Lòng biết ơn
Sau bữa cơm chiều, nhìn con gái chạy ra chơi cùng đám bạn ngoài ngõ, tôi tủm tỉm hỏi chồng: Anh này, anh thấy dạo này con có gì khác không?
Không chỉ có thế thôi đâu, dạo này con còn rất hay nói lời cảm ơn. Nếu anh để ý sẽ thấy, mỗi lần ba mẹ làm giúp con một việc gì: bới cơm, gắp thức ăn, lấy nước, cho quà,... con đều vòng tay cảm ơn. Chị phấn khởi, xúc động. Tận đáy lòng mình, chị càng thương quý con hơn khi thấy con có những cử chỉ và hành động đáng yêu như thế.
Trong nhà, chiếc bình lọc nước quá cao so với chiều cao của con. Lon ton từ ngoài sân chạy vào, con năn nỉ: Mẹ lấy nước cho con uống đi mẹ!
Mẹ lấy liền đây công chúa nhỏ! Sau khi đặt vào tay con cốc nước lọc, con gái nở nụ cười toe toét rồi nói: Con cảm ơn mẹ nhiều lắm!
Như để động viên, khích lệ con, chị nhìn con gái, mỉm cười rồi hiền lành đáp: Con gái mẹ ngoan lắm!
Trong cuộc sống, lòng biết ơn đượcxem là một trong những nét đẹp vănhóa cần có ở mỗi người. Đó là phươngchâm để đánh giá một người có hiểubiết và trưởng thành. Bản thân lòngbiết ơn ở mỗi người không phải tự sinhra. Nó phải được hình thành, rèn giũa ngay từ nhỏ, để khi lớn lên, chúng ta biết quý trọng tình cảm và biết sống có đạo nghĩa. Nhưng đâu phải ai lớn lên cũng biết nói lời cảm ơn khi được giúp đỡ, hay được nhận lại từ người khác những điều tốt đẹp.

Lòng biết ơn cũng chính là đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc. Để có cuộc sống hòa bình như hiện tại, thế hệ cha anh đi trước đã đổ biết bao máu xương. Việc ghi nhớ công ơn của những người đi trước được xem là cách thể hiện lòng biết ơn. Chúng ta biết ơn cha mẹ vì họ là những người đã có công sinh thành, nuôi dưỡng, dạy dỗ ta nên người. Chúng ta biết ơn những người bạn đã giúp ta trong cơn hoạn nạn, làm chỗ dựa cho ta đứng vững trong cuộc sống. Chúng ta biết ơn những người không quen biết, dù chỉ gặp một lần hay chưa hề thấy mặt nhưng họ đã sẵn sàng giúp đỡ ta lúc khó khăn...
Đó chính là tấm lòng, sự chân thành đền đáp khi chúng ta được thừa hưởng thành quả của những thế hệ đi trước hay được người khác quan tâm, chia sẻ.
Câu chuyện về cậu bé và quả táo bán trong siêu thị là minh chứng cho sự biết ơn chân thành. Cậu đã tò mò về quả táo, rằng nó được đưa về bày bán trong siêu thị bằng cách nào. Và khi được cha kể về người trồng, người chăm sóc, người thu hoạch, người chở từ vườn về các cửa hàng thành phố và bày bán trên kệ, cậu đã ăn quả táo với tất cả sự hiểu biết khó nhọc, sự sẻ chia, ngưỡng mộ và lòng biết ơn sâu sắc.
Kinh điển Phật giáo thường nhắc đến Tứ trọng ân (ơn cha mẹ, ơn thầy bạn, ơn đất nước, ơn chúng sanh) là một sự nhắc nhở về việc biết ơn, sự đền đáp ơn nghĩa. Tuy vậy, trong cuộc sống hiện đại, nhiều gia đình lại thường cưng chiều con cái quá mức. Cho nên ngày càng xuất hiện những đứa con vô tình. Dần dà, chúng xem việc người khác quan tâm đến mình là trách nhiệm, bổn phận của họ; chúng chỉ biết đòi hỏi chứ không bao giờ thể hiện lòng biết ơn đối với ông bà, cha mẹ hay những người đã làm điều tốt cho chúng.
Tôi nhớ đến câu chuyện về một đứa con được ba mẹ nuôi cho ăn học thành tài, khi đã có vị trí trong xã hội, anh ta lại thờ ơ và đuổi mẹ ra khỏi nhà. Rồi một cậu sinh viên 20 tuổi tỏ vẻ khó chịu khi phải ngồi trong phòng bệnh chăm người cha vừa mới rời phòng mổ trong tình trạng “thập tử nhất sinh”. Hay một cô gái lẳng lặng bỏ đi sau khi được một người không quen biết giúp dựng chiếc xe bị ngã trên đường... Chính sự vô tâm sẽ dẫn đến sự vô cảm, vô ơn.
Có người đã trích dẫn lời của Ralph H. Blum, rằng “Sự an tĩnh trong cuộc sống nằm ở lòng biết ơn, niềm hạnh phúc lặng lẽ”.
Chính vì vậy, mỗi bậc cha mẹ hãy dạy cho trẻ lòng biết ơn ngay khi chúng còn nhỏ. Hãy bắt đầu từ những việc nhỏ nhất: luôn dành đồ ăn cho người đi vắng, biết nói lời cảm ơn khi ai đó giúp đỡ mình, biết nghĩ đến những người đã tạo ra những thứ mình đang có... Dù yêu thương con nhưng cũng không nên để cho con có thói quen đòi gì được nấy.
Một khi trẻ đã hiểu mọi thứ trên đời không phải tự nhiên sẵn có mà phải đánh đổi bằng nỗ lực cố gắng thì trẻ mới biết trân quý, biết ơn. Và cách tốt nhất giúp con cái có được lòng biết ơn là chúng ta phải thường xuyên chia sẻ, tâm sự với con về những khó khăn trong cuộc sống, công việc của gia đình cũng như những người xung quanh.
Cha mẹ, người lớn hãy là những tấm gương về lòng biết ơn để con trẻ học tập, noi theo: biết dành món ăn ngon cho người già; tặng quà nhân dịp lễ, tết; thường xuyên gọi điện, hỏi thăm sức khỏe ông bà...
Thay vì rao giảng lý thuyết suông, những điều tưởng là bình thường như trên lại có ý nghĩa rất lớn trong việc lay động tâm hồn con trẻ. Nhà trường hãy giáo dục cho trẻ về lòng biết ơn từ những điều đơn giản nhất chứ không nên làm thay trẻ; hãy tạo điều kiện cho lòng biết ơn ở trẻ phát triển một cách tự nhiên. Những đứa trẻ biết thể hiện lòng biết ơn với người khác sẽ nhận lại được nhiều món quà trong cuộc sống; lớn lên, chúng sẽ chín chắn, biết nhìn nhận cuộc sống một cách tích cực.
Để hình thành thói quen biết ơn ở mỗi người không phải là điều đơn giản. Vì thế đòi hỏi mỗi cá nhân, tổ chức cần phải chung tay, góp sức. Làm được vậy thì cuộc sống này sẽ trở nên tươi đẹp biết bao.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Đại đức Thích Khải Tuấn tán thán Hoa hậu Hương Giang
Phật pháp và cuộc sốngChiều 19/11, phần thi Trang phục dân tộc - National Costume của Miss Universe 2025 đã thu hút sự theo dõi của hàng triệu khán giả toàn cầu.
Thiên thu vừa chợp mắt
Phật pháp và cuộc sốngMọi chấp đều rời rã/ Như sương tan ngọn đồi/ Một niệm buông trọn vẹn/ Trời hiện giữa lòng người...
Tự do là con đường lớn nhất của mỗi sinh linh
Phật pháp và cuộc sốngCánh chim từng có những ngày tung cánh bay lượn trên khoảng trời cao rộng, vượt đồi núi, vượt mây trắng, vượt tất cả những giới hạn bé nhỏ mà mặt đất cố đặt lên đôi chân của kiếp người. Một lần đã chạm vào tự do, trái tim bỗng có một dạng ký ức không bao giờ phai, như dấu ấn của gió khắc vào cánh chim, như mùi của biển khắc vào sóng nước.
Gửi em, người từng gặp biến cố: Hãy thử học Phật!
Phật pháp và cuộc sốngNếu em đã từng vì một biến cố trong đời mà chọn bắt đầu hoặc đang trong một hành trình tu học triết lý Phật giáo thì hãy thử đọc hết bài anh viết nha.
Xem thêm














