450
Hiểu vô thường để thương nhiều hơn
Có người hỏi tôi: “Hiểu vô thường để làm gì, khi đời vốn đã quá nhiều đổi thay?”. Tôi nghĩ, hiểu vô thường không phải để bi quan hay buông xuôi, mà để ta học cách sống an yên hơn, biết trân quý nhau hơn, và bớt trách móc cuộc đời hơn.
Vô thường không phải triết lý xa xôi của nhà Phật, đó là sự thật giản dị của từng hơi thở, từng cuộc gặp gỡ, từng lần ta ngoái nhìn lại ngày hôm qua và chợt nhận ra mọi thứ đã khác.
Mỗi người đều có khoảnh khắc đầu tiên chạm vào vô thường. Có thể là giây phút nhìn thấy mái tóc của mẹ bạc thêm một sợi. Có thể là ngày ta nhận tin một người bạn cũ rời khỏi thế giới này quá sớm. Hoặc bên ngoài trời, một cơn mưa bất chợt làm buổi chiều đổi sắc, khiến ta hiểu rằng thứ tưởng bền vững cũng chỉ là tạm thời. Vô thường vẫn luôn ở đó, chỉ là ta hiếm khi dừng lại đủ lâu để nhận ra.
Cái khổ của con người nằm ở chỗ ta cứ tưởng mọi thứ sẽ mãi như cũ: người thương sẽ luôn ở đó, tuổi trẻ sẽ còn dài, sức khỏe lúc nào cũng dồi dào, cơ hội sẽ chờ đợi ta. Ta giận nhau, hờn nhau, tổn thương nhau… như thể còn dư thừa thời gian để sửa chữa. Nhưng vô thường nhắc rằng không có gì bảo đảm cho ngày mai. Một cái nắm tay hôm nay, một lời xin lỗi kịp lúc, một cuộc gọi hỏi thăm… đôi khi là điều cuối cùng ta có thể làm cho nhau.
Khi nhìn sâu vào bản chất vô thường, ta sẽ bớt đòi hỏi cuộc đời phải thuận ý mình. Ta biết rằng những điều bất như ý - thất bại, bệnh tật, mất mát - cũng là một phần tất yếu của vòng đời. Không có gì “tại sao lại là tôi?”, chỉ có “tới lúc nó phải đến”. Nhận ra vậy không khiến nỗi đau biến mất, nhưng nó giúp ta nhẹ nhàng hơn với chính mình. Ta không còn phải vật lộn chống lại những điều không thể thay đổi, mà biết cách bước qua, như nước chảy qua khe đá.
Hiểu vô thường cũng giúp ta bớt đi sự nắm giữ. Thứ làm ta khổ phần lớn không phải vì mất, mà vì ta cố giữ những điều vốn không thể giữ. Sắc đẹp, tiền tài, danh vọng, vị trí… tất cả đều tạm. Khi biết chúng tạm, ta sẽ sống trọn vẹn hơn trong hiện tại, thay vì dồn hết tâm sức cho những cuộc chạy đua vô nghĩa. Khi biết người bên cạnh ta cũng tạm, ta sẽ thương họ nhiều hơn, kiên nhẫn hơn, dịu dàng hơn. Ta thôi mong họ “không đổi thay”, mà học cách đi cùng họ qua từng đổi thay ấy.
Có người hỏi: “Nếu mọi thứ đều vô thường, vậy còn gì để bám vào?”. Nhưng vô thường không lấy đi điểm tựa của ta, mà giúp ta tìm lại đúng điểm tựa. Điểm tựa không nằm ở thứ bên ngoài, mà ở bên trong - trong khả năng thích ứng, trong lòng từ bi, trong sự tĩnh lặng mà ta rèn luyện được qua mỗi lần biến động. Thứ bền vững nhất lại chính là khả năng đứng dậy của ta sau những đổi thay.
Và có lẽ, điều đẹp nhất mà vô thường mang lại chính là lòng biết ơn. Khi biết mọi thứ không kéo dài, ta trân trọng từng buổi sáng còn khỏe mạnh, từng bữa cơm còn đủ người, từng cái ôm còn kịp trao. Ta thôi coi tình cảm là thứ hiển nhiên. Ta sống sâu hơn, chậm hơn, chân thành hơn, vì biết không gì lặp lại lần thứ hai.
Sống cùng vô thường không phải là chạy trốn nó, mà là mỉm cười với nó. Là biết rằng đời biến đổi, nhưng ta cũng có thể đổi thay theo hướng đẹp hơn. Là hiểu rằng càng ý thức vô thường, ta càng biết thương - thương mình vì những vấp ngã, thương người vì ai cũng đang chật vật giữa những đổi thay của riêng họ.
Vô thường không làm cuộc đời tối tăm hơn. Ngược lại, nó khiến từng khoảnh khắc trở nên quý giá. Khi ta nhìn cuộc sống bằng đôi mắt biết vô thường, ta tự nhiên sống an yên hơn, nhẹ nhàng hơn, và yêu thương rộng mở hơn. Bởi vì ta hiểu: chỉ có những gì ta sống thật lòng hôm nay mới là điều ở lại, ngay cả khi mọi thứ quanh ta không ngừng đổi thay.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Hiểu vô thường để thương nhiều hơn
Phật pháp và cuộc sống
11:11 08/12/2025
Có người hỏi tôi: “Hiểu vô thường để làm gì, khi đời vốn đã quá nhiều đổi thay?”. Tôi nghĩ, hiểu vô thường không phải để bi quan hay buông xuôi, mà để ta học cách sống an yên hơn, biết trân quý nhau hơn, và bớt trách móc cuộc đời hơn.
Hành trình của những bước chân thiện nguyện sau mùa lũ dữ
Phật pháp và cuộc sống
10:46 08/12/2025
Từ ngày 5 đến 7/12, khi Khánh Hòa vẫn còn chưa hồi phục hoàn toàn sau đợt lũ lớn, nhóm Hữu Duyên Sài Gòn của anh Trương Thư Hoàng đã cùng nhóm W.O.W Foundation lên đường về vùng rốn lũ.
Những ngày chạy lũ
Phật pháp và cuộc sống
09:09 08/12/2025
Những ngày này, nơi tôi ở chìm trong biển nước. Vừa trải qua cơn bão lớn, những mái nhà bật nóc còn chưa kịp lợp lại, mái ngói tan hoang vẫn còn đầy tàn tích phủ rêu đầy dưới đất; những hàng quán tan hoang, những ngôi nhà ngả nghiêng, hàng cây xanh trơ bật gốc chỉ vừa mới được trồng lại một phần phủ khô trụi lá. Nhưng, lũ lại về. Cơn lũ về nhanh một cách chóng mặt khiến mọi thứ đều như một lần nữa chìm trong những tang thương.
Tháng mười hai - Tháng của hơi sương
Phật pháp và cuộc sống
08:53 08/12/2025
Có một bận khi tôi tỉnh lại trong đêm, đột nhiên nghe tiếng của những giọt sương đang nhảy múa. Chúng rơi đầy trên những tán lá trong khu vườn nhỏ và một cơn gió đêm thoảng qua thôi cũng khiến tôi giật nảy mình. Gió lạnh quá!
Xem thêm
