Chúng ta có một ít mong ước tốt đẹp và cũng rất hết lòng hiện thực mong ước đó. Nhưng như có một cái gì đó, có khi gọi tên được và có khi không gọi tên được, cứ ngăn bước. Chúng ta không hiểu tại sao mình cố gắng như vậy, có kế hoạch tốt như vậy mà vẫn không thành công. Chúng ta chán nản, khổ và mất hướng.

Tĩnh lặng, nhìn lại chính mình và nhìn lại lịch sử thành công của nhân loại một chút, chúng ta thấy mọi thứ đều có giá. Chúng ta chưa mãn nguyện, chưa xem như thành công, thực ra là do chúng ta chưa làm ĐÚNG và ĐỦ hoặc làm ĐÚNG nhưng chưa ĐỦ và ngược lại.

Chúng ta thường nghĩ rằng mình làm vậy là ĐÚNG, là ĐỦ. Nhưng khách quan, thành thật và dũng cảm một chút, tự hỏi lại cái ĐÚNG và cái ĐỦ đó, chúng ta ngạc nhiên vô cùng khi thấy cái mà chúng ta xem là ĐÚNG và ĐỦ chẳng là bao so với cái ĐÚNG và ĐỦ mà người thành công thật sự đã làm. Từ thánh địa tâm linh cho đến những khung trời thế tục, không có nơi nào mà bậc Đạo sư cầu may trở thành bậc Đạo sư và nhà khoa học lười biếng trở thành nhà khoa học. Tất cả đều làm việc với một chương trình đúng đắn và một nhiệt huyết không ngừng.

Thái tử Siddhatha (Tất-đạt-đa) suốt sáu năm nhiệt huyết đến khốc liệt với những khổ hạnh cùng cực vẫn không thấy mình giải thoát. Cho đến khi Siddhatha kết hợp được nhiệt huyết với đúng đắn, tức là nhận ra sai lầm và biết điều chỉnh sai lầm cho đúng đắn, Siddhatha mới giải thoát và trở thành Buddha Gotama (Phật Thích Ca) [1].

Châu Nhuận Phát (朱润发) với những tháng ngày chăm chỉ, khiêm tốn, hiếu thảo, chính trực, biết tự hoàn thiện và có tinh thần học hỏi mới có thể từ một thanh niên nghèo trở thành một nghệ sỹ điện ảnh quốc tế, một người sống giản dị nhưng cho đi toàn bộ 17 nghìn tỷ tài sản, một người được trao bằng tiến sĩ danh dự và cuối cùng là một đại hiệp Hồng Kông [2]. Cả hai, tâm linh và thế tục, không thể có thành tựu như được ghi nhận nếu không có nỗ lực ĐỦ trên một con đường ĐÚNG.

Chúng ta, nếu muốn làm được những gì chưa làm được và chuẩn bị tốt cho những gì tin tưởng là sẽ làm được, cần phải lưu ý ĐÚNG và ĐỦ trong cuộc đời. Đúng hướng, nhưng chưa nỗ lực đủ, chúng ta cũng sẽ thất bại. Nỗ lực quá đủ, nhưng không đúng hướng, chúng ta cũng sẽ không thành công. Làm cho đúng và làm cho đủ, một kết quả tốt đẹp là điều có thể mong đợi. Cầu may không thể được. Lười biếng không thể được. Dư nhiệt tình mà thiếu hiểu biết cũng không thể được. Nhưng khi ĐÚNG và ĐỦ, một kết quả tự nhiên như là tự nhiên có thể thu hoạch sẽ là tất yếu dù ở đâu, lúc nào trên mặt đất hay trong tâm tư.

Nhuận Đạt

-------------

[1] Đại kinh Saccaka, Trung Bộ Kinh, HT. Thích Minh Châu.

[2] Châu Nhuận Phát - Đại Hiệp Hồng Kông, Lin Feng Ph.D.