450
Thoái thất và Không thoát thất
Tôi nghe như vầy: Một thời, Đức Phật ngụ tại vườn Cấp Cô Độc, trong rừng Kỳ-đà, thuộc nước Xá-vệ. Bấy giờ, Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo: Có pháp thoái thất, pháp không thoái thất và sáu thắng xứ 2.
Hãy lắng nghe và khéo suy nghĩ, Ta sẽ giảng nói cho các thầy.
Thế nào là pháp thoái thất? Nghĩa là, khi mắt thấy sắc rồi sinh tâm ham muốn nên Tỳ-kheo ấy vui mừng, khen ngợi, nắm giữ, dính mắc và bị pháp ấy xoay chuyển. Nên biết Tỳ-kheo ấy đã thoái thất các pháp lành, các pháp mà Thế Tôn đã chỉ dạy. Đó gọi là pháp thoái thất. Đối với tai, mũi, lưỡi, thân, ý cũng lại như vậy.
Thế nào là pháp không thoái thất? Nghĩa là, khi mắt thấy sắc thì không sinh tâm ham muốn nên Tỳ-kheo ấy không vui mừng, không khen ngợi, không nắm giữ, không dính mắc và không bị pháp ấy xoay chuyển. Nên biết Tỳ-kheo ấy không thoái thất các pháp lành, các pháp mà Thế Tôn đã chỉ dạy. Đó gọi là pháp không thoái thất. Đối với tai, mũi, lưỡi, thân, ý cũng lại như vậy.
Thế nào là sáu thắng xứ? Khi mắt nhìn thấy sắc mà không sinh tâm ham muốn, trói buộc, đắm nhiễm thì nên biết Tỳ-kheo ấy đã vượt thắng được nhập xứ kia(3). Vượt thắng được nhập xứ kia, đó là điều Thế Tôn đã dạy. Đối với tai, mũi, lưỡi, thân và ý cũng lại như vậy. Nếu Tỳ-kheo kia đã vượt thắng được sáu xứ rồi thì các kết sử tham dục được đoạn trừ, các kết sử sân giận, ngu si cũng được đoạn trừ. Ví như ông vua chiến thắng được quân thù thì được tôn là vua chiến thắng. Người nào đoạn trừ được mọi kết sử trói buộc thì được gọi là Bà-la-môn chiến thắng.
Đức Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy đều hoan hỷ phụng hành.
Chú thích:
(1) Tựa đề đặt theo nội dung kinh. Tạp. 雜 (T.02. 0099.278. 0076a03). Tham chiếu: S.35.96 - IV.76.
(2) Nguyên tác Lục xúc nhập xứ (六觸入處); đoạn dưới Lục thắng nhập xứ (六勝入處).
(3) Nguyên tác Thắng bỉ nhập xứ (勝彼入處): Nhập xứ (入處 - Āyatana), ở đây có nghĩa là cơ sở nền tảng của căn và trần, là sự vượt thoát khỏi sự chi phối của căn và trần, tức là thức không bị đắm nhiễm.
Nguồn: Báo Giác Ngộ
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Hiểu về sắc thân, báo thân, pháp thân và hóa thân
Phật giáo thường thức
09:44 11/12/2025
Hỏi: Xin Hòa thượng giảng giải cho con hiểu về những danh từ sắc thân, báo thân, pháp thân và hóa thân.
Thất giác chi - bảy yếu tố dẫn đến giác ngộ
Phật giáo thường thức
09:22 11/12/2025
Thất Giác Chi (hay Thất Bồ Đề phần) là một trong những giáo lý quan trọng và thiết thực nhất trong đạo Phật, đặc biệt là trong thiền tập. Đây là bảy yếu tố dẫn đến sự Giác Ngộ, giúp chúng ta nuôi dưỡng một tâm hồn an lạc, sáng suốt và vững chãi giữa những biến động của cuộc sống.
Ngọn lửa tham dục bớt đi đau khổ sẽ giảm
Phật giáo thường thức
09:18 11/12/2025
Dục là gì? Dục mang lại hạnh phúc hay khổ đau cho con người? Một nhà thơ đã thốt lên rằng:
Đối diện cái chết để thấy mọi khổ đau đều nhỏ lại
Phật giáo thường thức
09:03 11/12/2025
Nếu cái chết của một người xa lạ đã khiến ta rùng mình, buốt lạnh, thì khi cái chết của chính ta đến, ta sẽ ra sao? Câu hỏi ấy nghe có vẻ rợn ngợp, nhưng lại là điều mỗi người cần suy nghĩ một lần trong đời.
Xem thêm
