Đạo Phật vào nước ta ngay từ những năm đầu Công nguyên. Với tinh thần Từ - Bi - Hỉ - Xả, yêu thương chúng sinh, yêu chuộng hòa bình đã lập tức được người dân Việt có tâm hồn thuần hậu, đón nhận và trở thành một trong những hệ tư tưởng có sức sống lâu dài nhất đồng hành cùng dân tộc trong lịch sử dựng nước và giữ nước.

Cũng chính vì vậy văn hóa Phật giáo ảnh hưởng rất sâu rộng đến đời sống văn hóa của dân tộc.

Tết đến Xuân về, trong tâm thức mỗi người dân Việt, cái khoảnh khắc Giao thừa - khoảnh khắc khởi đầu của một năm mới bao giờ cũng gợi nguồn cảm xúc đặc biệt thiêng liêng.

Đó là khoảnh khắc đại gia đình thành kính lạy tạ ơn mười phương Trời Phật và ông bà tiên tổ đã cho gia đình một năm an khang, phúc lộc.

Sau đó là con cháu quây quần xum vầy, cùng dành cho nhau những lời cầu chúc đẹp nhất với ước mong mùa xuân sẽ đem về cho gia đình, cho vạn vật những điều may mắn an lành. Ngay sau giây phút thành kính đón Giao thừa, nhiều gia đình phật tử nói riêng, đồng bào nói chung thường cùng nhau đi lễ chùa, hái lộc đầu năm.

Việc đi lễ chùa và hái lộc đầu năm bởi vậy đã trở thành phong tục, một nét văn hóa đẹp trong đời sống tâm thức mọi người dân việt. Từ người nông dân, bậc tri thức đến các thương gia buôn bán, dù điều mong cầu khác nhau nhưng trước cửa Phật, ai cũng mong được Ngài từ bi gia hộ.

Tuy nhiên với các gia đình phật tử, ý nghĩa của việc đi lễ chùa hái lộc đầu năm không chỉ mang ý nghĩa đơn giản là xin lộc cầu may. Mà với phật tử, mỗi khi Xuân về còn là dịp chúng sinh hoan hỉ đón mừng Xuân Di Lặc.

Xuân về trong sắc hoa Đào

Xuân Di Lặc - Đó là hóa thân của vị Giáo chủ tương lai của thế giới Ta bà, người kế thừa sự nghiệp độ sinh do Đức bổn sư Thích Ca Mâu Ni Phật di chúc và thọ ký. Đức Phật Thích Ca Mâu Ni đã từng tuyên rằng: Ngày mùng Một tháng Giêng là ngày kỷ niệm Vía đức Di Lặc Bồ tát.

Nói về tương lai của đức Di Lặc thì trong Kinh Di Lặc Hạ Sinh có chép rằng: “Hiện nay đức Di Lặc là một trong bốn vị Bổn Xứ Bồ tát đang ở nội viên cung trời Đẩu Xuất, đợi đến khi thế giới này hết kiếp giảm thứ chín, đến kiếp tăng thứ mười, lúc ấy ngài sẽ hóa thân xuống cõi trần này…”

Vì vậy Giao thừa, ngày mồng Một Tết phật tử đi chùa lễ Phật và hái lộc xuân đầu năm, không phải là chỉ cầu mong được giàu sang, phú quý mà chính là để chư Phật gia hộ cho tâm an vui, gia đạo bình yên, phát tâm rộng lớn tu hành như Thiện Tài cầu đạo trong Kinh Hoa Nghiêm từng phát lời thệ nguyện: “Các bậc dũng mãnh vĩ đại đó, đã thành tựu vô số hạnh, an trụ nơi tháp này, Tôi chắp tay kính lễ, đức Di Lặc tôn quý, là con trưởng chư Phật, Mong ngài đoái tưởng tôi “.

Xuân Di Lặc với ý nghĩa rộng lớn như vậy, vượt qua những điều mong cầu mà đại đa số đồng bào ta vẫn đi lễ chùa và xin lộc đầu năm. Vậy thực chất đức Phật có thể ban phát hay gia hộ cho chúng ta theo những điều chúng ta mong cầu hay không? Và có cách nào để cả phật tử cùng đồng bào đều có thể nguyện cầu đúng chính pháp, cùng đón nhận, an hưởng một mùa Xuân Di Lặc hay không?

Đó là điều mà rất nhiều đồng bào, Phật tử đều mong có được lời giải đáp. Theo Kinh Pháp Hoa, đức Phật có dùng hình ảnh một trận mưa rào tưới mát khu rừng rậm. Những cây cao lớn, cành lá xum xuê được gội nhuần vô biên và những cây thấp nhỏ bị che khuất thì chỉ nhận được chút ít nước mưa.

Cũng vậy, giáo pháp của đức Phật vốn thậm thâm vi diệu nhưng tùy căn cơ, nhân duyên và nghiệp lực của mỗi người mà có sự giao cảm khác nhau. Bởi vậy, cùng là phật tử, chúng sinh nhưng trong vô vàn người đối trước chư Phật, Bồ tát, mỗi người một tâm niệm riêng do đó đón nhận được sự gia hộ cũng khác nhau.

Có người lễ Phật với tinh thần quán thấu “Năng lễ, sở lễ tánh không tịch” (Phật, chúng sinh tánh thường rỗng lặng). Có người kính lễ đấng Đạo sư, bậc thầy chỉ đường, mong được soi sáng và gia hộ thêm nghị lực để tiếp tục dấn thân trên lộ trình tu tập. Và cũng có người chí thành cầu mong các ngài phù hộ độ trì cho tai qua nạn khỏi, tật bệnh tiêu trừ, gia đình hòa hợp, làm ăn phát đạt v.v…

Tất cả những hình thức cầu nguyện này đều chính đáng, phù hợp với chính pháp. Chỉ cần chúng ta xuất phát từ tâm nguyện chí thành, cung kính và tin tưởng tuyệt đối nơi sự gia hộ của chư Phật, Bồ tát. Tùy nhân duyên của chúng ta, tùy phước đức của chúng ta gieo trồng, mà chư Phật, Bồ tát sẽ thệ độ cho chúng ta và muôn loài. Đi chùa lễ Phật và cầu nguyện đầu năm hay bất cứ dịp nào trong năm theo tinh thần chính pháp, trước hết cốt ở thành tâm. “Tâm thành thì Phật chứng”.

Do đó chỉ cần chỉnh trang y phục, quỳ trước Phật đài và thành tâm cầu nguyện.

Chỉ cần khởi tâm hướng về chư Phật và Bồ tát (không phân biệt xa hay gần) cũng đều được các Ngài gia hộ. Chúng ta cầu những điều chân chính, lợi lạc cho ta, lợi lạc cho chúng sinh muôn loài, cầu với tinh thần tha thiết, mắt hướng thành kính lên Phật đài, thân trang nghiêm, tâm rỗng lặng, một lòng hướng về chư Phật, Bồ tát, đó là khoảnh khắc ta có thể giao cảm được với các ngài.

Khi tâm ta giao cảm được với Ngài, ta cảm nhận được niềm an lạc tỏa chiếu. Chính khoảnh khắc ấy ngài đang gia ân, gia hộ cho ta. cầu tài, cầu lộc hay cầu may, vào giây phút ấy cũng tan biến trong niềm an lạc và rỗng lặng. Vậy là mỗi khi cầu nguyện, tâm ta rỗng lặng, Xuân an lạc - Xuân Di Lặc lại tràn đầy trong tâm ta như suối nguồn hạnh phúc. Những điều ta mong cầu từ có đến không (xin lộc tài, sức khỏe… đến tâm rỗng lặng), từ không (rỗng lặng) đến tràn đầy (Xuân Di Lặc), đó là sự vi diệu của Phật pháp nhiệm màu.

Mùa xuân cũng vậy - Xuân đến với niềm an lạc là khi tâm ta hướng thiện, cầu mong những điều lợi lạc cho ta và chúng sinh muôn loài, ích nước, lợi nhà. Và như vậy, điều quan trọng nhất, cốt yếu nhất chính là ở chỗ bất cứ lúc nào ta khởi tâm nguyện cầu theo chính pháp ta sẽ luôn nhận được một mùa Xuân an lạc - Xuân Di Lặc tràn ngập trong tâm hồn.