Thứ ba, 21/03/2017, 07:41 AM
450
Cẩm nang vào đời cho người cư sĩ tại gia (P.2)
Thích Đạt Ma Phổ Giác
Điều 59: Người chồng không nên khinh thường và hà hiếp vợ, nghĩa là biết thương yêu và không nên coi vợ như người giúp việc, muốn mắng chửi đánh đập lúc nào cũng được, gây ra cảnh bạo hành trong gia đình, như hiện nay chúng ta đã thường thấy.
 |
Điều 57: Chồng thương yêu vợ được thể hiện qua các phương diện sau: Yêu thương tôn trọng vợ trong bình đẳng, không khinh thường vợ, sống trung thành và chung thủy với vợ, giao quyền hạn cho vợ quán xuyến mọi công việc, mua đồ trang sức tặng vợ vào ngày sinh nhật và kỷ niệm ngày cưới.
Điều 58: Người chồng phải biết thương yêu tôn trọng vợ là chất liệu làm nên hạnh phúc gia đình, do đó chồng phải biết quan tâm nói những lời khen ngợi, về tài năng và đức hạnh của vợ mình. Tôn trọng vợ là biết quan tâm, nói những lời khen ngợi về tài năng và đức hạnh của vợ, biết thương yêu và không khinh thường vợ trên tinh thần bình đẳng nam nữ, không nên coi vợ như người đầy tớ muốn mắng chửi, đánh đập lúc nào cũng được, gây ra cảnh bạo hành trong gia đình.
Điều 59: Người chồng không nên khinh thường và hà hiếp vợ, nghĩa là biết thương yêu và không nên coi vợ như người giúp việc, muốn mắng chửi đánh đập lúc nào cũng được, gây ra cảnh bạo hành trong gia đình, như hiện nay chúng ta đã thường thấy.
Điều 60: Người chồng luôn thương yêu quý mến vợ như người bạn và một lòng sống thủy chung, đó là yếu tố chính để bảo vệ hạnh phúc tình yêu lứa đôi. Một gia đình thật sự an vui hạnh phúc là biết san sẻ cho nhau bằng trái tim yêu thương có hiểu biết. Chồng luôn thương yêu, quý mến vợ và một lòng sống thủy chung là yếu tố chính để bảo vệ tình yêu, hạnh phúc lứa đôi. Một gia đình hạnh phúc trên thuận dưới hòa không thể có người chồng lăng nhăng, dan díu với người nữ khác.
Điều 61: Người chồng phải nên tin tưởng và giao quyền cho vợ, vì người phụ nữ thường quản lý, quán xuyến, sắp xếp ổn định việc nhà giỏi hơn đàn ông, do đó chồng phải tin tưởng tuyệt đối giao quyền cho vợ. Nếu người chồng so đo, ích kỷ, hẹp hòi, đưa tiền cho vợ từng bữa thì chẳng khác nào xem vợ mình như người giúp việc.
Điều 62: Người chồng hãy nên hâm nóng lại tình yêu bằng cách mua đồ trang sức tặng cho vợ mình, nhân ngày sinh nhật, kỷ niệm ngày cưới. Thích làm đẹp và mang đồ trang sức đó là sở thích của người phụ nữ. Việc quan tâm mua đồ trang sức tặng cho vợ là thể hiện mẫu người chồng lý tưởng, giúp cho tình nghĩa vợ chồng luôn được đẹp mãi theo thời gian và tăng thêm phần hạnh phúc.
Chương XII: Bổn phận vợ đối với chồng
Điều 63: Người vợ luôn một lòng chung thủy với chồng để được sống yêu thương và hiểu biết. Chung thủy và biết nhường nhịn, cảm thông và biết tha thứ cho nhau là bí quyết dẫn đến hạnh phúc gia đình dài lâu. Thành thật là một đức tính tốt đẹp luôn giúp vợ chồng biết thương yêu, tin tưởng lẫn nhau. Chồng không gian dối vợ, vợ luôn trung thực, thật thà với chồng nên không có sự nghi ngờ.
Điều 64: Biết quán xuyến và xử lý việc nhà một cách tốt đẹp, trong nhà ngăn nắp gọn gàng, ngoài sân trước sau sạch sẽ, cây cảnh thoáng mát hài hòa.
Điều 65: Gần gũi, đối đãi tốt với họ hàng thân thuộc, khách khứa và những người giúp việc thay chồng. Ngoài ra đối với bà con hai họ, phải biết cung kính tôn trọng người lớn, an ủi giúp đỡ kẻ nhỏ và sẵn sàng san sẻ mỗi khi có việc cần thiết.
Điều 66: Người vợ phải biết chi tiêu, mua sắm đúng mức và gìn giữ tiền bạc, tài sản cho gia đình; cẩn thận, siêng năng, tháo vát, vuông tròn trong mọi công việc. Nhờ những yếu tố tích cực trên mà vợ chồng sống với nhau bền lâu cho đến ngày răng long tóc bạc.
Điều 67: Luôn chu toàn tốt đẹp trong mọi công việc, từ việc ổn định nhà cửa, nuôi dạy con cái, tiếp khách và đối đãi bình đẳng với gia đình hai họ.
Chương XIII: Trách nhiệm thầy dạy học trò
Điều 68: Giáo lý nhà Phật và đạo lý làm người đều tán dương mối liên hệ thầy trò qua sự biết ơn, để mỗi người chúng ta hình thành nhân cách sống. Mỗi con người hiện hữu ở đời đều do cha mẹ sinh ra, nuôi dưỡng, nhưng sự trưởng thành, lớn khôn, hòa nhập vào cộng đồng xã hội để làm thành cho nhau đều nhờ công ơn giáo dưỡng của thầy, tổ.
Điều 69: Thầy phải gánh vác trách nhiệm thiêng liêng trong việc đào tạo cho gia đình và xã hội những mẫu người hoàn thiện về tri thức, tài năng, đạo đức và nhân cách sống ở học trò. Nhằm mục đích khơi dậy những phẩm chất cao quý và khả năng sáng tạo của thế hệ trẻ trong tương lai, để góp phần làm cho đất nước văn minh, giàu mạnh và an lạc xã hội.
Điều 70: Để tình nghĩa thầy trò được gắn bó, thân thương và trong sáng, nhằm đem lại hoa trái tốt đẹp làm lợi ích cho cuộc đời, thì đòi hỏi tâm ý người dạy cũng như kẻ học, phải thực sự có tình thương yêu chân thật.
Điều 71: Rèn luyện cho học trò theo những đức tính mà mình có. Người thầy ngoài việc chỉ dạy kiến thức, mà còn hướng dẫn về đạo làm người, truyền thống tốt đẹp đó của dân tộc Việt Nam, được đất nước ta quan tâm, khích lệ. Một người thầy chuẩn mực đạo đức đều phải có cái tâm chân thật. Cái tâm của người thầy chính là thể hiện nhân cách sống đạo đức, thấm nhuần đạo lý nhân quả qua sự chỉ dạy cho học trò vì lợi ích của bản thân, gia đình và xã hội.
Điều 72: Dạy cho học trò khéo giữ gìn thân miệng ý và nhớ kỹ những điều cần thiết để làm hành trang trong cuộc sống.
Điều 73: Dạy cho học trò nắm vững nghề nghiệp đến mức thuần thục. Người thầy có nhiệm vụ hướng dẫn cho người học sau khi thành thạo chuyên môn, phải có ý thức thăng tiến trong lĩnh vực chuyên môn nào đó mà bản thân họ được đào tạo. Tính chuyên môn cao sẽ tạo ra tính bền vững, phát triển lâu dài trong nghề nghiệp.
Điều 74: Khen học trò đối với bạn bè quen biết. Sự thành công của người học trò sẽ là niềm khích lệ lớn lao đối với người thầy, vị thầy sẽ biết cách tán dương khen ngợi đúng lúc, để động viên an ủi người học trò của mình, đạt được mục đích cao quý.
Điều 75: Một người thầy có hiểu biết và trách nhiệm, luôn có kỹ năng huấn luyện nghề nghiệp cho học trò của mình giỏi trên mọi lĩnh vực cuộc sống. Người thầy phải kích thích tính ham hiểu biết, học hỏi, nghiên cứu của học trò bằng sự chỉ dạy khéo léo, nhằm giúp học trò đủ sức thừa kế.
Điều 76: Trong các mối quan hệ cuộc sống thì mối quan hệ giữa thầy và đệ tử, có một vai trò quan trọng nhằm mở mang kiến thức hiểu biết, nâng cao trình độ nhận thức, để sống có nhân cách đạo đức với mọi người. Do đó, người thầy trở thành bậc mô phạm giữa đời, là tấm gương sáng để người học trò học hỏi và ứng dụng vào trong đời sống hằng ngày.
Điều 77: Người thầy ngoài trách nhiệm trao truyền kiến thức đến người học trò, mà còn chỉ dạy họ biết thực hành qua ý nghĩ, lời nói và hành động tốt đẹp. Đây chính là bước đi đầu tiên mà người học trò cần rèn luyện để trưởng thành với những đức tính tốt đẹp, đức Phật là vị thầy mô phạm ở đời, giúp cho nhân loại biết cách làm chủ bản thân.
Điều 78: Trong kinh Phật dạy về cách ứng xử giữa thầy và trò qua năm điều thờ kính, phụng dưỡng thầy. Năm điều đó là gì?
- Một là khéo cung kính vâng lời.
- Hai là khéo chăm sóc giúp đỡ, hầu hạ thầy mỗi khi cần thiết.
- Ba là hăng hái nhiệt tình.
- Bốn là nghề nghiệp giỏi.
- Năm là hay thờ kính thầy.
Điều 79: Người học trò phải luôn một mực kính trọng người thầy của mình và biết lắng nghe lời thầy chỉ dạy. Người học trò cần phải học tập theo tấm gương đạo đức của thầy, cố gắng rèn luyện trau dồi, nhân cách sống cho phù hợp với đạo lý làm người.
Điều 80: Việc trao truyền tri thức và đạo lý cho thế hệ kế thừa là trách nhiệm của thầy phải biết hướng dẫn đệ tử có nghề nghiệp vững chắc, sống có hiểu biết chân chính để trở thành người có ích cho gia đình và xã hội. Quan trọng nhất, người thầy phải biết rõ khả năng của từng học trò để dạy dỗ. Chính vì vậy, mỗi ý nghĩ, lời nói và hành động của thầy đều là bài học thiết thực về thân giáo, giúp học trò dễ dàng sự nghiệp trí tuệ đạo đức của thầy.
Điều 81: Người thầy có tâm và trách nhiệm thì sau khi dạy dỗ học trò thành tài, cần phải giới thiệu chỗ làm tốt và mở mang phát triển cơ sở mới. Một mặt để học trò có cơ hội trả ơn bằng cách dấn thân và đóng góp sự nghiệp trồng người được hoàn thiện về mọi mặt. Nhất là, khi phát hiện được tài năng của học trò, vị thầy cần gửi học trò đến các bậc thiện tri thức để tham học và được đào tạo thành các bậc hiền tài đức độ. Được như vậy, vị thầy mới làm tròn trách nhiệm của mình trong sự nghiệp trồng người cả hai mặt phước đức vẹn toàn.
Chương XIV: Bổn phận người học trò đối với thầy
Điều 82: “Tôn sư trọng đạo” là một nét đẹp văn hoá truyền thống của dân tộc Việt Nam. Chính vì vậy, các thế hệ người Việt qua mối quan hệ thầy và trò luôn được mọi người quan tâm đặc biệt, tạo nên giềng mối đạo đức, ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống cá nhân, gia đình và xã hội trong bền vững và lâu dài. Ngày xưa, thầy được xếp trên cả cha mẹ, nếu chúng ta không kính trọng thầy, dù ở bất cứ hình thức nào, thì người học trò ấy chưa làm tròn bổn phận đối với thầy.
Điều 83: Chào thầy khi thầy đến: Sự thể hiện lòng tôn kính khi gặp thầy và chào thầy, chính là hình ảnh người học trò biết tôn kính thầy trong mọi lúc, mọi nơi. Đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” luôn nhắc nhở chúng ta biết ơn và đền ơn. Thầy phải tạo dấu ấn lớn trong tâm thức người học trò, trên mọi phương diện và ngược lại người trò phải hết sức tôn kính thầy, nhờ vậy mới tiếp thu hết những lời chỉ dạy của thầy, mà biết cách ứng dụng vào cuộc đời.
Điều 84: Hầu hạ, săn sóc thầy: Kế đến, việc săn sóc thầy như là một trách nhiệm thiêng liêng qua việc “tôn sư trọng đạo”. Việc hầu hạ, săn sóc thầy mỗi khi cần thiết đã trở thành một công việc tự nguyện của người học trò.
Điều 85: Hăng hái học tập theo lời chỉ dạy của thầy. Người học trò cần phải siêng năng hăng hái trong học tập, dù khó cách mấy cũng quyết tâm học cho đến nơi, đến chốn không bỏ cuộc nữa chừng. Đến khi thành tài, người học trò phải biết tôn trọng kính thờ thầy hết lòng.
Điều 86: Tự mình giúp đỡ thầy mỗi khi cần thiết, biết phát huy trau dồi nghề nghiệp mà thầy trao truyền cho mình trở nên tinh xảo và thuần khiết. Học trò phải học tập không mệt mỏi, phải lễ độ, kính trọng và biết ơn dạy dỗ của thầy giáo và siêng năng chăm chỉ học hành cho đến nơi tới chốn.
Điều 87: Học trò cần phải học tập trau dồi đạo đức tâm linh nhằm tu dưỡng bản thân, để đền ơn giáo dưỡng của thầy và báo đáp công ơn cha mẹ, nhằm góp phần làm giàu mạnh gia đình và xã hội bằng trái tim có hiểu biết.
 |
Chương XV: Sống có trách nhiệm đối với bạn bè
Điều 88: Bạn bè đến với nhau bằng sự chân thật thành tâm, biết tôn trọng cảm thông, an ủi, san sẻ và giúp đỡ lẫn nhau, để cùng nhau tiến bộ mà góp phần vào an lạc trong cuộc sống.
Điều 89: Người phật tử nên tìm đến bạn tốt để được học hỏi những điều hay lẽ phải, gặp bạn xấu để chuyển hóa những lỗi lầm, tìm thiện hữu tri thức để giao du; tìm người thua kém để giúp đỡ, sẻ chia.
Điều 90: Bạn bè phải giữ chữ tín làm đầu, không tính toán hơn thua, cùng nhau rèn luyện nhân cách sống đạo đức, có lý tưởng phục vụ vì lợi ích chung.
Điều 91: Người phật tử chân chính nên khuyên can, ngăn chặn khi bạn làm điều xấu, sẵn lòng học theo và tùy hỷ khi bạn làm điều tốt, quan tâm giúp đỡ bạn khi gặp khó khăn; sẵn sàng tha thứ khi bạn vấp phải lỗi lầm và cùng nhau chia vui sớt khổ trên vạn nẻo đường.
Chương XVI: Mối quan hệ bình đẳng giữa chủ và thợ
Điều 92: Chủ phải tôn trọng sức lao động, chất xám, nhân cách đạo đức của thợ. Giao việc cho thợ phù hợp với khả năng và sở trường. Chủ phải trả tiền lương, chế độ thù lao và nghỉ ngơi hợp lý. Không được dùng quyền lực để cưỡng bức, bóc lột sức lao động của thợ.
Điều 93: Chủ phải có trách nhiệm thương yêu bình đẳng, săn sóc và chữa trị khi thợ mắc bệnh giống như người thân của mình, bồi dưỡng và giúp đỡ vào những dịp cần thiết.
Điều 94: Thợ phải nhiệt tình, siêng năng làm việc bằng đôi bàn tay và khối óc của mình, khi cần làm thêm giờ thì cố gắng làm tròn trách nhiệm và luôn trau dồi nghề nghiệp đến mức tinh xảo.
Điều 95: Thợ phải thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, luôn làm tốt hợp đồng, làm hết việc chứ không làm hết giờ, nhờ vậy đem lại danh tiếng và lợi nhuận cao cho chủ, biết ơn và vui vẻ khi được chủ chia sẻ, giúp đỡ.
Chương XVII: Tình làng nghĩa xóm và quê hương
Điều 96: Người phật tử nên xem láng giềng như người thân, coi trọng đạo nhân nghĩa, lấy tình thương xóa bỏ hận thù và giúp đỡ nhau khi khó khăn, hoạn nạn.
Điều 97: Người phật tử chân chính luôn biết ơn và đền ơn, thương người như thể thương chính mình, sống vui vẻ thuận thảo, hòa hợp bằng tình người trong cuộc sống.
Điều 98: Người phật tử nên xem quê hương là cội nguồn sự sống của dân tộc, là nơi chôn nhau cắt rốn để giúp ta khôn lớn trưởng thành. Người phật tử luôn nhớ nghĩ đến quê hương và luôn gìn giữ nét đẹp văn hóa đạo đức của dân tộc.
Điều 99: Người phật tử dù ở nơi đâu cũng phải nhớ đến quê hương là cội nguồn thương yêu của bản thân, gia đình và xã hội, nên lúc nào cũng hướng về quê hương. Sống và làm việc vì lợi ích chung, vì sự phát triển lớn mạnh của quê hương trong bền vững và lâu dài. Quyết giữ vững tinh thần độc lập, tự chủ và đoàn kết dân tộc. Chuyển hóa định kiến cố chấp bao thủ, nô lệ văn hóa phi đạo đức. Kiên cường đấu tranh chống mọi thế lực đồng hóa, xâm lăng dưới nhiều hình thức. Thể hiện tinh thần dân tộc cao ở khắp mọi nơi, trong khía cạnh của cuộc sống.
Chương XVIII: Biết ứng xử tốt trong giao tế
Điều 100: Khi ứng xử và giao tế trong đời sống xã hội, người phật tử nên lấy nhân quả làm nền tảng, lấy bát chánh đạo làm chỉ nam soi đường, cùng hòa hợp với nhau để làm tròn trách nhiệm và bổn phận riêng.
Điều 101: Người phật tử không thấy ai là kẻ thù, chỉ có người chưa thông cảm với nhau mà thôi, nhẫn nhịn trong tình thương yêu tương thân, tương trợ, tương quan, nương nhờ lẫn nhau.
Điều 102: Người phật tử nên đề cao đức tính từ bi hỷ xả và sống có tình nghĩa với nhau. Không sợ hãi trước mọi thế lực thù địch, sống trung thành và hy sinh cho lẽ phải, đề cao sự an lạc, giải thoát cho mình và người.
Điều 103: Người phật tử nên từ bỏ điều xấu xa tội lỗi, phát triển điều tốt đẹp và sống có lợi ích cho nhiều người, cùng nhau gắn bó dìu dắt nhau thực hành phương châm “tốt đạo đẹp đời”.
Điều 104: Người phật tử khi gặp quý thầy cô, các thiện hữu tri thức, bạn đồng tu và mọi thành phần khác trong xã hội, nên chắp tay trước ngực, cung kính xá chào bằng ngôn từ Nam mô Phật đà hay nói gọi lại là Nam mô Phật (tức cung kính Phật).
Điều 105: Người phật tử không nên kêu quý thầy cô bằng anh chị, chú bác, hay dì mợ. Tự xưng mình bằng con đối với quý thầy cô lớn hơn mình từ 8 tuổi trở lên. Tự xưng bằng pháp danh đối với quý thầy cô nhỏ tuổi hơn mình. Nói năng thưa chuyện, học hỏi trong sự tôn trọng, hòa kính.
Chương XIX: Lo việc tang lễ đúng theo chính Pháp
Điều 106: Người phật tử khi lâm trọng bệnh hoặc sắp sửa ra đi nên tỉnh giác và hướng về pháp tu của mình, không luyến ái gia đình người thân, tài sản. Thường xuyên quán chiếu thân này không phải là tôi, là của tôi, xả bỏ ý niệm lo lắng sợ hãi, nhờ vậy an nhiên tự tại trong lúc lâm chung.
Điều 107: Ngay lúc tắt thở và trong suốt thời gian tang lễ, gia đình người thân, vợ chồng con cái, cha mẹ không nên khóc lóc, kể lể, để làm ảnh hướng đến người quá cố. Trái lại nên bình tĩnh, nhất tâm niệm Phật, Bồ Tát để trợ tiến hương linh.
Điều 108: Gia đình người mất nên thay mặt người quá cố làm các việc công đức, bố thí, cúng dường, giúp đỡ những mảnh đời bất hạnh, để hồi hướng phước báu cho người mất được sinh về các cõi lành.
Điều 109: Tang lễ nên tổ chức theo tinh thần Phật giáo, tốt nhất nên cúng chay, không tế thần, cúng tam sên, đốt giấy tiền vàng mã, gọi hồn và mở cửa mả. Tốt nhất nên tụng kinh, niệm Phật, Bồ Tát để làm cho không khí tang lễ được thanh thoát, nhẹ nhàng.
Điều 110: Lễ nhạc thì tùy nghi theo tín ngưỡng dân gian, nhưng không quá cầu kỳ và bi thảm. Tốt nhất là nên dùng nhạc thiền Phật giáo và ngưng tất cả việc đãi đằng rượu thịt, để tạo sự trang nghiêm tôn kính người quá cố.
Điều 111: Sau khi di quan, tốt nhất là hỏa thiêu để tránh sự tốn kém và ô nhiễm môi trường, người phật tử nên tiếp tục cúng bảy tuần thất và giỗ hằng năm để tưởng nhớ. Nếu có điều kiện sẽ tổ chức lễ cúng tại chùa.
Chương XX: Học để hoàn thiện chính mình
Điều 112: Học để hoàn thiện chính mình là việc học suốt cả cuộc đời, chẳng thể nào được tốt nghiệp trọn vẹn, nếu ta không có đủ ý chí và nghị lực.
Điều 113: “Học để biết cách hiếu thảo với ông bà cha mẹ”. Cây có cội, nước có nguồn. Ăn trái nhớ kẻ trồng cây. Biết ơn và đền ơn là quy tắc đạo thờ ông bà tổ tiên dân tộc Việt Nam và người tu theo đạo Phật.
Điều 114: Học để biết ơn thầy tổ. Thầy ở đây bao gồm thầy dạy chữ và dạy nghề nghiệp. Ngoài ra ta còn biết ơn thầy dạy về đạo đức luân lý sống trong xã hội. Trước tiên là học lễ phép, sau đó mới học chữ và học nghề chân chính.
Điều 115: Học để biết ơn đất nước, ơn các vị lãnh đạo có công giúp cho mọi người ổn định về đời sống an sinh xã hội và biết ơn các anh hùng nghĩa tử.
Điều 116: Học để biết ơn tất cả mọi người và muôn loài vật. Ta không làm ruộng nhưng vẫn có gạo ăn và cứ như thế có rất nhiều nhu cầu khác để giúp cho ta bảo tồn sự sống, chính vì vậy mà ta cần phải biết ơn muôn loài vật.
Điều 117: Học để biết cách sinh tồn. Để được sinh tồn và cuộc sống có ý nghĩa, ta phải biết điều hòa sức khỏe, không lãng phí thời gian, luôn làm tròn trách nhiệm đối với gia đình người thân và đóng góp lợi ích xã hội.
Điều 118: Học để biết cách lắng nghe và nhận ra sai lầm về bản thân mình. Con người thường hay che giấu lỗi lầm của mình và hay đổ lỗi cho người khác. Biết nhận lỗi và hứa sửa sai là người tốt trong hiện tại và mai sau.
Điều 119: Học sống chân thành bằng tình thương yêu chân thật. Thấy người khác làm việc tốt ta nên hoan hỷ vui theo, người giàu có thì bố thí vật chất, kẻ nghèo khó thì bố thì bằng lời nói an ủi, động viên giúp đỡ và hành động giúp người khi gặp hoạn nạn.
Điều 120: Học để biết cách sống hòa hợp với mọi người. Làm người khó ai được hoàn hảo, chính vì vậy ta phải chấp nhận quan điểm của người này, người kia một chút thì cuộc sống sẽ được bình an hạnh phúc.
Điều 121: Học để thấu hiểu mọi lẽ thật giả trong cuộc đời. Thiếu hiểu biết, con người sẽ sinh ra tranh chấp, hơn thua, phải quấy, đúng sai mà dẫn đến oán giận thù hằn và tìm cách giết hại lẫn nhau.
Điều 122: Học để biết cách buông xả mọi phiền não khổ đau. Cuộc đời giống như thay quần mặc áo. Khi cần dùng thì ta chăm sóc chu đáo, kỹ lưỡng, đến khi chúng không còn giá trị nữa thì ta phải vứt bỏ đi. Thời gian sớm qua mau, mạng người sống trong hơi thở, ta phải biết tôn trọng bao dung và tha thứ, để an nhiên tự tại trong mọi hoàn cảnh.
Chương XXI: Những điều đáng tôn kính của Như Lai Thế Tôn
Điều 123: Đức Phật đã chỉ dạy cho chúng ta, giáo pháp mang ý nghĩa thực tiễn, theo nguyên lý duyên sinh, nhân quả mà không phải là một giáo điều cứng nhắc, bắt buộc.
Điều 124: Đức Phật đã chỉ cho chúng ta sự hiểu biết chân chính, để không rơi vào vòng si mê, tội lỗi mà còn thương yêu bình đẳng mọi người bằng trái tim có hiểu biết.
Điều 125: Đức Phật đã chỉ cho chúng ta giáo pháp đến để mà thấy, nhằm phát huy tuệ giác của Như Lai, để không làm tổn hại muôn loài vật.
Điều 126: Đức Phật đã chỉ cho chúng ta hằng ngày sống phải chánh niệm tỉnh giác trong từng phút giây, nhờ vậy ta biết cách hoàn thiện chính mình mà sống an lạc, hạnh phúc.
Điều 127: Đức Phật đã chỉ cho chúng ta biết cách làm chủ bản thân, qua ý nghĩ, lời nói và hành động, thay vì tin có một đấng thần linh thượng đế ban phước giáng họa.
Điều 128: Đức Phật đã thức tỉnh chúng ta bằng ánh sáng từ bi và trí tuệ, để chúng ta không còn tham ăn, mê ngủ, dính mắc vào danh vọng, tiền tài và sắc đẹp của thế gian.
Điều 129: Đức Phật đã chỉ cho chúng ta sống có ý thức và trách nhiệm, biết cảm thông và tha thứ, khoan dung và độ lượng, bằng tình người trong cuộc sống.
Điều 130: Đức Phật là ngọn đuốc sáng, soi đường chỉ lối cho chúng con đi và cùng dìu dắt nhau, vượt qua biển khổ sông mê để tiến lên bờ giác ngộ.
Chương XXII: Hãy suy nghĩ khi bạn bế tắc
Điều 131: Chúng ta đừng nên chi tiêu vào những thứ không cần thiết. Là một người trẻ tuổi có nhiều hoài bão và ước mơ, chúng ta mong muốn có được nhiều thứ tiện nghi vật chất, nhưng chúng ta không thực sự cần lắm khi sự nghiệp chưa vững vàng? Chi tiêu đúng chỗ và không lãng phí thời gian sẽ giúp chúng ta dễ dàng đạt được mục đích khi còn trẻ.
Điều 132: Chúng ta thiếu nhận thức đúng đắn về tài chính sẽ là một trở ngại để mình làm giàu. Tiền là thứ cần phải có để chúng ta sử dụng hàng ngày nhưng mấy ai hiểu được ý nghĩa và giá trị của đồng tiền. Một số người thiếu hiểu, họ cho rằng có tiền là có tất cả, nên họ sẵn sàng làm việc ác để có tiền.
Điều 133: Chúng ta thiết lập mục tiêu và định hướng cuộc đời. Khi mục tiêu được nêu ra rõ ràng, chúng ta chỉ cần bền bỉ, kiên trì theo đuổi cho đến khi duyên đã chín mùi, thì sẽ đạt được kết quả như ý muốn.
Điều 134: Tiết kiệm là một trong những phương pháp để có thể nhanh chóng làm giàu. Tiết kiệm khác với hà tiện, tiết kiệm là chi tiêu đúng, hà tiện là việc cần xài mà không không dám xài.
Điều 135: Không ai khôn lớn trưởng thành mà chưa từng trải qua những cơn giông gió, cuộc đời. Khi gặp khó khăn, người tự tin ở chính mình, sẽ bình tĩnh hơn để tìm cách giải quyết mọi vấn đề được tốt đẹp hơn.
Điều 136: Cuộc đời là một chuỗi dài nhân duyên, để đấu tranh sinh tồn với cuộc sống. Kiên trì, nhẫn nại trong mọi công việc là bí quyết dẫn đến thành công và sống an lạc, hạnh phúc ngay tại đây và bây giờ.
Điều 137: Tất cả mọi thứ trong cuộc sống chỉ là phương tiện tạm thời để giúp chúng ta tồn tại. Muốn ít biết đủ và bằng lòng với những gì đang có trong hiện tại sẽ giúp cho ta sống an lạc, hạnh phúc hơn.
Điều 138: Chúng ta không cần, phải để tâm đến sự tiêu cực của người khác mà chỉ biết, để không lặp lại lỗi lầm của họ. Xã hội lúc nào cũng song hành hai mặt tốt xấu, đúng sai, phải quấy, hơn thua và không bao giờ có sự công bằng.
Chương XXIII: Chín điều nên nhớ trong cuộc sống
Điều 139: Khi no, chúng ta hãy nhớ nghĩ tới những người đang đói khát, thiếu thốn khó khăn.
Điều 140: Khi được mặc quần lành áo đẹp, chúng ta hãy nhớ nghĩ tới những người không có những bộ quần áo lành lặn.
Điều 141: Khi được học hành tới nơi đến chốn, chúng ta hãy nhớ nghĩ tới, những người không có đủ điều kiện để cắp sách đến trường.
Điều 142: Khi sống trong mái nhà yên ấm, chúng ta hãy nhớ nghĩ tới những người đang lang thang giá lạnh, trong cảnh màn trời chiếu đất.
Điều 143: Khi giàu sang phú quý, chúng ta hãy nhớ nghĩ tới những người nghèo khó, vì họ góp một phần tạo nên sự giàu có của chúng ta.
Điều 144: Khi đang sống trong hòa bình, chúng ta hãy nhớ ơn tới các chiến sĩ đang xả thân, gìn giữ biên cương bờ cõi và bảo vệ an toàn, cho sự sống của chúng ta.
Điều 145: Khi có quyền cao chức trọng trong xã hội, chúng ta hãy nhớ nghĩ tới tất cả chúng sinh, nhờ có sự hỗ trợ liên quan mật thiết của họ mà ta mới có được địa vị ngày hôm nay.
Điều 146: Khi sống hạnh phúc bên mái ấm gia đình, con đông cháu đầy, chúng ta hãy nhớ nghĩ tới những trẻ em mồ côi, không nơi nương tựa.
Điều 147: Khi chúng ta có được sự hiểu biết chân chính, tin sâu nhân quả, biết làm lành lánh dữ, chúng ta hãy nhớ nghĩ tới những người không có điều kiện, để được học hỏi Phật pháp.
Chương XXIV: Những bài học đáng ghi nhớ
Điều 149: Hãy chọn cho mình một hướng đi chân chính, trước tiên giúp cho ta làm ra tiền và luôn kiên trì sáng tạo trong cuộc sống. Chúng ta luôn biết cân bằng về sức khỏe, sự giàu có và hạnh phúc tinh thần.
Điều 150: Chúng ta không nên suy nghĩ quá nhiều sẽ khiến mình sụp đổ. Nó sẽ phá hỏng nội tâm làm cho ta thêm lo lắng, bất an và sợ hãi. Bình tĩnh, sáng suốt khi đối diện với những chướng duyên nghịch cảnh.
Điều 151: Tin mình là chủ của bao điều họa phúc, nhờ vậy ta sống có ý thức và trách nhiệm về mọi hành vi qua thân, miệng, ý.
Điều 152: Hạnh phúc vật chất không thể kéo dài mãi mãi, vì bản chất của nó là như vậy ,chỉ thoáng qua hư ảo, nếu ta bám víu quá nhiều về nó, ta sẽ đau khổ khi bị chia lìa và mất mát.
Điều 153: Chúng ta không ngừng học hỏi trong làm việc và tu tập, để ngày càng hoàn thiện chính mình nhiều hơn về mọi mặt.
Điều 154: Chúng ta không thể thay đổi ý nghĩ, lời nói hành động của người khác, nhưng chúng ta có thể thay đổi chính mình, bằng những việc làm có ích cho nhân loại.
Điều 155: Cuộc sống không đơn giản và dễ dàng, nhưng lại rất đáng được trân quý, bởi chúng ta có thể sống hòa hợp với nhau, bằng trái tim yêu thương và hiểu biết.
Điều 156: Chúng ta là một sản phẩm tốt hay xấu đang trong quá trình hoàn thiện, không ai có thể ban phước giáng họa mà chính ta là người làm ra họa phúc.
Điều 157: Thất bại dạy cho ta những bài học kinh nghiệm, thế cho nên ta không tiếc nuối về quá khứ, cũng không mơ mộng đến tương lai mà chỉ sống trong giây phút hiện tại với những gì mình đang có.
Điều 158: Chúng ta luôn sống trong tôn trọng, hiểu biết bằng tình thương chân thật, biết cảm thông những nét sai biệt của người khác và sẵn lòng hợp tác, giúp đỡ khi cần thiết.
Chương XXV: Những điều nên khắc cốt ghi tâm
Điều 159: Chúng ta đừng nên hứa một điều gì với ai khi đang vui. Bởi vì lời hứa ấy có thể làm cho người khác thất vọng, vì ta hứa mà không làm được. Khi đang nóng giận, chúng ta hãy cẩn thận trong từng lời nói!
Điều 160: Chúng ta đừng quyết định một điều gì khi đang buồn! Khi người khác không vui thì chúng ta đừng nên cười, vì làm người ấy tổn thương.
Điều 161: Chúng ta có thể học nói trong ba năm, nhưng áp dụng thực hành cả một đời cũng chưa xong. Chúng ta hãy học cách lắng nghe những gì người khác nói.
Điều 162: Chúng ta đừng nên lãng phí thời gian, lãng phí sức khỏe, tiêu xài lãng phí mà hãy biết cách thưởng thức những gì cần thiết để phục vụ cho đời sống hằng ngày.
Điều 163: Chúng ta đừng nên so sánh với người khác về danh vọng, địa vị trong xã hội mà hãy nhìn lại mình và bằng lòng với những gì đang có trong hiện tại.
Điều 164: Chúng ta hãy biết bao dung và tha thứ người làm mình khổ, không thấy ai là kẻ thù, chỉ có người chưa thông cảm với nhau mà thôi.
Điều 165: Chúng ta hãy nên tin sâu nhân quả mà không làm các việc xấu ác, nhưng vẫn làm các việc thiện lành để đóng góp sẻ chia bằng tình người trong cuộc sống.
Điều 166: Chúng ta có thể đánh mất rất nhiều thứ trong cuộc đời này, nhưng không thể đánh mất chính mình.
Điều 167: Chúng ta hãy biết ơn ông bà cha mẹ, ơn đất nước, ơn thầy tổ, ơn tất cả chúng sinh vì họ đã đem đến cho ta sự sống tốt đẹp ngày hôm nay.
Điều 168: Người tốt thật sự sẽ giúp cho chúng ta hạnh phúc. Người xấu sẽ giúp cho chúng ta nhiều kinh nghiệm trong cuộc sống. Kẻ tồi tệ nhất sẽ giúp cho chúng ta bài học quý báu của cuộc đời. Và người tuyệt vời nhất sẽ giúp cho chúng ta biết cách sống để hoàn thiện chính mình.
Chương XXVI: Những bài học đáng suy ngẫm từ cuộc đời
Có một con cáo đã phát hiện ra một chuồng gà, nó bèn tìm cách tiếp cận nhưng vì cáo nhà ta quá mập nên không thể chui lọt vào chuồng để ăn gà. Thế là nó đành phải nhịn đói suốt ba ngày liền mới có thể vào được chuồng gà. Sau khi vào được, nó đã ăn no nê để bù lại những ngày nhịn đói, giờ đây chiếc bụng của cáo đã phình to ra, nên không thể nào ra được nữa, thế là cáo đành phải nhịn đói trở lại ba ngày mới có thể ra khỏi chuồng gà.
Điều 169: Cuộc đời của một người cũng lại như thế. Khi đến trần gian này với hai bàn tay trắng và khi nhắm mắt lìa đời chẳng mang được gì theo? Không một ai có thể mang theo gia tài sự nghiệp mà mình đã vất vả gây dựng một đời.
Điều 170: Chúng ta thường dùng tuổi trẻ để kiếm tiền bất chấp mọi thủ đoạn, nhưng tiền không mua lại được tuổi trẻ. Chính vì vậy mà có nhiều người luyện trường sinh bất tử, có ai mà trẻ mãi không già đâu?
Điều 171: Chúng ta dùng mạng sống để kiếm tiền, nhưng tiền không mua lại được mạng sống, bởi vì ai cũng già, bệnh chết.
Điều 172: Chúng ta dùng hạnh phúc để đổi lấy tiền, nhưng tiền không mua lại được hạnh phúc mà chỉ giúp thỏa mãn những nhu cầu vật chất.
Điều 173: Chúng ta dùng thời gian để kiếm tiền, nhưng tiền không mua lại được thời gian vì thời gian cứ trôi qua mãi.
Điều 174: Chúng ta hãy nên nhớ rằng: Khi có tiền, ta có thể mua được một ngôi nhà, nhưng ko thể mua được tổ ấm gia đình. Tiền có thể mua được một chiếc giường, nhưng ko thể mua được giấc ngủ ngon. Tiền có thể mua được một chiếc đồng hồ, nhưng không thể mua được thời gian.
Điều 175: Tiền có thể mua được một cuốn sách, nhưng không mua được sự hiểu biết chân chính. Tiền có thể mua được sắc đẹp, nhưng ko thể kéo dài mãi tuổi thanh xuân. Tiền có thể mua được nhiều loại thuốc quý, nhưng ko thể mua được sức khoẻ.
Điều 176: Khi sống, con người hay lãng phí thời gian làm những việc vô nghĩa, bởi lòng tham lam, ích kỷ của chính mình, tích chứa tiền bạc của cải nhưng không giúp gì cho ai?
Điều 177: Cuộc đời như áng mây trôi, khi tan, khi hợp, khi được, khi mất, khi có, khi luôn biến đổi không ngừng nghỉ, chúng ta hãy cố gắng tu hành, để vượt qua sống chết khổ đau.
Điều 178: Đã là thân phận con người ai cũng phải chịu cái khổ “sinh, già, bệnh, chết”, nhưng người biết tin sâu nhân quả sống một ngày là có ích cho gia đình và xã hội, nên đến khi chết, họ không bao giờ tiếc nuối và sợ hãi.
Thích Đạt Ma Phổ Giác (còn nữa...)
TIN, BÀI LIÊN QUAN:
TIN, BÀI LIÊN QUAN:
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
Ý kiến của bạn
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Làm thế nào để thực hành tâm từ (Mettā) khi gặp khó khăn
Ứng dụng
17:20 11/11/2018
Thiền Tâm từ (Mettā) không phải là một pháp thuật hay ma thuật mà có thể giúp người dân Hoa Kỳ có đời sống tinh thần lạc quan và tốt đẹp hơn nhưng không hề sử dụng bất kỳ sự đàn áp hay quyền lực nào. Thiền Tâm từ (Mettā) tịnh hóa trái tim và tâm trí của người thực hành bằng sự kiên nhẫn.
Sử dụng của cải một cách hợp lý
Ứng dụng
16:49 11/11/2018
Đối với đa số, một người, một cộng đồng hay một quốc gia, giàu có có nghĩa là 'giàu có' trong ý nghĩa có nhiều tài sản hay tiền bạc do sự đạt được từ vật chất. Nghĩa chữ của cải nguyên thủy là trạng thái hạnh phúc. Khối cộng đồng thịnh vượng mang ý nghĩa ấy. Nhưng bây giờ người ta sử dụng danh từ này vào ý nghĩa tài sản thường để khuyếch trương phúc lợi vật chất hơn là mở mang trạng thái tinh thần.
Tu hành là tìm lại bản lai diện mục...
Ứng dụng
15:55 30/10/2018
Tu đạo là vì giải thoát, không bị chìm đắm trong luân hồi. Coi bạn có thể tu đến chỗ "Ngũ Uẩn" sắc, thọ, tưởng, hành, thức đều "Không" chăng?
Quán niệm vô thường để xả ly, buông bỏ
Ứng dụng
21:53 26/10/2018
Vô thường là không có gì thường hằng, tồn tại mãi mà phải thay đổi. Đổi thay từ hình thức đến nội dung, từ vật chất cho đến tinh thần, từ hiện tượng cho đến bản chất.
Xem thêm
