Sự biến đổi của tài năng và cá tính theo chiều hướng tốt hay xấu sẽ quyết định tương lai của người đó trên mặt đất cũng như trong tâm hồn. Tài năng và cá tính là NHÂN, qua điều kiện phát triển là DUYÊN, sẽ hình thành một tương lai tương ứng gọi là QUẢ.

Số phận con người, dù quý hay tiện, giàu hay nghèo, lạc hay khổ, không gì khác hơn là kết quả của một quá trình NHÂN-DUYÊN-QUẢ. Nhân không đủ duyên, nhân sẽ không cho quả. Duyên không có nhân, duyên cũng trở về không.

Ngồi yên, nhìn lại những kết quả cuộc đời mình mà mình trải nghiệm, có kết quả nào mà không có nhân duyên đâu. Có khi mình là nhân; có khi người là duyên. Có khi người là nhân; có khi mình là duyên. Đủ nhân duyên, mình trải nghiệm kết quả. Chỉ là thế. Người cũng vậy. Mình, người và muôn nghìn sinh thể khác đều hiện hữu và trải nghiệm chính kết quả mà tự thân đã mang nhân. Không có ai cho mình kết quả. Mọi điều kiện chỉ là duyên. Mà chỉ có duyên không thì làm sao có kết quả. Ai đó hay môi trường nào đó có hơn cả tuyệt vời đi chăng nữa thì cũng sẽ chẳng kết quả gì, nếu mình không có làm gì tương ứng.

Mình cũng giống như một thân cây trong một rừng cây. Rừng cây cùng nhau tạo nên độ mầu mỡ cho đất. Rừng cây che nắng, giữ nước và giúp nhau đứng thẳng và vững trước gió. Nhưng mỗi thân cây phải có bộ rễ đủ khoẻ để nuôi chính mình. Rừng cây sẽ làm những gì có thể làm cho từng thân cây. Nhưng mỗi thân cây phải tự làm công việc lớn lên của mình là hấp thu dinh dưỡng nuôi mình qua bộ rễ mình có.

Vì thế, nếu có một trải nghiệm nào đó chưa trọn vẹn, chưa như ý đi qua đời mình, mình đừng có quá bi quan và tự khổ. Mình cần bình tĩnh thấy mình trong kết quả mà mình trải nghiệm. Thấy NHÂN, DUYÊN và QUẢ của nó. Mình tập khách quan nhìn lại để sáng suốt và có trách nhiệm. Khi mình thấy được cái nhân tương ứng từ tâm thức và thân xác mình trong kết quả mà mình trải nghiệm, mình sẽ bắt đầu có lối ra. Mình có thể thiết kế lại cuộc đời mình dựa trên bài học mà mình trải nghiệm. Mình sẽ không khổ thêm khổ bởi đỗ lỗi, tự trách và oán hận. Mình biết kết quả như trải nghiệm là tất yếu và sớm muộn gì cũng đến vì đã đủ NHÂN-DUYÊN. Mình chấp nhận, xin lỗi mình một cách có ý thức và bắt đầu làm mới mình cho một tương lai.