“Trạng thái tỉnh thức” thực sự là gì?

“Trạng thái tỉnh thức” là khái niệm rất khó để giải thích bằng ngôn ngữ thông thường. Ai cũng nghĩ rằng bản thân đã “tỉnh thức” rồi. Nhưng sự thật thì trên thế gian này để tìm được người đã “tỉnh thức” phải nói là gần như không thể tìm ra.

“Trạng thái tỉnh thức” thực sự là gì?  1
Ảnh minh họa. 

Phúc thay cho ai đã chạm vào hành trình tỉnh thức

Chỉ toàn những người nằm mơ ngay cả khi đang thức. Mơ cả ngày lẫn đêm. Ngủ cũng mơ mà thức cũng mơ. Giấc mơ trong lúc thức chính là cái tâm này đang chìm đắm trong thế giới suy tư.

Cứ chìm đắm trong suy nghĩ, nghĩ hết chuyện này tới chuyện kia.

- Trong khi suy nghĩ, đôi khi tự nhận thức được mình đang nghĩ chuyện gì, đôi khi cũng không biết mình đang nghĩ chuyện gì. Nghĩ gì cũng không biết. Cái tâm cứ lơ lửng cả tiếng đồng hồ rồi vẫn không biết mình đang nghĩ chuyện gì. Trường hợp như vậy cũng có đấy.

- Trong khi tâm đang lơ lửng thì nó trốn đi suy nghĩ, có khi nhận thức được đang nghĩ gì nhưng cũng có khi không. Lúc đó cơ thể có cũng như không, vì ta quên mất nó. Tâm có cũng như không, vì ta cũng quên cả tâm mình rồi.

Bất cứ khi nào ta quên đi sự hiện diện của thân và tâm thì lúc đó gọi là “mất tỉnh thức”.

Khi nào ta nhận biết được thân và tâm mình thì đó gọi là có "Tứ niệm xứ". Tứ niệm xứ là sự tỉnh thức trong đó ta nhận biết được thân và tâm mình.

Tứ niệm xứ là con đường chính đạo duy nhất đưa chúng ta đến sự thanh tịnh thoát khỏi khổ đau. Vì vậy chúng ta phải tỉnh thức. Đừng quên thân, đừng quên tâm mình.

Hãy luôn cảm nhận đến sự hiện diện của thân, luôn cảm nhận đến sự hiện diện của tâm.

Đừng chỉ chìm đắm trong suy nghĩ, suy nghĩ từ khi ấu thơ đến nay là đủ rồi.

Từ nay hãy rèn luyện để tỉnh thức, rèn luyện để trở thành con người tỉnh thức, nhận biết thân, nhận biết tâm mình.

Khi ta nhận biết đến thân, nhận biết đến tâm. Chính sự tỉnh thức này là sự khởi đầu của việc thực hành pháp.

Hành thiền Minh sát (Vipassana) phải có sự tỉnh thức làm nền tảng. Khi tâm chúng ta không bị lạc trong thế giới của sự suy nghĩ thì lúc đó chúng ta sẽ tỉnh. Chúng ta sẽ có sự tỉnh thức.

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Để mẹ nói, còn mình giữ tâm an

Phật giáo thường thức 11:07 21/11/2025

“Cứ để mẹ than phiền. Còn con, con sẽ không dao động”.

Cách nhận biết ma chướng trên đường tu

Phật giáo thường thức 09:03 21/11/2025

Nay chúng ta bắt đầu học Phật, những điều gây chướng ngại cho chúng ta rất nhiều. Chúng ta muốn đến đây nghe kinh, nhưng bạn thân của quý vị gọi điện thoại hẹn sẵn, khiến cơ hội của quý vị bị phá hoại. Đó là gì? Ma chướng đạo.

Nghiệp chứa ở đâu?

Phật giáo thường thức 08:01 21/11/2025

Một lần nọ, vua Milanda hỏi Đại đức Nāgasena rằng: “Bạch Ngài, Ngài có thể chỉ cho tôi biết Nghiệp chứa đựng ở đâu không?”.

Quở trách hay xúc phạm chư Tăng mang nghiệp rất nặng!

Phật giáo thường thức 17:28 20/11/2025

Việc quở trách hay xúc phạm chư Tăng - theo lời dạy của ngài Luang Pu Mun - không chỉ là hành vi bất thiện trong đời sống thường nhật, mà còn là một loại nghiệp rất nặng, có thể đưa người tạo nghiệp vào những cảnh giới đau khổ sau khi chết.

Xem thêm