Không nghĩ về quá khứ, không nghĩ đến tương lai?

(Câu hỏi của nhà báo Hoàng Anh Sướng với thiền sư Thích Nhất Hạnh)

Thiền sư Nhất Hạnh: 

Hiện pháp lạc trú là sống sâu sắc đời sồng của mình trong mỗi giây, mỗi phút. Nguyên tắc là đừng đánh mất mình trong sự tiếc thương hay hối hận về quá khứ, chứ không phải là không được học hỏi từ quá khứ. Mình có thể an trú trong hiện tại cà coi quá khứ là đối tượng nghiên cứu của mình. Trong khi thiết lập thân tâm trong hiện tại, mình đem quá khứ về hiện tại để học tập thì mình sẽ học hỏi được nhiều từ quá khứ. Đối với tương lai cũng vậy, đừng đánh mất mình trong sự lo lắng và sợ hãi về tương lai. Còn mình có quyền thiết kế tương lai của mình chứ. Mình an trú trong hiện tại và mình đem tương lai về hiện tại và mình đem tương lai về hiện tại để nghiên cứu và hoạch định.

Nói cách khác, sống sâu sắc trong hiện tại thì đồng thời mình cũng tiếp xúc được với quá khứ, còn tương lai cũng nằm trong hiện tại. Nếu ta biết xử lý hiện tại một cách đúng đắn nghĩa là ta đang làm tất cả những gì mình có thể làm cho tương lai rồi. Lo lắng và sợ hãi về tương lai chỉ làm hư tương lai của mình, còn tiếc nuối và mặc cảm về quá khứ sẽ biến thành nhà tù và mình không có khả năng sống trong hiện tại nữa. Đó là sự đáng tiếc.

Nuôi dưỡng chánh niệm trong từng phút giây