Bí quyết của thiền là nhìn đúng sự thật

Khi ta đang nghèo có người dạy ta phải tự ám thị mình giàu thì vĩnh viễn không bao giờ giàu, khi ta đang học dở có người dạy ta phải tự ám thị mình học giỏi thì ta càng dỡ.

Cũng vậy, khi tâm ta đang loạn động có người dạy ta ám thị tâm này đang an vui, hạnh phúc thì càng ngày càng loạn động cho đến điên loạn rồi đọa địa ngục luôn chỉ bởi vì ta tự khen mình nhiều hơn giá trị thật sự ta đang có.

Lý luận về "nhận biết được sự thật"

Ngược lại, khi ta nhìn đúng sự thật, sự thật như thế nào nhìn đúng như thế đó thì mọi chuyện sẽ khác. khi ta đang nghèo thì phải thấy mình đang nghèo thì sẽ có lúc thoát nghèo, khi ta đang kém thông minh thì thấy rõ ta đang kém thông minh thì sẽ có ngày thông minh, khi ta đang loạn động thì thấy ta đang loạn động thì sẽ có ngày tâm được yên.

Trong công phu thiền định, ta ngồi thiền tâm đang loạn động thì thấy rõ tâm đang loạn động, không tìm cách chặn đứng sự loạn động đó mà chỉ biết sự thật tâm này đang loạn động, mình là loạn động và thấy cái gốc của sự loạn động này là ác nghiệp từ quá khứ, thấy chính mình là một khối tội từ vô lượng kiếp. 

Ta chỉ suy nghiệm như thế, quán chiếu như thế, tác ý như thế, vậy mà sự tỉnh giác sẽ tự đến dần đến dần.