-Không ai tránh được tuổi già

-Không ai tránh được bịnh tật

-Không ai có thể tránh được cái chết

-Không ai tránh được sự mất mát này nọ

Cái gì cũng phải có lúc kết thúc, mình tránh không được. Phải thấy và chấp nhận những sự thật đó, không phải để sống bi quan hay sợ hãi hoảng loạn, mà để có những chuẩn bị thật tốt.

Tất thảy những chuyên gia cứu hộ trên hành tinh này, cứu hộ hàng không, cứu hộ hàng hải, cứu hộ đường bộ, nhân viên cứu hỏa, hoặc những tai nạn lao động xã hội nói chung, tất thảy chuyên gia cứu hộ họ đều có nhận xét giống nhau là: trong mọi tình huống, trong mọi hoàn cảnh, các nạn nhân bình tĩnh luôn có cơ hội sống sót cao hơn những người hoảng loạn thiếu bình tĩnh.

Phòng hộ cuộc sống khi mọi thứ đều vô thường

Đó là họ không biết đạo, họ chỉ nói tới chữ “thoát” thôi. Trong đạo mình thêm một điều nữa, bên cạnh cơ hội thoát nạn, nếu không thoát được thì cơ hội đi lên của người có chuẩn bị nó vẫn cao hơn người thiếu chuẩn bị. Là vì mỗi người phải đi đầu thai theo một trong bốn thứ nghiệp sau đây:

1- Trọng nghiệp thiện ác garukamma

Trọng nghiệp là trong đời mình từng làm những việc công đức lớn lao như: cứu mạng nhiều người, hay là hộ trì Tam Bảo bằng những việc làm quan trọng , hoặc giúp người đức độ, ủng hộ Tam Bảo bằng công đức, những Phật sự quan trọng. Đó gọi là trọng nghiệp thiện. Còn trọng nghiệp bất thiện là mình làm những tội lỗi tày đình, tày liếp. Tày đình là to bằng cái đình, còn tài liếp là nó to bằng miếng đất. Những cái đó gọi là trọng nghiệp thiện và bất thiện.

2- Thường nghiệp thiện ác acinnakamma

Thường nghiệp là những cái nào mình cứ làm hoài, thí dụ như mình là tiểu thương từ năm 15 tuổi là bắt đầu đứng bán hàng tạp hoá với mẹ, cân đong đo đếm, tính tiền suốt nhiều năm như vậy, cả đời cứ buôn bán, hoặc cả đời cứ mò cua bắt ốc buôn gian, cả đời cứ bài bạc nghiện ngập chích hút, cả đời đâm heo thuốc chó lừa thầy phản bạn mãi quốc cầu vinh. Cả đời cứ làm những chuyện đó thì gọi là thường nghiệp.

3- Khinh thiểu nghiệp thiện ác katattakamma

Khinh thiểu nghiệp có nghĩa là: những nghiệp thiện ác mình làm lai rai, hoặc lâu lâu làm một lần. Thí dụ như đi chùa một tháng đi một lần, ba bốn tháng đi chùa một lần, lâu lâu cũng có móc túi ra làm phước chỗ này chỗ kia, lâu lâu ai rủ đi câu, đi săn, đi đá gà, ai rủ đi nhậu đi đánh bài cũng đi, ai rủ đi từ thiện cũng đi.

4- Cận tử nghiệp thiện ác maranasannakamma

Có nghĩa là trước giây phút lâm chung, tâm mình nó leo lét, giống như người chết đuối gặp cái gì chụp cái nấy, thì nghiệp đó gọi là nghiệp cận tử. Đừng coi thường nó, thấy nó yếu nhưng quan trọng lắm. Nghiệp cận tử là cái phao cứu sinh hay trái thủy lôi là tuỳ theo mỗi người. Trái thủy lôi là loại trái nổ người ta để dưới nước, trên bờ thì mìn lựu đạn địa lôi, còn ở dưới nước nó kêu là thủy lôi. Lúc mình chết đuối gặp cái gì chụp cái nấy, nếu mình chụp cái phao thì khỏe, nhưng nếu mình chụp nhầm trái thủy lôi thì coi như game over hết phim.

Ở đây cũng vậy, lúc mình đang chập chờn leo lét cuối đời, lúc đó một lời kinh tiếng kệ nó lọt vào tai biết đâu đó là một gợi ý để mình theo đó mình đi. (tôi giảng đề tài ra ngoài bài kinh nhưng rất cần thiết).

Một vị đệ tử của Đức Phật có học đạo, cho nên biết rõ già bệnh chết không thể nào tránh được, mọi thứ có rồi phải mất đi, mọi thứ đều phải có lúc kết thúc, vị đó thấy rõ biết rõ, nhưng biết rõ không phải sống bi quan, không phải sống sợ hãi, mà để có những chuẩn bị thật tốt.