450
Phàm sở hữu tướng giai thị hư vọng
Phàm sở hữu tướng giai thị hư vọng (Tất cả những gì có hình tướng đều là hư vọng) - câu nói quen thuộc trong Kinh Kim Cang này, ngắn gọn mà bao trùm toàn bộ tinh thần Phật pháp.
Đó là lời cảnh tỉnh để con người nhận ra bản chất thật của thế giới: mọi sự vật, hiện tượng - dù đẹp hay xấu, thành hay bại, sang hay hèn - đều chỉ là tạm bợ, không thật có.
Khi Đức Phật nói “phàm sở hữu tướng”, Ngài chỉ đến tất cả những gì ta có thể thấy, nghe, chạm, nắm - từ thân thể, của cải, công danh cho đến tình cảm, niềm vui, nỗi khổ. Tất cả những thứ ấy đều mang “tướng” - tức là có hình, có dạng, có giới hạn. Mà cái gì có hình tướng thì ắt sẽ biến đổi, ắt sẽ hoại diệt. Không có gì tồn tại mãi mãi, kể cả điều ta gọi là “ta”.
Ta thường khổ vì bám chặt vào hình tướng. Khi trẻ, ta tự hào về dung mạo, địa vị; đến khi già, bệnh, mọi thứ thay đổi, ta sinh phiền não. Khi yêu, ta tưởng rằng người kia mãi mãi là của mình; đến khi duyên cạn, ta đau khổ như mất cả thế giới. Nhưng thật ra, mọi điều ấy chưa từng thật có, chỉ là những duyên hợp - như bọt nước, như giấc mộng.
Đức Phật không dạy ta chối bỏ thế gian, mà dạy thấy thế gian đúng như nó là. Thấy để không còn bị mê hoặc. Thấy để sống nhẹ nhàng giữa dòng đời biến động. Khi hiểu rằng tất cả đều vô thường, ta vẫn có thể yêu thương, nhưng không dính mắc; vẫn làm việc, nhưng không kiêu ngạo; vẫn thành công, nhưng không tự mãn.
Cái thấy “hư vọng” không khiến ta bi quan, mà giúp ta sống tỉnh thức và tự do hơn. Bởi khi không còn bị ràng buộc bởi những điều hư ảo, tâm ta an định, sáng suốt, có thể thương yêu mà không đòi hỏi, cho đi mà không tính toán. Người giác ngộ không chạy theo tướng, mà sống giữa đời với cái tâm không vướng bận - thấy hoa nở biết hoa sẽ tàn, nhưng vẫn tận hưởng hương sắc trong khoảnh khắc ấy.
Trong dòng đời hiện đại, khi mọi thứ biến đổi chóng mặt, lời dạy “phàm sở hữu tướng giai thị hư vọng” càng đáng suy ngẫm. Nó nhắc ta đừng đồng nhất bản thân với vai trò, chức danh, hay tài sản. Những điều ấy chỉ là lớp áo tạm khoác lên thân ngũ uẩn. Một khi biết buông, ta không mất gì cả - ngược lại, ta được bình an.
Như người soi bóng trong gương, nếu lầm tưởng bóng là thật, ta mãi chạy theo ảo ảnh; còn khi biết chỉ là phản chiếu, ta mỉm cười với chính mình và an trú trong thực tại.
Hiểu “hư vọng” không phải để chối bỏ đời, mà để thấy rõ bản chất của đời và sống trọn trong từng giây phút hiện tại. Vì chỉ trong khoảnh khắc này, không vướng vào quá khứ, không lo cho tương lai, ta mới thật sự chạm đến tự do - và nhận ra Phật tánh vốn đã có sẵn nơi mình.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Thiền tông Việt Nam qua Thiền sư Cứu Chỉ
Nghiên cứu
14:37 19/11/2025
Sư họ Đàm, làng Phù Đàm, phủ Châu Minh (tỉnh Bắc Ninh). Thuở nhỏ hiếu học, sách Nho sách Phật đều đọc. Một hôm cầm sách tự than: ‘Khổng Mặc chấp có, Trang Lão chấp không, sách vở thế tục chẳng phải là pháp giải thoát. Chỉ có Phật giáo chẳng kể có không, có thể dứt sanh tử; nhưng phải siêng tu giữ giới, cầu thiện tri thức ấn chứng mới được’.
Pháp môn Tịnh độ ở Nam bộ Việt Nam
Nghiên cứu
15:00 13/11/2025
Do bối cảnh địa-lịch sử và địa-văn hóa đặc thù ở Nam bộ Việt Nam, đã xuất hiện khá nhiều hội đoàn, đạo giáo có thực hành pháp môn Tịnh độ so với các vùng miền khác trong cả nước; tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có một tông phái Tịnh độ riêng biệt.
Tâm giải thoát là tiêu chuẩn duy nhất xác chứng một vị A-la-hán
Nghiên cứu
08:30 13/11/2025
Trong suốt lịch sử Phật giáo, hình ảnh bậc A-la-hán luôn là biểu tượng tối thượng của con đường giải thoát, là đích đến của Giới Định Tuệ, là cánh cửa mở ra Niết-bàn không còn tái sinh. Nhưng để hiểu đúng về A-la-hán, người học Phật phải vượt qua mọi lớp khái niệm vay mượn, mọi tưởng tri thần thoại, để trở về với chân nghĩa mà Đức Thế Tôn từng dạy trong các kinh tạng nguyên thủy.
Sự ra đời và hoạt động của Giáo hội Lục hòa tăng
Nghiên cứu
13:56 08/11/2025
Sự ra đời của Giáo hội lục hoà tăng nhằm “duy trì nền tảng cổ truyền và thực hiện nền giáo dục Phật lý mà nghìn xưa đức Phật đã dạy.
Xem thêm
