 

Ban điều phối có ba chuyên gia tâm lý trị liệu có mặt hai lần một tuần (three psychotherapists to be there twice a week for  therapy sessions). Mỗi lần 18 phút cho các học sinh đã từng bị giam tù và hoặc bị đuổi khỏi trường. Các em được hướng dẫn thiền không mang màu sắc tôn giáo do các chuyên viên đã được huấn luyện. Học sinh ngồi yên lặng, nhắm mắt, tự do để sự chú ý tự nhiên rong ruổi ít dần, rồi yên lắng hơn (twice a day for 18 minutes).

Thái độ của học sinh đối với chương trình tập huấn này đã được thay đổi từ lúc mới bắt đầu. Mỗi buổi sáng, ban quay phim tự do đến thu hình các khóa thiền. Một học sinh phát biểu, “Lúc đầu tôi thấy kỳ quặc và buồn cười. Tôi không quyết tâm thực tập. Nhưng thiền đã giúp tôi vượt qua nhiều vấn đề khó khăn tại nhà và kềm chế sự giận hờn”, (I thought it was weird and funny…”). Một học sinh khác nói “Thiền là thuốc của tôi, (Meditation is my medicine). 

Theo các dữ kiện tại Trung tâm Sức khỏe và Thành tích của Học trình, học sinh bỏ học giảm xuống 50% trong 5 năm. Học sinh trốn học giảm 61% trong 4 năm (Truancy rates…have dropped by 61 percent). 

Một nghiên cứu khác, Thiền chánh niệm (Mindfulness meditation) được dùng cho các học sinh lớp một, hai và ba do Đại học bang Arizona, Mỹ, thực hiện. Kết quả, học sinh cải thiện được khả năng chú ý, kỹ năng hoạt động xã hội và giảm việc lo lắng lúc làm bài thi. 

Nhiều thí nghiệm tương tự tại miền Bắc Canada trên 12 trường mẫu giáo cũng cho thấy kết quả tương tự. Tại lớp học, cảm xúc tích cực và sự chú ý được gia tăng, hành vi gây hấn được giảm (mindfulness education increased positive emotions and attention in class and reduced aggressive behavior). 
 
NÃO BỘ VÀ THIỀN TRONG TRƯỜNG HỌC
(The brain and meditation in school)

Bài báo ngày 16.12.2013, ông Leonardo L. Leonidas viết:

“Chúng tôi chú trọng dạy học sinh chuyên mục 4 chữ R: reading, ‘riting, ‘rithmetic and research (đọc, viết, toán và nghiên cứu), mà không đề cập đến các vấn đề cần thiết như sự chú ý, tự kiềm chế, tỉnh thức, tích cực và hoạt động của não bộ.

Người ta không để ý rằng, nhiều người lớn tuổi mang lắm chứng bệnh bắt nguồn từ tấm bé. Cũng như không hề biết cụ thể sự liên đới giữa não bộ và việc học kém có tương quan chặt chẽ với nhau.

Trường Renfew Elementary School tại Vancouver, Canada, thực hiện một thí nghiệm rất quan trọng. Học sinh được dạy những bài tập thở để gia tăng khả năng của bộ não nhằm giúp việc học tốt hơn (Children in this school are taught to do breathing exercises to enhance their brains’ ability to learn). 

Tại lớp, việc phân tích và tìm hiểu sự vận hành của não bộ, bao gồm việc dạy cho học sinh tâm lý tích cực là những chuyên mục của giáo trình. 

Ngày nay các giáo chức đổi mới việc tìm hiểu một học sinh bị căng thẳng là do gia đình hay học đường. Tác động ấy làm cho trẻ học kém và có những thái độ thiếu cảm tình”. 

Năm 1960, một nghiên cứu rất đáng chú ý do nhà tâm lý học Walter Michel, và sau đó được thực hiện tại Đại học Stanford, Mỹ. “Nhóm của ông cho các em vườn trẻ bốn tuổi, một sự chọn lựa:

a. Các em có thể lấy và ăn liền một cái kẹo đường xốp (marshmallow).

b. Nếu em nào đợi chờ khoảng 15 phút sau, thì các em ấy sẽ được mỗi em hai cái thay vì chỉ được một. Nhóm học sinh được theo dõi cho đến lúc vào trường trung học.

Kết quả cho thấy, các em nhóm đợi chờ lâu hơn để có hai cái kẹo thì đạt được điểm thi SAT (Scholastic Assessment Test) cao hơn 210 điểm (mỗi em) so với nhóm không đợi chờ. Nhóm này cũng có sự chú ý tốt hơn lúc đến giai đoạn tuổi teen, và ít cho thấy kém tư cách và ít nghiện ngập lúc đến tuổi 30” (The four-year-old kids who waited longer and got the two marshmallows had higher SAT (Scholastic Assessment Test) scores and, on average, 210 points].

Một nghiên cứu khác, tương tự như cuộc nghiên cứu vừa trình bày, được thực hiện bởi giáo sư tâm lý học Terrie Moffitt, tại Đại học Duke University, thành phố Dunedin, New Zealand. 1.000 trẻ em tham dự cuộc nghiên cứu này cho thấy, mối liên hệ sâu sắc giữa sự tự kiềm chế và thành công (a strong relationship between self-control and success). Phụ huynh và giáo chức đánh giá, bằng cách cho điểm mỗi học sinh hai năm một lần, tuổi từ 3 đến 11, về mức độ quá hiếu động, tính bốc đồng, ưa gây sự, ngoan cố và ít chú ý. 

Kết quả, các nam và nữ sinh có điểm thấp thì sức khỏe có vấn đề, và lúc đạt đến số tuổi 32 các người này có khuynh hướng phạm tội hơn thành phần có điểm cao. Trong 500 cặp anh chị em cùng gia đình, nhóm nghiên cứu Moffitt tìm thấy những cặp ít tự kềm chế cảm xúc thì thường gây xung đột tại trường, hút thuốc và phát triển những hành vi chống lại xã hội (more likely to struggle in school, smoke and develop antisocial behaviors).

Chúng ta nhận xét như thế nào về hai thí nghiệm trên? Tại sao nhóm học sinh đợi chờ 15 phút có những thành tựu tốt hơn nhóm kia?

- Vì các em trong nhóm đợi chờ 15 phút có tâm hồn an lạc, có lòng từ bi, biết nhường nhịn, không sợ mình sẽ bị “mất phần”. Quyết định của các em là quyết định có chú ý trong tỉnh thức… Đó là thiền.

Thí nghiệm việc cho các em điểm cao thấp… giải thích như thế nào? 

Đời sống đạo đức thiện lành là thiền hành động. Đi đứng nằm ngồi, làm việc… tâm luôn an lạc không sân si, không tị hiềm... Ấy là thiền.
Nói rõ hơn, không phải ngồi thiền mới gọi là thiền. Trong cuộc sống, ai có tâm thiện lành, hoan hỷ, an lạc, tỉnh thức (tức là Thiền hành động) thì người ấy dễ thành công hơn những người đầy tham sân si...

Đưa ra những thí nghiệm rất cụ thể như thế, bài báo viết, để các giáo chức và cha mẹ học sinh thúc đẩy con em mình tham gia các chương trình Thiền thở, Thiền chánh niệm… và tìm hiểu sự vận hành của não bộ từ lúc các em mới bắt đầu vào lớp mầm non. Bài báo viết, nếu các bạn đến thăm một trong những trường dùng chương trình MindUP (thiền), dĩ nhiên sẽ nghe tiếng học sinh thực hành phương pháp thở và học về chức năng của não bộ (If you are to visit one of the schools using MindUP, it is common to hear children doing breathing exercises and learning about brain function). 

Thở có tác dụng gì? Giáo viên hỏi lớp học. Một học sinh trả lời “Thở làm lắng dịu hạch hạnh nhân và làm cho vùng vỏ não trước trán thông minh hơn”.

(“It calms your amygdala down” a student replies. “It makes your prefrontal cortex so much smarter). Mặc dù chỉ mới mẫu giáo, nhưng các em này trông giống như những học sinh giỏi, đã học cấp 2. Chúng được dạy những phần khó khăn của não bộ, như vùng hải mã (hippocampus, chứa những ký ức dài hạn, xa xưa), vùng trung tâm trí nhớ, hạch hạnh nhân (amygdala, chứa những ký ức ngắn hạn), vùng điều hành cảm xúc (emotional response) và vùng vỏ não trước trán (prefrontal cortex, vùng cung cấp suy nghĩ và quyết định). 

Các trung tâm não bộ nầy liên kết với nhau. Lúc có sự căng thẳng, hạch hạnh nhân bị ảnh hưởng tiêu cực, tác động vào vùng hãi mã (hippocampus) làm cho năng lực trí nhớ bị mất bớt (…which then influence the hippocampus to lose some memory power). 

Báo viết tiếp, không cần phải nói, việc tập luyện hơi thở làm cho các tế bào giúp trí nhớ tăng trưởng, và việc chú ý vào hơi thở, các em học được cách chú tâm vào từng biến chuyển xảy ra, mà không cần phải suy nghĩ quá nhiều về các hiện tượng ấy. Các em cũng biết cách để kiểm soát tâm trí, kiểm soát hành vi và giảm lo âu (without thinking too much about them, and how to control their mind and behavior and reduce anxiety).

Một giáo viên, tại trường mẫu giáo, Sir William Van Horne Elementary School ở Vancouver, Canada nhận định: “Việc tập trung vào hơi thở đã giúp tôi làm tròn nhiệm vụ của một giáo viên vì tôi có một lớp học bình yên hơn và chính tôi là một người được bình yên hơn” (It helps me as a teacher because I have a calmer class and I’m calmer). 

Chương trình quán niệm hơi thở MindUP lúc đầu chỉ tại Vancouver, về sau có thêm 175 trường tại Canada, 75 tại Mỹ, 7 tại Anh, 2 tại Úc và 1 tại Venezuela. (Bác sĩ Leonardo L. Leonidas - nonieleonidas68@ gmail.com).

Tóm lược

Nhiều thế kỷ trước, Tây phương đi chiếm thuộc địa, lấy tài sản về làm giàu, mà nhiều quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam là nạn nhân thảm khốc. 

Hơn 50 năm qua, nhiều trí thức và khoa học gia Tây phương lại nghiên cứu và tìm thấy ở Đông phương có một “món hàng” vô giá khác rất bổ ích cho nhân loại. Đó là thiền. 

Theo sự khám phá này, thiền không chỉ giúp chữa được bệnh tật, làm cho con người đẹp hơn, thông minh hơn, sống lâu và sống hạnh phúc hơn, mà thiền còn là dưỡng chất tốt nhất cho học sinh và tuổi trẻ. 

Nếu quốc gia nào biết và sớm áp dụng thiền vào học đường thì, một thế hệ kế thừa có thể có khả năng góp phần làm cho dân giàu nước mạnh xã hội văn minh phú cường. 

Thông tin điện tử toàn cầu cho biết bao năm qua, có rất nhiều quốc gia, nhất là các nước theo truyền thống Cơ đốc giáo đã đưa thiền vào học đường. Kết quả rất bổ ích cho học sinh, giáo chức và nhân viên như chúng ta đã thấy trong bài này. 

Tại Việt Nam, hình như chỉ có một “Trường Mầm non Trẻ thơ”, tại Quận Tân Bình, dạy thiền cho học sinh mầm non mà thôi. Ngoài ra, có khoảng trên 30 trung tâm hướng dẫn Thiền sức khỏe. Có nhiều nơi kết quả rất tốt. Nhưng không ít những trường hợp người ngồi thiền bị tẩu hỏa nhập ma vì, người hướng dẫn chưa đủ trình độ, thiếu hiểu biết về thiền cũng như thiếu kiến thức khoa học, và còn pha chế thiền theo ý riêng.

Phải chăng đã đến lúc, Nhà nước nên sớm mở Viện Nghiên cứu Thiền sức khỏe. Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng nhanh chóng đưa thiền vào trường học, để học sinh có một đời sống lành mạnh hơn về thể chất lẫn tinh thần mà việc tốn kém so ra không đáng kể. Có thể, đây cũng là một trong những chương trình rất tốt cho việc chuyển hóa xã hội?

VÀI CÂU HỎI GỢI Ý

1. Tại sao nên đưa thiền vào trường học?
2. Tại sao cứ 1 trong 3 học sinh bị béo phì và phương pháp chữa trị?
3. Dạy chuyên đề 4 chữ R là dạy những gì?
4. Thiền Chánh niệm là gì?
5. Sự tương quan giữa xã hội và việc học?

TÀI LIỆU THAM KHẢO VÀ GHI CHÚ

1. Nguồn: By Phil Tyson, Source: Project-Meditation. Org, http://www.project meditation.org/a_wim1/meditation_in_schools.html
2. (Flook et al. 2010), (Schonert-Reichl and Lawlor 2010; Napoli, Krech, and Holley 2005; Zylowska et al. 2008), http:// thehawnfoundation.org/wp-content/uploads/2012/12/KSRMSL_Mindfulness_2010-copy.pdf
3. The main sources to get information for school, https://www.google.com/search?q=10+reasons+to+bring+meditation+to +your+school%2C&ie=utf-8&oe=utf-8 , 
4. 10 reasons to bring meditation to your school, http://www.meditationinschools.org/2013/06/27/10-reasons-to-bringmeditation-to-your-school/, Postes June 27.2013
5. Sources
San Francisco Police Department
• San Francisco Unified School District• California Dataquest.
http://jojojotran.blogspot.com/2013/04/tau-hoa-nhap-makhi-mo-luan-xa-6.html
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Cùng Phatgiao.org.vn lan toả Đạo Pháp.

Ý kiến của bạn

TIN LIÊN QUAN

Sư cô Suối Thông: Sách có thể chữa lành tâm hồn

Sách Phật giáo 10:47 19/04/2024

Với sư cô Suối Thông, việc dùng cụm từ "chữa lành" để nói về sách là khá chính xác. Có lúc cơ thể không khỏe thì mình phải chữa bệnh, thì tâm hồn cũng vậy.

Thân thể và hơi thở

Sách Phật giáo 20:18 11/04/2024

Những lời dạy ngắn trong cuốn "Chẳng Có Ai Cả" được trích từ những bài pháp mà ngài Ajahn Chah đã dạy cho các Phật tử, nhất là các học trò Tây phương. Lời văn thật súc tích, dí dỏm và đi thẳng vào tâm người đọc.

Sinh và tử

Sách Phật giáo 15:50 11/04/2024

Những lời dạy ngắn trong cuốn "Chẳng Có Ai Cả" được trích từ những bài pháp mà Ngài Ajahn Chah đã dạy cho các Phật tử, nhất là các học trò Tây phương. Lời văn thật súc tích, dí dỏm và đi thẳng vào tâm người đọc.

Thầy Đồng Tâm ra mắt bộ 3 cuốn sách giúp bạn đọc lắng lại để nhìn sâu

Sách Phật giáo 23:26 10/04/2024

Đó là ba cuốn gồm Đủ duyên ta lại tương phùng, Sát-na này là thiên thu và Tịch tịnh do First News và NXB Dân Trí ấn hành. Trong đó, 2 cuốn đầu tái bản và làm mới, còn Tịch tịnh là tác phẩm in lần đầu.

Xem thêm