Khóa tu mùa hè “Con về bên Phật – sống Thiền nâng cao trí tuệ đạo đức” tại chùa Thọ Vực

Với lý tưởng Bồ-tát hạnh từ bi hỷ xả ban vui cứu khổ, tinh thần “Phật giáo đồng hành cùng dân tộc”, TT.TS Thích Thanh Đoàn - UV Ban Hoằng Pháp Quốc Tế, Trưởng Phân ban Thanh thiếu niên TW, Trưởng Đạo Tràng Phật tử Việt Nam tại Nhật Bản; Phó Trụ trì chùa Việt Nam tại Tây Úc, đã kết hợp với chính quyền địa phương, thầy cô giáo các trường tiểu học - trung học cơ sở - trung học Phổ thông, gia đình, ban hộ tự chùa, tổ chức viên mãn khóa tu trong dịp hè với chủ đề “Con về bên Phật – sống Thiền nâng cao trí tuệ đạo đức”, nhằm vun bồi đức tính nhân văn, hiếu dưỡng, thương người, trách nhiệm, hướng thiện cho các con học sinh các cấp học.

Được biết, chùa thường tổ chức các khóa cộng tu cho Phật tử vào hai ngày cuối tuần thứ 7 và chủ nhật mỗi tháng, chủ yếu là trì kinh Pháp Hoa, Địa Tạng, Di Đà, Từ bi thủy sám Pháp, Lương Hoàng Bảo Sám, Dược Sư… kết hợp lạy Phật, niệm Phật, tùy thuận theo nguyện tu tập của Phật tử địa bàn. Đây cũng là Pháp tu ảnh hưởng bởi các đạo tràng Tịnh Độ đương thời như: chùa Khai Nguyên – Sơn Tây, Hà Nội; chùa Sủi – Hà Nội; Tịnh viện Vân Sơn – Vĩnh Phúc; chùa Đại Từ Ân (Đan Phượng) – Hà Nội; chùa Long Hưng – Đông Anh, Hà Nội;…

Nhiều năm qua bằng sự thông tuệ, thấu hiểu, kham nhẫn, bao dung vô ngã, bi-trí-dũng, tùy phương tiện, Thượng Tọa Thích Thanh Đoàn luôn linh động tạo mọi thuận duyên gửi đệ tử xuất gia tu học ba miền, trong và ngoài nước; cho Phật tử đi giao lưu học hỏi và cộng tu các đạo tràng Tịnh Độ tại Hà Nội cũng như đạo tràng các tỉnh miền Nam, nhất là Đạo tràng Pháp Hoa của Hòa thượng Trưởng lão Pháp Chủ, các đạo tràng Tịnh Độ của cố Hòa thượng Thích Trí Tịnh…

Vì vậy, khóa tu mùa hè năm nay, hưởng ứng sự kêu gọi và khuyến khích mở khóa tu mùa hè giáo dục đạo đức trí tuệ hình thành nhân cách văn hóa Việt, TT.TS Thích Thanh Đoàn đã tiếp nhận gần 100 tu sinh gồm các lứa tuổi khoảng từ 8-15, chủ yếu là con em Phật tử, con em gia đình theo Lương đạo, và bà con dân chúng xung quanh chùa cũng như vùng lân cận.

Cụm di tích Đền và chùa Thọ Vực thuộc xã Xuân Phong (huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định) là công trình tín ngưỡng đã được xếp hạng di tích lịch sử kiến trúc cấp Quốc Gia theo quyết định số 65-VH/QĐ ngày 16/01/1995. Chùa Thọ Vực được xây dựng và hoàn thành vào năm 1724. Năm 2012-2016 TT Thích Thanh Đoàn đã cùng với Phật tử thập phương, trùng tu lại toàn bộ: Tam Bảo, Tổ đường, Địa Tạng đường, giảng đường, thư viện, khách đường và Tăng xá, khuôn viên gần 2 ha được làm hoàn toàn bằng gỗ theo kiến trúc nội công ngoại quốc và các nét hoa văn Đinh Lê Lí Trần hòa quyện. Tổ đình Thọ Vực là một quần thể di tích có quy mô và nhiều những di vật quý mà ít nơi nào bảo lưu được. Đền và Chùa Thọ Vực là nơi thờ Phật và 5 vị thánh – thần, gồm: Hai vị Thần Hoàng làng và những vị Nam Hải Đại Vương (Thục Phán An Dương Vương thứ 18), thánh Trân Thái Chưỡng phu nhân (đệ tam cung phi), tướng công Đông Hải, giữ vị trí quan trọng trong tín ngưỡng dân gian địa phương, có công ngăn trừ họa, khai thiên lập địa, phù trợ muôn dân.

Đền và chùa Thọ Vực không chỉ là là quần thể di tích có giá trị về mặt văn hóa tín ngưỡng, kiến trúc nghệ thuật, mà còn có ý nghĩa sâu sắc về mặt lịch sử bên cạnh chùa Keo (chùa Hành Thiện) nổi tiếng với các truyền thuyết về Thiền sư Không Lộ - Tương truyền, dưới thời vua Lý Thánh Tông, chùa Keo được xây dựng bởi Thiền sư Dương Không Lộ ở ven sông Hồng từ năm 1061, tỉnh Nam Định cũ. Chùa Keo là một ngôi cổ tự có gần 1.000 năm tuổi.

Theo sách Không Lộ thiền sư ký ngữ lục, năm 1061, Không Lộ dựng chùa Nghiêm Quang (Thần Quang Tự). Theo thời gian, nước sông Hồng xói mòn, đến năm 1611, trận lũ lớn cuốn trôi cả làng mạc lẫn chùa. Dân làng Keo một nửa chuyển về Đông nam hữu ngạn sông Hồng, về sau dựng nên chùa Keo - Hành Thiện (nay thuộc tỉnh Nam Định); một nửa vượt sông đến định cư ở phía Đông bắc tả ngạn sông Hồng, về sau dựng nên chùa Keo - Thái Bình.

Chùa Keo không chỉ lưu giữ nhiều di vật quý giá mà còn chứa đựng những điều huyền bí gắn liền với cuộc đời Thiền sư Không Lộ. Nơi đây, vẫn còn những đồ thờ quý giá tương truyền là đồ dùng của Thiền sư Không Lộ - người đã để lại cho hậu thế một tấm lòng bao dung vị tha, dùng ngôn ngữ của bậc giác ngộ để chuyển hoá tâm thức chúng sinh.

Chùa Thọ Vực cũng thừa hưởng nhiều tinh hoa tu tập từ quý Ngài tiền bối và khu đất thiêng làng Keo. Vì vậy, hàng năm bà con trong và ngoài tỉnh đều kéo về dự hội chùa Keo và có thăm các ngôi chùa cổ lân cận, phải kể đến Tổ đình Thọ Vực.

Trong khóa tu hai ngày, các tu sinh được làm quen với các nghi lễ thiền môn như: cách lạy Phật, xá chào Tăng Ni và bạn đồng tu, cách ngồi thiền duy trì sức khỏe và định tâm, cách ăn uống nói năng thưa gửi – tứ oai nghi…; các con còn được tham gia nhặt rác, bảo vệ môi trường; được ngồi quay quần bên Thầy bên huynh đệ đồng tu chia sẻ những băn khoăn những bế tắc những điều trăn trở trong cuộc sống, lý tưởng cũng như ước mơ và những điều tâm đắc ấp ủ.

Khóa tu vì thế tạo ra môi trường đầy ân nghĩa, trọng tình người, bao dung sẻ chia, giải quyết những phiền não stress và hướng đến tương lai tươi sáng nhờ gần gũi Thầy lành bạn tốt thiện tri thức.

Về nương tựa Tam bảo, thiền môn, các con học sinh được thực tập lòng biết ơn, kính Tam bảo – ruộng phước điền trong nhân gian thông qua hình thức dâng trai phạn - dâng cúng đồ ăn, thức uống chay thanh tịnh (trai phạn) cho chư Tăng, mong muốn chánh pháp lan tỏa; thể hiện sự tôn kính và biết ơn đối với các vị tu hành, gieo trồng phước báu đến chúng sanh vô tình - hữu tình và cầu nguyện cho sự an lạc, giác ngộ.

Qua đó, các con cũng được thực tập gieo duyên dần với nếp sống Thiền môn: ăn trong chánh niệm (mindful eating), chú tâm vào một đối tượng, thân đâu tâm đó, nhận biết từng khoảnh khắc của bữa ăn, thay vì thường ngày các con ăn một cách vô thức hoặc bị phân tâm bởi các yếu tố bên ngoài, thông qua việc để tâm nhận biết sâu sắc đến hương vị, mùi, kết cấu của thức ăn, lắng nghe cơ thể (no, đói, nóng, lạnh), ăn một cách chậm rãi và trọn vẹn. Đây cũng chính là các đề mục liên quan đến Thiền Tứ niệm xứ, đề mục niệm thân.

Từ đó, hành động giản dị tưởng như bình thường này nhưng nếu được rèn luyện lâu ngày có thể tăng khả năng tập trung vào mọi công việc hiện tại, giảm thiểu xao nhãng phóng dật, chú tâm thận trọng, tràn ngập sự biết ơn, thấy rõ trùng trùng duyên khởi vạn vật có trong nhau; nhờ đó giảm căng thẳng, kết nối sâu sắc thân tâm cảnh. Những kết quả này rất gần gũi với khoa học, nếu thực tập ứng dụng linh hoạt có thể trải nghiệm trong mọi hoàn cảnh sinh hoạt của cuộc sống, giữ được quân bình, an lạc, định tĩnh, thiền hành, bao gồm việc đi chậm rãi, có chánh niệm và kết hợp với việc niệm Phật; rèn luyện sự tập trung, tăng cường sự tỉnh giác, giúp tâm thư thái; với cách đi chậm, đều đặn, mỗi bước chân đi kèm với một câu niệm Phật (Nam Mô A Di Đà Phật), giúp các con duy trì sự tập trung, giảm bớt tạp niệm, và đưa tâm về hiện tại.

Kinh hành mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe thể chất và tinh thần: tăng cường sự dẻo dai, tiêu hóa tốt, giảm căng thẳng và giúp cải thiện giấc ngủ - là một phương pháp tu tập đơn giản, dễ thực hiện và phù hợp với nhiều đối tượng, cả xuất gia và tại gia. Đây cũng là pháp tu liên quan đến đề mục niệm Thân của Thiền Tứ niệm xứ, bên cạnh các pháp tu truyền thống của Đại thừa.

Vì trong thời hiện đại, giao thoa các Pháp tu, trong thế giới mở như hiện nay, Thượng Tọa trụ trì biết rõ cần cung cấp chánh niệm giới thiệu cho các con làm hành trang trải nghiệm đời sống và tâm linh, sau này lớn lên đặt chân đến nhiều tỉnh thành hay ngay cả khi ra nước ngoài các con tiếp nhận với tâm linh Phật giáo và khoa học cũng không quá bỡ ngỡ, vì “trăm sông đổ về một biển” - mục đích của Phật giáo là ban vui cứu khổ, vì tiến bộ phát triển bền vững của nhân loại chung tay vì cộng đồng.