Hành vi con người: Tấm gương của tâm và cảnh

Con người không cố định. Hành vi chỉ là tấm gương phản chiếu của tâm trong một khoảnh khắc ngắn ngủi. Hãy buông bỏ những nhận định nặng nề, học cách tập trung vào việc nuôi dưỡng tâm mình.

Con người, tựa như dòng sông, luôn chảy trôi, luôn biến đổi theo dòng chảy của cảm xúc và hoàn cảnh. Trong mỗi chúng ta, luôn có cả ánh sáng và bóng tối, cả thiện và bất thiện, đan xen, hòa quyện. Nhưng đáng tiếc, đôi khi ta quên rằng bản chất con người là sự thay đổi, và ta vội vàng đánh giá cả một cuộc đời chỉ qua một khoảnh khắc nhỏ nhoi.

Ta nhìn thấy ai đó làm việc thiện, như cúng dường hay giúp đỡ người khác, và ngay lập tức ngợi khen họ là người tốt. Nhưng rồi, khi bắt gặp chính họ trong một tình huống khác, nói lời nặng nề hay hành xử bất thiện, ta lại không ngần ngại phán xét họ là kẻ “đạo đức giả.” Liệu điều đó có công bằng không?

Tâm thức không điều kiện

Hành vi con người: Tấm gương của tâm và cảnh  1
Ảnh minh họa. 

Hành vi của con người không phải là chân lý tuyệt đối về họ. Một hành động thiện là biểu hiện của tâm an lành trong khoảnh khắc ấy. Ngược lại, một hành động bất thiện thường là tiếng vọng của phiền não, tổn thương hay cảm xúc tiêu cực đang trỗi dậy. Một người không trở thành xấu xa chỉ vì một lần lầm lỗi, cũng như không trở nên hoàn hảo chỉ vì một lần làm việc tốt. Con người là tổng hòa của sự phức tạp, không ngừng thay đổi dưới tác động của cảnh duyên.

Điều đáng nói hơn cả, không phải là hành vi của người khác, mà là cách chúng ta nhìn nhận họ. Não bộ của chúng ta, một cách kỳ lạ, thường chú ý nhiều hơn đến những lỗi lầm, những mặt tối, mà bỏ qua những điều tốt đẹp mà người khác đã từng làm. Và chính thói quen đó khiến tâm trí ta thêm nặng nề, thêm đau khổ. Ta không chỉ khổ vì hành vi của người khác, mà còn vì cách ta để những hành vi đó kiểm soát cảm xúc của chính mình.

Vậy ta nên làm gì? Thay vì vội vàng phán xét, hãy tập nhìn đời bằng ánh mắt của sự bao dung. Khi thấy ai đó làm việc thiện, hãy tùy hỷ và cảm nhận năng lượng tốt lành ấy.

Khi thấy ai đó hành xử bất thiện, hãy nhắc nhở mình rằng họ đang bị phiền não dẫn lối, cũng như chính ta đôi khi cũng không tránh khỏi những phút yếu lòng. Sự phán xét không làm cho họ tốt hơn, nhưng lòng từ bi sẽ làm cho ta bình yên hơn.

Con người không cố định. Hành vi chỉ là tấm gương phản chiếu của tâm trong một khoảnh khắc ngắn ngủi. Hãy buông bỏ những nhận định nặng nề, học cách tập trung vào việc nuôi dưỡng tâm mình. Bởi cuối cùng, hạnh phúc hay khổ đau, không đến từ người khác, mà từ cách ta chọn nhìn nhận và đối diện với cuộc đời.

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Man mác lời ru

Phật pháp và cuộc sống 09:36 25/11/2025

Từ bao đời nay, người phụ nữ Việt Nam khi được làm mẹ đều biết ru con. Thông thường những lời ru là những bài dân ca theo thể thức “lục bát” được diễn theo lối hát-kể nhẹ nhàng về âm điệu nhưng sâu sắc về nội dung.

Còi tàu xao xuyến, chuông chùa tĩnh tâm

Phật pháp và cuộc sống 09:30 25/11/2025

Nhà tôi có một khoảng sân thượng rộng và mát, sáng sớm nào tôi cũng lên đó tập thể dục và hít thở không khí trong lành. Xong, tôi hay ngắm nhìn ra xa phía sông nước bến Tân Cảng và Nhà Bè, nơi tàu bè hay lui tới.

Cha mẹ tạo phước giúp con cháu được tai qua nạn khỏi

Phật pháp và cuộc sống 09:26 25/11/2025

Tôi – Vân Hạc – có một học sinh ngụ tại Bắc bộ, kể là do cô gặp nhiều chuyện kì diệu nên dần dần tin sâu nhân quả. Cô nói cha mẹ mình rất tin Phật, thường ăn chay tịnh, nghiêm trì ngũ giới, siêng năng lễ bái, hay lấy danh nghĩa anh trai cô để làm phúc, bố thí hay đóng góp cho các hoạt động xây cầu, sửa đường. Mấy năm trước anh trai cô vào quân ngũ, khi về phép thường kể những chuyện đã xảy ra.

41.100 phần cơm được bếp cơm từ thiện dã chiến gửi đến bà con vùng bão lũ miền Trung

Phật pháp và cuộc sống 08:37 25/11/2025

Trong hai ngày 23 - 24/11/2025, tổng cộng 41.100 phần cơm đã được các bếp cơm từ thiện dã chiến của Ban Từ thiện xã hội GHPGVN TP.HCM thực hiện và chuyển đến hỗ trợ bà con đang chịu ảnh hưởng nặng nề bởi bão lũ tại miền Trung.

Xem thêm