450
Tự tử nghiệp nặng vô cùng!
Trong lời dạy của Phra Ajahn Suchart, có một điểm rất quan trọng: cái chết không chấm dứt tâm.
Khi thân thể tan rã, tâm - với tất cả tập khí, thói quen, và khuynh hướng - vẫn tiếp tục trôi chảy trong vòng luân hồi. Nếu trong đời này, một người chọn tự tử như một giải pháp cho khổ đau, thì thói quen ấy ăn sâu vào tâm thức. Và rồi khi tái sinh, gặp khổ đau mới, tâm lại đưa ra phương án cũ: tìm đến cái chết. Đó là vòng xoáy lặp lại, không có lối thoát, và Đức Phật từng dạy rằng có khi phải đến năm trăm kiếp mới dứt vòng này, bởi gốc rễ tham ái và si mê vẫn chưa nhổ sạch.
Chúng ta dễ lầm tưởng rằng tự tử là cách “giải thoát” khỏi nỗi khổ của hiện tại. Nhưng sự thật, đó chỉ là sự cắt đứt tạm thời phần thân xác, trong khi tâm vẫn ôm trọn cả đau khổ và si mê. Nói cách khác, tự tử giống như người đang mắc bệnh nặng mà chỉ đập vỡ cái gương phản chiếu dung nhan tiều tụy của mình. Cái gương vỡ, nhưng bệnh vẫn còn. Và chính căn bệnh ấy sẽ theo người ấy vào kiếp sau, lại hiện hữu với hình thức mới.
Đức Phật chỉ rõ, nguồn gốc của khổ đau nằm ở tham (taṇhā) và si (moha). Tham khiến ta luôn khao khát điều này điều nọ, khi không đạt được thì sinh bất mãn. Si khiến ta mù quáng, không thấy bản chất thật của khổ, không biết nguyên nhân, không nhận ra con đường ra khỏi khổ. Trong mê lầm ấy, người ta mới nghĩ đến cái chết như một lối giải thoát. Nhưng cái chết không chấm dứt tham và si. Cái chết chỉ kết thúc một đời sống; còn nghiệp và tâm thì tiếp tục, dẫn dắt đến đời sống khác.
Khi nghe đến chuyện phải lặp lại hành vi tự tử đến 500 kiếp, nhiều người sẽ thấy rùng mình. Nhưng điều đó cho thấy sức mạnh của tập khí. Trong đời thường, ta cũng thấy rõ: một thói quen xấu như nghiện thuốc, nghiện rượu, hay nghiện mạng xã hội… khi đã bén rễ, rất khó bỏ. Huống hồ một thói quen được gieo bằng cả sinh mạng - thói quen đối diện khổ đau bằng cách tự sát – thì sức bám còn mạnh hơn nhiều.
Nhìn từ đây, ta hiểu vì sao Đức Phật và chư Tổ sư luôn nhấn mạnh đến sự tỉnh thức và rèn luyện tâm. Khi gặp khổ, nếu biết quay vào nhìn thẳng, thấy rõ nó sinh khởi từ đâu, và tập buông bỏ dần dần, thì khổ có thể hóa giải. Thay vì tìm cách chấm dứt bằng cái chết, ta học cách đối diện, chuyển hóa. Đó mới là con đường giải thoát chân thật.
Người Phật tử cũng nên thấy trách nhiệm trong việc xây dựng một xã hội biết lắng nghe và nâng đỡ những người khủng hoảng tinh thần. Một người tìm đến cái chết thường đã trải qua sự cô độc tột cùng: họ nghĩ không còn ai hiểu, không còn ai đồng hành. Nếu chúng ta có mặt, lắng nghe, khích lệ, trao cho họ chút từ bi, có khi đã cứu được một mạng người, và hơn thế, cứu họ khỏi vòng xoáy tái lặp của nhiều kiếp sau.
Quan trọng hơn cả, cần giáo dục chánh kiến: rằng đời sống, dù khổ đau, vẫn là cơ hội quý giá để tu tập, để gieo nhân lành, để trưởng dưỡng trí tuệ. Chỉ trong đời sống con người, với đầy đủ sáu căn, chúng ta mới có cơ hội nghe pháp, hành pháp, chứng ngộ. Một khi mất đi thân người, lại rơi vào các cõi khổ, cơ hội ấy càng xa vời. Tự tử không chỉ là mất đi hiện tại, mà còn là đánh mất vô số cơ hội tu tập trong tương lai.
Vì vậy, thay vì tìm cái chết như một sự “giải thoát”, hãy học cách sống tỉnh thức. Mỗi lần khổ đau đến, coi đó là cơ hội thực tập buông xả thêm một chút, hiểu biết thêm một chút. Như thế, từng bước, ta rời xa dần thói quen trốn chạy bằng cái chết, và thay vào đó, nuôi dưỡng tập khí đối diện, chấp nhận và chuyển hóa.
Trong ánh sáng Phật pháp, cái chết không đáng sợ bằng cái tâm chưa được chuyển hóa. Và sự sống, dù ngắn ngủi, lại quý giá vô cùng, vì đó là nơi gieo mầm cho sự giác ngộ. Người hiểu được như vậy sẽ không bao giờ nghĩ đến chuyện tự tử, mà ngược lại, càng trân trọng từng hơi thở, từng giây phút sống, để chuyển hóa chính mình.
Bởi lẽ, giải pháp không nằm ở chỗ chết bao nhiêu lần, mà ở chỗ tỉnh thức sống như thế nào. Và chỉ khi biết sống đúng pháp, ta mới thật sự bước ra khỏi vòng luân hồi tự tử - vòng xoáy kéo dài đến 500 kiếp.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Để mẹ nói, còn mình giữ tâm an
Phật giáo thường thức
11:07 21/11/2025
“Cứ để mẹ than phiền. Còn con, con sẽ không dao động”.
Cách nhận biết ma chướng trên đường tu
Phật giáo thường thức
09:03 21/11/2025
Nay chúng ta bắt đầu học Phật, những điều gây chướng ngại cho chúng ta rất nhiều. Chúng ta muốn đến đây nghe kinh, nhưng bạn thân của quý vị gọi điện thoại hẹn sẵn, khiến cơ hội của quý vị bị phá hoại. Đó là gì? Ma chướng đạo.
Nghiệp chứa ở đâu?
Phật giáo thường thức
08:01 21/11/2025
Một lần nọ, vua Milanda hỏi Đại đức Nāgasena rằng: “Bạch Ngài, Ngài có thể chỉ cho tôi biết Nghiệp chứa đựng ở đâu không?”.
Quở trách hay xúc phạm chư Tăng mang nghiệp rất nặng!
Phật giáo thường thức
17:28 20/11/2025
Việc quở trách hay xúc phạm chư Tăng - theo lời dạy của ngài Luang Pu Mun - không chỉ là hành vi bất thiện trong đời sống thường nhật, mà còn là một loại nghiệp rất nặng, có thể đưa người tạo nghiệp vào những cảnh giới đau khổ sau khi chết.
Xem thêm
